Ný saga - 01.01.1988, Qupperneq 4
NÝ SAGA. Tímarit Sögufélags 2. árg. 1988.
Utgefandi Sögufélag
Garðastræti 13 b
101 Reykjavík
s. 1 46 20
Pósthólf 1078 R 121
Prentað á íslandi 1988.
ISSN 1010-8351.
RITSTJÓRN: Eggert Þór Bernharðsson og Ragnheiður
Mósesdóttir.
Umbrot og forsíða: GIH-Auglýsingastofa.
Filmuvinna: Offsetþjónustan.
Setning, prentun og bókband: Prentstofa G. Benediktssonar.
Letur: Meginmál: Garamond 10° á 11° fæti. Fyrirsagnir:
Garamond 27°. Millifyrirsagnir og heiti höfunda: Garamond
12°. Myndatextar: Helvetica 9° á 10° fæti. Áhugavakar: Hel-
vetica 8° á 9° fæti.
MINNING
Ný saga er verk ungra sagnfræðinga. Hugmyndin að riti sem
þessu hefur verið að gerjast í nokkur ár en í fyrra var loks
riðið á vaðið. Níu sagnfræðingar af yngri kynslóðinni sáu um
útgáfu þess og efnið var að stórum hluta sótt í smiðju ungs
fólks. Hið sama er uppi á teningnum í ár. Efni blaðsins lýsir
vel fjölbreyttum áhugaefnum sagnfræðinga af yngri kynslóð-
inni. Ný saga er annað sögutímaritið á Islandi með þessu
sniði. Það sem fyrir er gefa sagnfræðinemar við Háskólann
út, Sagnir. Flestir sem staðið hafa að útgáfu Nýrrar sögu
komust fyrst í kynni við útgáfu á sögulegu efni með því að
starfa að Sögnum. Þegar skólastarfi lauk hafði myndast sam-
heldinn hópur ungs fólks sem vildi halda áfram á útgáfu-
brautinni, gefa út sögurit sem svaraði kröfum tímans og
kynnti nýjar rannsóknir settar fram á aðgengilegan hátt.
Sögufélag kom til móts við þennan áhuga og úr varð Ný saga.
Ekki höfðu allir úr hópnum tök á því að standa að fyrsta
ritinu, sumir höfðu haldið til frekara náms í útlöndum. En
þeir fylgdust með framvindu mála af athygli og voru boðnir
og búnir að leggja ritinu lið svo að útgáfa þess mætti takast
sem best. Einn þessara manna á grein í blaðinu í ár, Valdimar
Unnar Valdimarsson.
Valdimar Unnar lést í umferðarslysi í London 21. maí 1988,
aðeins 29 ára að aldri. Þar stundaði hann doktorsnám við
London School of Economics. Þegar hann féll frá var hann
langt kominn með doktorsritgerð sína um starf Islendinga á
vettvangi Sameinuðu þjóðanna frá því að þeir tóku þar sæti
árið 1946. Greinin Alþýðulýðveldið og ísland. Afstaða ís-
lendinga til aðildar Kína að Sameinuðu þjóðunum sem hér
birtist var sérstaklega samin fyrir Nýja sögu og ber glöggt
vitni um hæfileika höfundar sem fræðimanns.
Valdimar Unnar hóf sagnfræðinám við Háskóla íslands
haustið 1978, lauk B.A.-prófi í þeirri grein auk stjórnmála-
Pappír: Finn coat, semi-matt 100 gr.
Ný saga kemur út einu sinni á ári. Greinar sem birtast í ritinu
má ekki afrita með neinum hætti, svo sem ljósmyndun,
prentun, hljóðritun.eða á annan sambærilegan hátt, að hluta
eða í heild, án skriflegs leyfis viðkomandi höfundar.
Sögufélag var stofnað árið 1902. Hlutverk þess er að gefa út
hvers konar rit um sagnfræði, einkum sögu íslands, heimild-
arit, fræðirit, yfirlits- og kennslubækur og tímaritin Sögu og
Nýja Sögu. Félagsmenn eru þeir sem greiða áskriftarverð
tímaritanna en félagar fá einnig bækur Sögufélags með 20%
afslætti af útsöluverði. Þeir sem óska eftir að gerast félags-
menn eða hafa efni fram að færa í tímaritin geta snúið sér til
skrifstofu og afgreiðslu Sögufélags að Garðastræti 13 b.
fræði vorið 1982 og cand.mag.-gráðu í sagnfræði í febrúar
1985. Árið 1984 gaf Sagnfraðistofnun Háskólans út B.A.-
ritgerð hans um Alþýðuflokkinn og „stjórn hinna vinnandi
stétta“ 1934—1938. Skömmu eftir að Valdimar Unnar hóf
nám á cand.mag.-stigi var hann ráðinn til Sölusambands ís-
lenskra fiskframleiðenda til þess að rita sögu þess og sögu
saltfiskframleiðslu og -útflutnings fyrr á tíð. Það sýnir vel
traustið sem menn báru til hans sem fræðimanns. Handrit að
þeirri sögu lauk hann við áður en hann lést. Það bíður nú
útgáfu og verður órækur minnisvarði þeirra kosta sem
prýddu hann sem sagnfræðing. Hann var nákvæmur, víðles-
inn, iðinn, agaður og mjög ritfær fræðimaður, sem hafði lag á
því að segja flókna sögu á einfaldan og auðskiljanlegan hátt.
Á engan er hallað þótt sagt sé að Valdimar Unnar hafi verið
hvað efnilegastur af yngri kynslóð íslenskra sagnfræðinga.
Valdimar Unnar tók virkan þátt í félagslífi sagnfræðinema
og síðar sagnfræðinga, ritaði greinar í tímarit og blöð, hélt
fyrirlestra á fundum Sagnfræðingafélags íslands og var burð-
arás í útgáfu Sagna á árunum 1980—1985, þegar ritið var að
hasla sér völl á tímaritamarkaðnum. Hann var ætíð tilbúinn
að leggja á sig ómælda sjálfboðavinnu í þágu íslenskrar sögu
og sagnfræðirannsókna. Við útgáfu Sagna á þessum árum
myndaðist sá hópur sem síðar hélt áfram á útgáfubrautinni
með Nýrri sögu. Valdimar Unnar var mikilvægur í þeim hópi
enda þótt hann gæti ekki ýtt ritinu úr vör sökum dvalar
sinnar erlendis. En hann var alltaf með okkur í huganum og
hvatti okkur áfram með ráðum og dáð. Stórt skarð er nú rofið
í þennan hóp ungra sagnfræðinga.
Sagnfræðingar hafa misst mikilsvirtan liðsmann, söguunn-
endur góðan fræðara og söguþjóðin mætan son. Ný saga er
helguð minningu sagnfræðingsins Valdimars Unnars Valdi-
marssonar.
Eggert Þór Bernharðsson