Morgunn - 01.06.1961, Blaðsíða 15

MORGUNN
9
að mjög litlu leyti lögð til grundvallar þeirri staðhæfingu
spíritista, að sönnunargögn fyrir framhaldslífi hafi feng-
izt. Sú staðhæfing er byggð á hinum svonefndu hugrænu
fyrirbærum miklu fremur, og þá sérstaklega á endurminn-
ingasönnunum þeim, sem talið er að fengizt hafi frá látn-
um mönnum.
Það veldur andstöðu margra, að í sambandi við spurn-
ina um framhaldslíf hefir orðið „sannanir" oft verið notað
æði gálauslega. Það verður að teljast vafasamt, að endan-
leg sönnun fáist fyrir nokkurum hlut. Flest það, sem vér
teljum oss vita, er fremur metið eftir líkum en því, að
engin önnur skýring sé hugsanleg. Möguleikar virðast ó-
trúlega lengi vera á því, að koma með nýjar og nýjar
skýringartilgátur, einkum þegar leitað er nógu langt í
rökkurálfur mannssálarinnar og spyrjandinn stendur and-
spænis þeirri ráðgátu, hvar séu takmörk undirvitundar-
innar, hvað heimilt sé að gera ráð fyrir að hún viti eða
geti vitað.
Aukin þekking á undirvitundinni skapar oss nú mestu
erfiðleikana á því, að afla sönnunargagna fyrir framhalds-
lífi mannssálarinnar.
Menn gera sumir ráð fyrir, að maðurinn búi yfir ein-
hven’i dulvitund, sem geti aflað sér allrar þeirrar vitn-
eskju, sem spíritistar hafa talið til sönnunargagna fyrir
framhaldslífi.
Einn hinn mikilhæfasti þeirra manna, sem um langan
aldur hafa rekið sálarrannsóknir, án þess að telja sig
hafa fengið fullgild gögn til sönnunar framhaldslífi, var
lífeðlisfræðingurinn franski, próf. Richet. Hann gerði ráð
fyrir slíkum hæfileika, slíkri dulvitund sálarinnar. og
skýrði hugrænu fyrirbærin út frá þeirri tilgátu. Hann
sagði, að raunar væri milclum erfiðleikum bundið fyrir
vísindamann, að gera ráð fyrir svo furðulegum hæfileika
mannsins, en hitt væri enn erfiðara, að hugsa sér að mað-
urinn lifði líkamsdauðann.
Með aukinni þekkingu á undirvitundinni, ekki sízt á