Morgunn - 01.06.1965, Blaðsíða 12
6
MORGUNN
Loks er að geta þeirrar örlagaríku afleiðingar þess, hvern-
ig við mennirnir skynjum tímann, sem fortíð, nútíð og fram-
tíð, að við, sennilega einir allra lífsvera jarðarinnar, gerum
okkur átakanlega og ljósa grein fyrir því, að jarðlíf okkar
er aðeins stundarfyrirbæri, og að sú stund verður ekki um-
flúin, að dauði líkamans verði hlutskipti okkar allra undan-
tekningarlaust. Þessi örugga vissa hlýtur að móta að veru-
legu leyti viðhorf hvers einasta hugsandi manns til hinnar
líðandi stundar og til verðmæta þessa líkamlega lífs.
Við sjónum hugsandi manns blasir sú staðreynd, að hann
lifir í tímanum hér á jörð. Hann finnur, að á bak við hans
eigin fortíð er önnur fortíð, myrkri hulin, og handan við hans
eigin framtíð, þar sem líkamslífi hans mun ljúka, er önnur
framtíð, sem hann veit ekki hvort hann muni eignast nokkra
hlutdeild í. Að því leyti má með sanni segja, að maðurinn
fæðist og hefji jarðlíf sitt, án þess að vita um upphaf sitt, og
hann deyr inn í framtíð, sem hann veit ekki hvað geymir.
Þetta er, vægast sagt, mjög ömurleg lífsskoðun og hefur
harla litla huggun að færa. Og enda þótt raunvísindin og
efnishyggjan hafi löngum flutt mönnunum þennan dapur-
lega boðskap, þá er skylt að segja það anda mannsins, frelsi
hans og reisn til verðugs hróss, að þessi boðskapur hefur
aldrei fullnægt honum og mun aldrei gera, sem betur fer.
Frá elztu tímum hefur trú mannsins á framhald lífs eftir
líkamsdauðann í einhverri mynd verið hans megin huggun
og styrkur. Og þetta, að trúa á sigur lífsins, þrátt fyrir það,
að staðreynd dauðans blasir hvarvetna við honum — það
eitt út af fyrir sig er býsna sterk sönnun þess, að maðurinn
er annað og meira en efnislíkaminn, háður hrörnun og upp-
lausn þess stundlega.
Með vaxandi þekking er okkur einnig að verða það ljós-
ara, að tilveran og líf okkar sjálfra er harla auðugt að verð-
mætum, sem eru öðruvísi og gjörólík efninu, enda lúta allt
öðrum lögmálum. Þau verðmæti verða hvorki mæld í metr-
um eða lítrum, né heldur á venjulega vog vegin. Þau eru
meira að segja svo furðuleg, að þau eyðast ekki þótt af þeim