Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1960, Síða 34

16
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
Dagsins var að sjálfsögðu minnzt
með hátíðahöldum víðs vegar um
landið. í Reykjavík fóru þau nú sem
áður fram með fjölþættum hætti:
skrúðgöngum, útihátíð, íþróttum,
barnaskemmtun og kvöldvöku. Þeg-
ar ég, að gömlum sjómannasið, gáði
til veðurs snemma um morguninn,
leizt mér ekki nema í meðallagi á
útlitið, en betur rættist úr heldur
en áhorfðist í þeim efnum, og er
veðurfari dagsins ágætlega lýst í
þessum orðum eins Reykjavíkur-
blaðsins:
„Þjóðhátíðardagurinn rann ekki
upp bjartur og fagur yfir Reykja-
vík, því þokuloft var og drungalegt,
en í þann mund, er sjálf hátíðahöld-
in voru að hefjast í fánum prýddum
bæ, gekk vindur til norðlægrar átt-
ar og á svipstundu skipaðist veður
í lofti: Sólin brauzt fram úr skýja-
þykkninu, og að lítilli stundu lið-
inni var kominn heiður himinn.
Þessi snöggu veðraskipti urðu til
þess, að almenn þátttaka varð í
hinum fjölbreyttu hátíðahöldum.“
(Morgunblaðið, 19. júní 1960)
Aðalhátíðin hófst með áhrifamik-
illi guðsþjónustu í Dómkirkjunni.
Séra Jón Auðuns dómprófastur pré-
dikaði, Guðmundur Jónsson óperu-
söngvari söng einsöng og dr. Páll
ísólfsson lék á kirkjuorgelið. Að
messu lokinni lagði dr. Þórður Eyj-
ólfsson, forseti Hæstaréttar, blóm-
sveig frá íslenzku þjóðinni að minn-
isvarða Jóns Sigurðssonar á Austur-
velli. Eftir að þjóðsöngurinn hafði
verið sunginn með undirleik lúðra-
sveita, flutti Ólafur Thors forsætis-
ráðherra skörulega og tímabæra
ræðu um þjóðmál af svölum Alþing-
ishússins. Að henni lokinni var „ís-
land ögrum skorið“ sungið og leikið.
Steig þá fram á svalirnar Fjallkon-
an, Þóra Friðriksdóttir leikkona, og
flutti af mikilli prýði ávarp sitt, en
það var nýtt ljóð eftir Tómas skáld
Guðmundsson, og eru tvö fyrri er-
indin af fjórum á þessa leið:
„Það hendir tíðum íslending úti í
löndum
um óttuskeið, er tindrar af heitu
myrkri,
að svefn hans er rofinn svölum,
skínandi væng,
sólhvítu bliki, sem lýstur hans
skynjun og fyllir
allt andrúmið sævarseltu og
heiðablæ.
Því þessa nótt kemur norðrið
andvökubjarta
í nakinni dýrð og leggur að
útlagans hjarta
sitt land, sín fanngnæfu háfjöll og
himinsæ.
Svo vitjar þín ísland, laugað brim-
hvítu ljósi,
og lind þinnar bernsku er jafn-
snemma tekin að niða
í barmi þínum. Frá ofurgnægð lita
og ilms
snýr andi þinn langvegu þangað
sem fólk þitt háði
sitt ævistríð um þín örlög, við
nyrztu höf.
Og þér munu aftur leggjast þau
ljóð á tungu,
sem liðnar aldir genginni kynslóð
sungu
og fylgdu henni að heiman — frá
vöggu að gröf.“
Eftir hátíðahöldin á Austurvelli
var gengið í fylkingu áleiðis suður á