Læknablaðið - 15.04.1996, Page 60

314
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
og höfðu krampa sem ekki náðist að hemja þrátt
fyrir lyfjameðferð.
Aðgerðirnar voru framkvæmdar með aðstoð rönt-
genlæknis sem staðsetti æxlið nákvæmlega með óm-
sjá í upphafi aðgerðar og var æxlið fjarlægt með
CUSA tæki. í lok aðgerðar var með hjálp ómsjár
gengið úr skugga um að allur æxlisvefurinn væri
horfinn. Enginn sjúklinganna hlaut brottfallsein-
kenni eftir aðgerðina og í öllum tilvikum hurfu
kramparnir sem áður er lýst.
Vegna þróunar í myndgreiningu er nú hægt að
staðsetja og greina stjarnfrumnaæxli af lágri gráðu
nákvæmlega og þannig hægt að fjarlægja slík æxli
með sem minnstum skaða á eðlilegum taugavef.
Pegar slíkri tækni er beitt og æxlin fjarlægð með
CUSA tæki virðist slík meðferð vera árangursrík og
örugg við krömpum vegna stjarnfrumnaæxla af lágri
gráðu.
48. Meinvarp í brjósti frá
himnuæxli. Sjúkratilfelli
Þorsteinn Gunnarsson'1, Þorvaldur Jónsson2>, Helgi
Sigurðsson3>, Helgi J. ísaksson4>, Aron Björnsson1>
"Heila- og taugaskurðdeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur, 2>skurðdeild Sjúkrahúss Reykjavíkur,
21krabbameinslœkningadeild Landspítalans,
4>Rannsóknastofa Háskóla fslands í meinafrœði
Tæplega fertugur sjúklingur var fluttur á Borgar-
spítalann í maí 1992 vegna nokkurra ára sögu um
langvinnan höfuðverk auk verkja í hálsi og herðum.
Við skoðun sáust stasapapillur og við taugaskoðun
fannst samhliða helftarblinda (homonymous hemi-
anopsy) til vinstri. Tölvusneiðmynd af höfði sýndi
stórt himnuæxli (meningioma) á parieto-occipital
svæðinu hægra megin.
Gerð var occipito-parietal hausskurður (cranio-
tomy) og æxlið fjarlægt. PAD svarið var himnuæxli.
Sjúklingurinn fékk fulla sjón og ekki sáust nein
merki um endurvöxt á tölvusneiðmynd sex og 12
mánuðum eftir aðgerðina.
í júni 1995 var tekin ný mynd vegna vaxandi höf-
uðverkjar og samhliða helftarblindu til vinstri.
Myndin sýndi æxli á sama stað og áður er lýst. Auk
þessa kvartaði sjúklingur um verki í rifjum vinstra
megin í brjóstkassa. Beinaskann sýndi aukna upp-
töku í rifi 4 og 5 og ef til vill æxli á milli þeirra og
aukna upptöku í hryggjarliðum T12, L1 og L2.
Tölvusneiðmynd af brjóstkassa sýndi æxli milli un-
ræddra rifja og æxli í hægra brjósti. Æxlið úr höfðinu
var fjarlægt og æxlið úr brjóstinu með fleygskurði. I
þeirri aðgerð var einnig fjarlægður hnútur úr höfuð-
leðri nálægt hárlínu. Meinafræðilega voru öll þessi
æxli svipuð því himnuæxli sem fjarlægt var þremur
árum fyrr.
Meinvörp frá himnuæxli eru afar sjaldgæf og höf-
um við ekki fundið lýsingu á meinvarpi til brjósta og
aðeins eitt tilfelli þar sem meinvarp fannst í höfuð-
leðri. Ljóst er að himnuæxli geta meinverpst til
margra líffæra. Þetta tilfelli sýnir að brjóst er eitt
þeirra.
49. Utanbastsíeerð í mænugangi
Þorsteinn Gunnarssoir, Már Kristjánsson2>, Þórir
Ragnarsson"
"Heila- og taugaskurðdeild Sjúkraliúss
Reykjavíkur, 2>srnitsjiíkdóinadeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur
Utanbastsígerð (epidural abscess) í mænugangi er
einn af þeim sjúkdómum sem gríðarlega mikilvægt
er að greina fljótt og gera aðgerð á ef koma á í veg
fyrir varanlegan taugaskaða. Hann er sjaldgæfur og
oft erfiður í greiningu. Markmið rannsóknarinnar
var að athuga einkenni, orsök, greiningu, meðferð
og afdrif sjúklinga sem greindust með utanbasts-
ígerð á Borgarspítalanum á árunum 1981-1995.
Á árunum 1981-1995 greindust níu tilfelli af utan-
bastsígerð, hjá fimm körlum og fjórum konum á
aldrinum 44-84 ára (meðalaldur 63,7 ár). Sex höfðu
utanbastsígerð á lendarsvæði, tveir á brjóstliðasvæði
og einn á hálssvæði. Algengustu einkenni voru verk-
ur í hrygg (100%), hiti og brottfallseinkenni. Frá
upphafi einkenni til sjúkdómsgreiningar liðu frá
fimm dögum til sex mánaða í einu tilfelli leið eitt og
hálft ár (berklar). Neurólógísk brottfallseinkenni
voru frá engum til algjörrar lömunar við greiningu.
Flestir greindust með tölvusneiðmynd en eftir því
sem leið á tímabilið fjölgaði þeim sem greindust með
segulsneiðmynd. Þegar sökk eða CRP var mælt var
það alltaf hækkað og hvít blóðkorn voru oft hækk-
uð. í flestum tilfellum var hægt að finna orsök eins
og aðgerðir, DM, drykkjusýki og nýlegar sýkingar.
Algengasti sýkillinn var S. aureus (66,7%) en auk
hans ræktuðust S. milleri, S. pneumoniae og M.
tuberculosis.
Sjö sjúklingar gengust undir bráðaaðgerð. Hjá
tveimur var aðgerð ekki talin möguleg. Af þeim sem
gengust undir aðgerð sýndu flestir talsverðan bata
þrátt fyrir umtalsvert brottfall fyrir aðgerð í nokkr-
um tilvikum.
Margir sjúklinganna greindust seint sem sýnir að
nauðsynlegt er að læknar hafi utanbastsígerð í huga
þegar sjúklingar koma með hita og bakverki.
50. Hálkuslys
Brynjólfur Mogensen*, Axel Hilmarsson**, Hersir
Oddsson**, Óskar Þorvaldsson**, Pálína
Ásgeirsdóttir, Pétur Kr. Pétursson**, Sigurður
Ásgeir Kristinsson
Slysadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur, *lœknadeild
Háskóla íslands, **embœtti borgarverkfrœðings í
Reykjavík
Inngangur: Tilgangur rannsóknar á hálkuslysum
er að kanna algengi þeirra, greina eðli og kostnað
fyrir einstakling og þjóðfélag en lítið er vitað um
hálkuslys hér á landi.
Efniviður: Rannsóknin nær til allra sem komu á