Birtingur - 01.01.1964, Page 112

tunglið koma þar einnig fram. Aðalefni verks-
ins er ástin, ást tveggja persóna er að Guðs
og manna lögum mega ekki njótast. En ástin
tengir þau saman hversu sem fjarlægðirnar
eru miklar á milli þeirra. í draumum sínum
ræðast þau við, skuggar þeirra hittast og eiga
tal saman.
Kristilegt innihald verksins er augljóst, bar-
átta mannsins við sjálfan sig og umhverfi sitt,
skýrsla, sem leiðir til innri friðar hins sanna
kærleika til alls sem lifir. En verkið ólgar af
lífi og krafti, ást og þrá, kýmni og glettni.
Hver persóna frá konungi til betlara og allar
þar á milli eru teiknaðar skýrum dráttum.
í tveim síðustu verkum sínum, Bókinni um
Kristofer Kolumbus og Jóhönnu á bálinu,
bætti Claudel einu atriði við í sköpun hins
nýja veruleika sviðsins, tónlistinni. Þau hafa
verið kölluð oratorium og misheppnaðar
óperur o. s. frv. Þau eru það ekki. Verkin eru
sviðslistaverk þar sem allir möguleikar til að
skapa hinn æðri veruleika sviðsins eru nýttir,
leikur, tónlist, dansrænar hreyfingar o. f..
Hrynjandi og háttbundnar hreyfingar eru
þættir sviðslistarinnar frá öndverðu, Grikkir
notuðu alltaf tónlist í sviðsetningum sínum,
Shakespeare notaði alltaf tónlist, í Asíu er
tónlistin jafn sjálfsögð og búningarnir og and-
litsförðunin. Við megum vera hinu kristna
höfuðskáldi 20. aldarinnar þakklát fyrir braut-
ryðjendastarf hans í þágu Iistgreinar, sem
kirkjan hefur oft litið hornauga, en hann
elskaði og tjáði ást sína á óviðjafnanlegan hátt.
Eugene Ionesco er yngstur og sá, sem síðast
kemur fram á sjónarsviðið. Fyrstu verk hans
voru sýnd 1950. Síðan hafa þau farið sigur-
för um flest lönd. Hann er á móti öllum boð-
skap í leikhúsinu, verk hans eru eftirmyndir
hans eigin innri heims. Innri heimur hans er
fullur af andstæðum og þverstæðum, en um
leið hlaðinn óhlutlægum kröfum sem stöðugt
eru að skapa og breyta. Sjálfur álítur hann
að leikhús hins innri veruleika sé yfirgrips-
meira, raunhæfara og í öllu falli sannara en
hið epíska, sögulega, þjóðfélagslega o. s. frv.,
þ. e. allt leikhús hins ytri veruleika. í vægð-
arlausri afhjúpun sinnar eigin persónu, síns
persónulega innri heims, álítur hann sig nálg-
ast hið sammannlega. Persónur hans hafa ver-
ið skýrðar sem holdtekjur hins miskunnarlausa
tómleika, þagnarinnar og einmanakenndar-
innar, sem álitin eru einkenni nútímans, í
stuttu máli allra þeirra óvitrænu krafta er
við berjumst gegn. Hann hefur sjálfur tékið
þessa skýringu góða og gilda, en segist ekki
muni gefast upp í baráttunni gegn óhamingju
tímans. Og ef honum takist, þrátt fyrir óttann
að fá fram skop, þá sé hann ánægður, því skop-
ið og þar með hæfnin til að hlæja sé vottur
hins betra tilverusviðs handan óttans.
J
108
BIRTINGUR