Árbók VFÍ/TFÍ - 01.01.1997, Qupperneq 274

272 Árbók VFÍ/TFÍ 1995/96
5.2.2 Neðra burðarlag
Við val efna í neðra burðarlag er í ALVERK stuðst við samanburð á kornaferli og viðmiðun-
arferlum. í þessari rannsókn koma fram sterkar vísbendingar um að kröfurnar í ALVERK séu
óþarflega strangar og bendir flest til þess að kröfurnar í Vegbygging séu í meira samræmi
bæði við reynslu og þarfir Vegagerðarinnar. í Vegbygging er bent á að í sprengdu og möluðu
efni má fínefnahlutfall vera hærra en krafist er fyrir mulda möl. Af samanburði við reynslu
frá efnum sem voru prófuð og kröfum í Vegbygging teljum við að efni þar sem E2 mælist
hærra en 120 MPa uppfylli skilyrði til neðra burðarlags.
5.3 Tillaga um kröfur til efna f efra burðarlag í ALVERK
Fyrir efra burðarlagsefni er hagkvæmast að miða við samanburð á kornaferlum efnis og
viðmiðunarferlum. í vafatilvikum er venja í flestum löndum að miða við CBR gildi og er það
einnig tillaga okkar. I þeim undantekningartilvikum þar sem valið er að nota 50 til 75 mm efni
í neðri hluta efra burðarlags teljum við að komi til álita að miða við próf í stórum stálhólki.
Leggjum við til að miðað sé við að efni sé með nægan burð ef E2 mælt með plötuprófi í
stórum stálhólki er hærra en 230 MPa, sem samsvarar CBR um 80%.
5.4 Tillaga um kröfur til efna í neöra burðarlag í ALVERK
Við leggjum til að aðalskilyrðið í ALVERK um neðra burðarlag vega verði hliðstætt
Vegbygging. Rétt er að skoða nánar kröfu til mesta leyfilegs fínefnis þar sem íslensk steinefni
eru veikari en norsk og því rétt að miða við lægra fínefnahlutfall enda er það gert í
ALVERK95. Fyrir neðra burðarlag leggjum við til fyrir vegi með mikla umferð að E2 > 120
MPa, sem samsvarar CBR = 40%. Við vegi með litla umferð leggjum við til að E2 > 80 MPa,
sem samsvarar CBR = 25%.
6. Heimildir
1. Almenna verkfræðistofan hf. (1984). Athuganir á burðarþoli efna. Gerð burðarlags. Unnið fyrir
Vegagerð ríkisins.
2. Jón Skúlason (1985). Vegagerð. Rannsóknir á burðarlögum. Jón Skúlason. Tímarit
Verkfræðingafélags íslands. 70. árg. Nr. 1.
3. Jón Skúlason (1995). BUSL-Burðarlaganefnd. Athuganir á efnum í stórum stálhólki. Lokaskýrsla.
Skýrsla B-l.
4. Statens Vegvesen (1991). Vegbygging. Vegnormaler 018, Vegdirektoratet.
5. Statens Vegvesen (1984). Felt-underspkelser. Hándbok 015, Prövebelastning. Plater.
Vegdirektoratet.
6. Vegagerðin (1995). Alverk 95. Almenn verklýsing fyrir vega- og brúargerð.
7. Listi yfir tákn
Bg Brotstuðull, sjá heimild 8
CBR Burðargildi samkvæmt CBR-prófi, sjá ASTM D 1883
d Þvermál plötu
E1 Burðargildi við fyrstu álagskeyrslu
E2 Burðargildi við endurtekna álagskeyrslu
Ip Þjálni efnis er mismunur á flæðimarki og þjálnimarki efnis (Plasticity index 1,,= W, -WP), sjá
ASTM D 4318