Læknablaðið - 15.04.1996, Blaðsíða 55

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
309
einkenni frá góðkynja stækkun í blöðruhálskirtli
haldist í tvö ár og um leið að rannsaka verkun og
öryggi með notkun fínasteríð 5 mg daglega í 24
mánuði.
Aðferðir: Þetta var margmiðja tvíblind lyfleysu-
samanburðarrannsókn með 707 sjúklingum sem
höfðu meðaleinkenni vegna góðkynja stækkunar í
blöðruhálskirtli á 59 stöðum á fimm Norðurland-
anna. Eftir fjögurra vikna lyfleysutímabil voru sjúk-
lingarnir settir í sleppiúrtak, annars vegar til að fá
fínasteríð 5 mg daglega hins vegar til að fá lyfleysu í
24 mánuði. Þvagvegaeinkenni, þvagflæðimæling,
blöðruhálskirtilsrúmmál, rúmmál eftirhreyturs-
þvags og sértækt blöðruhálskirtilsmótefni í sermi
ásamt öðrum efnum í blóði og þvagi var mælt í
byrjun, ál2. mánuði og24. mánuði. Þessá milli voru
gerðar skoðanir og ýmsar rannsóknir ef klínísk
ástæða þótti til.
Niðurstöður: I fínasteríð meðferðarhópnum lög-
uðust einkennaskorin meðan á rannsókn stóð og var
marktækt milli hópanna eftir 24 mánuði (pó0,01),
aftur á móti í lyfleysuhópnum var í fyrstu bati í
einkennaskorinu en engin breyting frá grunnlínu eft-
ir 24 mánuði. Hámarksflæði minnkaði í lyfleysu-
hópnum en jókst í fínasteríð hópnum sem sýndi mun
milli hópa um 1,8 ml/sek í lok tímabilsins (póO.Ol).
Meðalbreytingin í rúmmáli blöðruhálskirtils var
aukning um 12% í lyfleysuhópnum en minnkun um
19% í fínasteríð hópnum (pó0,01). Fínasteríð þoldist
almennt vel þessi tvö ár rannsóknarinnar.
Alyktun: Sýnt er fram á að áhrif fínasteríð 5 mg
meðferðar á einkenni, hámarksflæði og til að
minnka rúmmál blöðruhálskirtilsins héldust í 24
mánuði, en sjúklingar sem fengu lyfleysu færðust til
baka á byrjunarreit eða þeim versnaði jafnvel með-
an á rannsókninni stóð. Þessar niðurstöður sýna að
fínasteríð getur snúið við eðlilegri framvindu góð-
kynja blöðruhálskirtilsstækkunar.
34. Nissen/Toupet fundoplica-
tionir um kviðsjá 1994 til 1995
Skiíli Gunnlaugsson, Jónas Magnússon, Margrét
Oddsdóttir
Handlœkningadeild Landspítalans
Aðgerðir um kviðsjá vegna vélindabakflæðis og/
eða hliðarþindaropshauls (paraesophageal hernia)
hafa verið stundaðar á Landspítalanum frá byrjun
árs 1994. Til að kanna árangur okkar var farið yfir
sjúkraskrár sjúklinga er gengust undir kviðsjárað-
gerð vegna vélindabakflæðis og/eða hliðarþindar-
opshauls á árunum 1994-1995.
A þessu tímabili gengust 39 einstaklingar undir
kviðsjáraðgerð vegna ofangreinds, 16 karlar og 23
konur á aldrinum fimm til 85 ára (miðtala 49). Allir
höfðu farið í magaspeglun og hafði 31 (80%) vélind-
isbólgu, 23 (59%) verulegan þindaropshaul, sex
(15%) vélindissár og tveir (5%) Barrets slímhúð. Sjö
(18%) voru með hliðarþindaropshaul á röntgen-
mynd. Hjá 22 sjúklinganna var gerð 24 klst. pH-
mæling þar sem miðgildið var 11,1% (bil 4,3-41,7).
Þrýstingsmæling á vélinda var gerð hjá 34 og var
góður samdráttur í vélinda 22 (63%) en truflaðar
hreyfingar hjá 13 (37%).
Nissen aðgerð var gerð hjá 34 (87%) en Toupet
(hemifundoplication) hjá fimm (13%) sjúklingum.
Hjá tveimur þeirra (5%) varð að breyta yfir í opna
aðgerð. Aðgerðartíminn var á bilinu tvær til fimm
klukkustundir og 45 mínútur (miðtala þrjár og hálf
klukkustund). Sjúklingar lágu að jafnaði tvo daga á
spítala eftir aðgerð (miðtala tveir, bil tveir til 10).
Engir meiriháttar fylgikvillar hafa orðið. Allir voru
komnir til sinna fyrri starfa 10-21 degi eftir aðgerð.
Einn hefur þurft á magaspeglun og vélindisútvíkkun
að halda vegna kyngingarörðugleika. Einn kvartar
um verki fyrir bringspölum og brjósti en allar rann-
sóknir hafa verið eðlilegar. Einn kveðst finna fyrir
brjóstsviða af og til en hefur ekki verið rannsakaður
með tilliti til þess. Flestir hafa eitthvað aukinn
vindgang.
Aðgerðir um kviðsjá við vélindisbakflæði og hlið-
arþindaropshaul eru nú valgerðir á Landspítalanum.
Arangur okkar er mjög sambærilegur við uppgjör
erlendra sjúkrahúsa.
35. Aðgerðir á maga um kviðsjá
Margrét Oddsdóttir, Höskuldur Kristvinsson, Jónas
Magnússon
Handlœkningadeild Landspítalans
Góðkynja vefjabreytingar og breytingar af óljós-
um uppruna í maga þarf iðulega að fjarlægja með
aðgerð. Síðan í október 1995 höfum við gert fjórar
aðgerðir á maga um kviðsjá. Sú fyrsta var fyrirferð á
bakvegg magans sem var fjarlægð með þar til gerð-
um innanmaga holstingjum. Næsta var gerð á svip-
aðan máta og separ í porthelli (antrum) fjarlægðir.
Misvaxtarbreyting á stærri magabugðu (curvatura
majora) var fjarlægð með fleygnámi. Fjórða fyrir-
ferðin, slímubeðsbreyting (submucosal tumor) á
bakvegg porthellis, nokkrum cm frá portverði (pyl-
orus), var fjarlægð gegnum framvegg magans.
Fyrstu þrír sjúklingarnir fengu að drekka daginn
eftir og útskrifuðust á öðrum til þriðja degi eftir
aðgerð. Sá fjórði var aftur tekinn til kviðsjáraðgerð-
ar einum og hálfum sólarhring eftir fyrri aðgerðina
vegna gruns um leka og saumalína yfirsaumuð.
Hann útskrifaðist á sjötta degi frá aðgerð.
Oft eru breytingar í maga af tvíræðum uppruna
eða þannig gerðar að ekki er hægt að fjarlægja þær
með góðu móti með magaspeglun. Til að forðast
opna magaaðgerð. má í flestum tilfellum fjarlægja
viðkomandi breytingu með aðgerð um kviðsjá.
Tilfelli verða kynnt og myndbönd úr aðgerðum
sýnd.