Ritmennt - 01.01.1998, Blaðsíða 75
RITMENNT
UPPHAF ÞJÓÐÓLFS 1848
I 9 5 ».
Þjóðólfur. Blaðið sem koma
átti út 15. febrúar 1850 en
yfirvöldin bönnuðu prentun
á. Eftir próförk, sem varðveitt
er í Þjóðskjalasafni.
®. Ár.
15. Fcbrúar.
30. or »1.
/
Til /íjnscndunna i vor c6 kcmur.
5.
Sfftnn vjer átluin tnl vift yður fetiinnst, kjós-
cndur fjóðir! er nú Inngur tani liftinn; cndn
ItöOmi vjcr i milliliili |ivi liæoi sjcft |iess mcrk-
iu lijii sj.'illiiin oss, og \^kn linl't frjettir nf|»vi
rjr öftruni kjördœnium, nA mcnn crit jicgnr
fnrnir nft tnln sig snulnli, og kotnn sjer.ásnmt
ttnt þaft n fundum fyrir Irnm, hvcrjn hclr.t
skuli kjósn, svo u& jieirgetiá cndnnuin leng-
ift flest ntkvœðin, sem flcstir nlitn hœfostn.
En cinmitt viö jiessn lircifliigu, sein komiö
hcfur n hugi mniinn, hnfn koinift upp úr dúrn-
um otriöi, seni vjer nlituin vcrt nö fnrn um
fncintim oröum.
Fif svo knnn n stnmln I cinhverju kjör-
dæmf yönr, aö cigi sjcu |>nr völ n möniium,
scm jijnr tililiö lioefn fyrir fulltrún, jin er jmö
Kjtilfsögö skyhln yönr nö lcitii niinnr.stnönr l'yr-
ir yönr; jiví nö jiaÖ væri cinhvcrs konnr hjcr-
nösdrnmh og hjcgóinnskn|>ur nf yÖur, cf |>jcr
vildiíh heltlur kjósu lítt liæfnn mnnn nl' jivi,
aö hnnn ættl hcima i yöur cgin kjörd;cmi,
hcldur en iiö leitn yöur nniiars bctri nf Jivi,
aö cigi væri kostur n hoimm ncmn i Cöru
kjördæmi. Og cr jicttó ntriöi |>vi nö cins
tekiö frnm, nö vjcr höfum orðiö Jicsh vorir,
nö mnrgir kjóscndur iílitn nllt undir |>vi kom-
iö, uö jicir" gcti fcngiö fyrir fulltrún cinhvcni
mann úr jicirrn oigin kjördæmi. J>cir lita n
finö, nö hogsmunir hjcrnönnnn cru svo ninrg-
brcyttir, og óliklr sin ii milll, og fyrir jivi ó-
lita jicir l>aö ómissandi, aö sn tali mnli |>cirra
& fuiidiuum, som kunnugnstur sjc öllu ásig-
komulngi í hvcrju hjcrnöi. Jó „ö (icttn kuniii
nö hnfa átt sjor ciithvern stnft ú hinum fyrrl
jiiuguui, jin kcinur j»nÖ ckkl til nokkurrn nuila
á Jjóöfuiniinum. jfenr gctur vnrln ncitl cin-
staklcgt alriöi komiö til umræöu, cr sncrti
citt hjcrnöiö ööru frcmur, hcldiir vcrðn Jiar
ræild jmu ni.il cin, scnt hljótu nö gangajufut
yfir Inndiö nllt. Og Jió nö nldroi .væri ncnin
viö |»vi húiö, aö citthvcrl (illit væri haft til
ciiiHtnklegs nsigkomulngs cins cöur niinars
hjcrnö.s, msctti jin snmt ckki ætln, nÖ múlinu
væri hotur bnrgiö I hönduiií duglcgs fulltrún,
cn tiduglcgs? Eön inundi góötun og greind-
um fulltrún voröa óniögulogt nö fnrn nærri
um nllu tllhOguii n jieim cöa jieirn stnö, |ió
nð hnnn eigi væri húsettur jmr. Gætiö Jicss
|>vi, kjóscndiir góöirt nö hjcr ræðir nm nö
kjósn fyrir fulltrún jiel^ínn mnnn duglegan, /A
freinur cn nnnnn ótltiglcgri; jui aö jicssi kunni
nö vcrn kuniitigri iillti heitnn fyrir, hvnÖ vcg*
ur jmö snmt upp n móti jivi, cf liinn maöur-
iiiu cr rnövnntlur og vel nö sjer, Jijóölegur mnö-
ur og kjnrkmnöur? Ilvcrjum skyldi ji.i fur-
nst hetur? Og jiegnr vjor sloppum j>essu ein-
stnklegn og Hiiinsmiiglegn i tilliti til einstöku
hjeniön, og vjer hiig.siim ckki tiin niinaö, cn
jijóölogt gngn og nnuösynjur œttjnröar vorrar
yíir höfuö, scm |ió cr mest uui vert uf öllu,
hvorn nf jicssum tvciinur uiönnuni æltmn vjer
|>á hcldur nö viljn hnfn fyrlr fulltrún vom n
|ijóöfuiitlinuill.
Kiiii cr citt ntriöi, scm nú cr lika fnriö
nö koma ujip úr kuiinu, ug sjinir nss ckki
gúöu, íslciitlingnrl cf vjcr hlnupuin jmrnlvcg
I gönur. X>nö litur svo út, kciii mnrgirnf cm-
luatlÍHinönmim vorum ætli ckki nö fn sctu á
jijóðfundinuiii; Jivi nö vjer höfum licyrl t. n.
m. uiii Ilúiivcliiingii, að jicir hnB clgi kosiö,
hvurki liiun frjnlslyndn frnmkvœnidnnnanii,
læknir Jóscf Skoptnson I Unausuin, nje lichl-
ur liiim glöggskyggnn gáfumnnn, prófliHt sjcra
Jón Jónsson i Slcinncsi; og viljum vjcr vekja
sýsliihúuiu huga um, nö gnngn cigi frum hjá
síikutu iiiönnuiii. I>jer tortrygiö etnhættis-
U;//:Ayn.
I’jóðskjalasafn íslands. ísd. fourn. 1, nr. 1931.
skýring hans á því hvers vegna blaðið skipti um nafn þegar
prentun þess var bönnuð í febrúar 1850. Elcki er með öllu ljóst
hvað olli prentbanninu, en spenna var í samfélaginu eftir pereat
skólasveina um miðjan janúar 1850 og dómkirkjuhneykslið svo-
nefnda þann 10. febrúar er Sveinbjörn kvaddi sér hljóðs eftir
messu í dómkirkjunni og bað biskup landsins um annan dóm-
71