Morgunn - 01.12.1975, Blaðsíða 54
156
MORGUNN
annað er talist gæti sambærilegt eða á einhvern máta hlið-
stætt væri vart þekkt í heimi hér. Til nokkurs marks um þá
miklu hrifningu, sem ljóðið hefir vakið meðal stærstu og göf-
ugustu hugsuða, eru ummæli hins fræga vísinda og stjórn-
málamanns Wilhelms von Humbolt. Hrifningu sinni og þeim
áhrifum er ljóðin höfðu á hann lýsir hann þannig, í þýðingu
Sigurðar Kristófers Péturssonar: „Þykir mér sem ég hefði
farið einhvers mikils á mis, ef ég hefði orðið að kveðja heim-
inn án þessa“; og þá segir þessi merki maður ennfremur um
Bhagavad Gita að það nnmi að likindum vera hið djúpúðg-
asta og háleitasta rit, er til sé í heiminum. Og þakklæti sitt
fyrir að hafa fengið að kynnast þessu göfuga ritverki lætur
hann svo í ljós með þessum orðum: „ og var ég gagntek-
inn þakklætistilfinningu til örlagavaldanna, er höfðu látið
mig lifa það að kynnast þessu riti“. — Sjálfur viðhefur þýð-
andinn, Sigurður Kristófer svo eftirfarandi ummæli um við-
horf og skoðun Wilhelms van Humbolts: „Þessi xunmæli eins
hinna vitrustu frjálshyggjenda Þýzkalands ættu að sýna hví-
líkur fengur Hávamáhn geta orðið hverjum þeim manni, sem
er i andlegu samræmi við þau og getur sökkt sér ofan í efni
þeirra“.
Heildarsýnin, — i sjónhending.
Eftir þennan stutta inngang, þar sem drepið hefir verið
lauslega á hvert álit hinir mætustu menn hafa haft á þessari
bók, er ekki óeðlilegt að upp komi sú spurning hvað orsaki
hin djúpstæðu og kraftmiklu áhrif sem Bhagavad Gíta virðist
hafa haft á hina bestu andans menn meðal þjóðanna. Mark-
mið þessara hugleiðinga er að leitast við að veita svar, og um
leið innsýn i það efni sem ljóðið birtir. 1 þessum tilgangi
verður sú leið valin, að leitast við að þjappa hinum marg-
brotnu kenningum þessara miklu trúar- og heimspekiljóða
saman, til að gefa svo skýra samandregna heildarmynd hinnar
háleitu hugsunar, er hinn viðamikli ljóðabálkur birtir, sem
kostur er á. Er vonandi að ekki sé of djarft að vænta þess,