Ritmennt - 01.01.1998, Blaðsíða 31

RITMENNT
JÓNATAN Á ÞÓRÐARSTÖÐUM
Næst verður fyrir áðurnefnt bréf Jóns til
Jónatans dagsett 9. maí 1902. Hann byrjar á
því að þaldca Jónatan fyrir bréf frá 25. janú-
ar það ár sem greinarhöfundar vita eldd
hvort eða hvar varðveitt er en segir síðan
m.a.:
Ég þori ekkert réttlátt, eða sem ég sé sannfærður
að sé réttlátt, að segja um verð á handritasafni
yðar, nema ef þér gætuð sent mér noklcurn veg-
inn tæmandi skrá yfir það, sem ég gæti glöggvað
mig vel á. Þó að ég fengi að skoða það hjá yður í
fyrra sumar og glöggvaði mig töluvert á því,
gleymist manni svo margt einstakt, sem þó get-
ur verið þýðingarmikið. Ég man það með vissu,
að í því voru handrit alveg einstök í sinni röð,
eins og t.d. kvæðabók síra Eiríks í Höfða.68 En
sendið mér öruggur skrá um það, ég slcal eklci
halda henni lengi, og segja yður þá um leið og ég
sendi yður hana, hvað mér þykir sanngjarnt verð
á báða bóga.69
Á fundi í stjórnarnefnd Landsbólcasafns70
18. mars 1906 var samþylclct að slcrifa erf-
ingjum Jónatans á Þórðarstöðum og fara
fram á að elclci slcyldi neinu af lrandritasafni
hans ráðstafað fyrr en Landsbólcasafnið
hefði fengið tælcifæri til að semja um lcaup
á því.71 Bréf til Jóns Jónatanssonar á Önguls-
stöðurn, sonar Jónatans, þessa erindis er svo
dagsett tveim dögum síðar, 20. mars, og
undirritað af Pálma Pálssyni og Jóni Þor-
lcelssyni.72 Formaður stjórnarnefndarinnar,
Pálmi Pálsson, brá sér norður í Eyjafjörð um
sumarið og í bólcun í fundabólc Landsbólca-
safns hinn 12. september 1906 er slcýrt frá
munnlegum samningi sem Pálmi gerði um
lcaup á handritasafni Jónatans á Þórðarstöð-
um og hefði hann þegar fengið safnið suður
að mestu. Enn er frá því sagt í sömu bólc að
á fundi 24. septemlrer 1906 lna.fi formaður
lagt fram slcrá um handrit Jónatans Þorlálcs-
sonar á Þórðarstöðum. Hefði liann liaft með
sér mestan hluta þeirra að norðan þá um
sumarið. Á þeim fundi var samþylclct að
lcaupa ltandritasafn þetta, ásamt þeim hand-
ritum sem enn væru ólcomin að norðan og
enn finnast lcynnu, fyrir allt að 500 ltrónur.
Vegna afstæðs verðgildis er illmögulegt að
reilcna þessa uppliæð til núvirðis. En til ein-
hverrar viðmiðunar má nefna að árið 1906
er 3-8 vetra ltýr verðlögð á rúmlega 104 ltr.,
2-6 vetra ær á tæpar 14 ltr. og þá eru dags-
verltalaun um heyannir í Þingeyjarsýslu lcr.
2,73, bæði fæði og ltaup innifalið.73
Pálmi Pálsson bólcavörður slcrifar Jóni á
Öngulsstöðum bréf dagsett 25. olctóber
190674 og þalclcar honum fyrir ljúfmannlega
viðlcynningu um sumarið þá er hann var á
ferð þar nyrðra meðal góðbúanna og segir að
handritasafnið liafi lcomist heilu og höldnu
68 Um er að ræða Lbs 1426 4to en það inniheldur
sálma orta af Eiríki Hallssyni presti í Höfða í
Höfðahverfi, 1676 að því er segir á yngra titilblaði
er gæti verið ritað eftir rifrildi af hinu upprunalega
blaði. Getur þetta vel verið eiginhandarrit. Tíu
blaðsíður vantar framan af. Á bls. 11 hefur Jónatan
skrifað nafn sitt og ártalið 1874.
69 Bréfið er í fórum Birgis Þórðarsonar á Öngulsstöð-
um, sbr. nmgr. nr. 63.
70 í stjórnarnefnd Landsbókasafns sátu þessir menn
urn þaö leyti sem afhending liandritasafns Jónatans
fór fram: Pálmi Pálsson lærðaskólakennari, Eirílcur
Briem prestaskólakennari, Kristján Jónsson dóm-
stjóri, Guðmundur Magnússon landlæknir, Bjarni
Sæmundsson yfirlcennari, Þórhallur Bjarnarson
biskup og Jón Þorkelsson þjóðskjalavörður.
71 Fundabólc Landsbólcasafnsins 1904-1907 í hand-
ritadeild safnsins. Sjá einnig um kaupin á handrita-
safni Jónatans: [Jón Jacobson]. Landsbókasafn
íslands 1818-1918. Minningarrit, bls. 197-98.
72 Lbs 4672 4to.
73 Hagskinna, bls. 606-07 og623.
74 Bréfið er í fórum Birgis Þórðarsonar á Öngulsstöð-
um.
27