Læknablaðið - 15.10.1998, Síða 16

Ahrífaríkt
28% sjúklinga fá merkjanleg áhrif innan
12 klukkustunda
Mómetasón fúróat er öflugur barksteri (af flokki III)
Lítiftætta er á kerfisbundnum áhrifum (< 0,1%)
Lág tiðníibloðnasa (8% á móti 5% lyfleysu)
Einfalt
Einn skammtur á dag
Handhægar umbúðir
Nasonex
mómetason
furoat
- nefúði, dreifa
- nýr barksteri í vatnslausn
> Schering-Plough
tesonex
Q mikrog/dos/annos
Nasonex Schering-Plough A/S, 960233
NEFÚÐI, DREIFA; R 01 A D: R E
Hver úðaskammtur inniheldur: Mometasonum INN, furoate, monohydrat, samsvarandi Mometasonum INN, furoate 50 mikróg., Cellulosum microcryst., Carmellosum natricum, Glycerolum, Natrii
citras, dihydric., Acidum citricum, monohydric.. Polysorbatum 80, Benzalkonii chloridum, Phenethanolum, Aqua purificata.
Eiginleikar: Mometason fúróat er barksteri með staðbundna bólgueyðandi eiginleika í skömmtum sem hafa ekki almenna steraverkun. Það er talið liklegt að áhrif lyfsins gegn ofnæmi og bólgu
séu vogna þess að það hindrar losun efna sem leysa úr læðingi ofnæmisviðbrögð. Mometason hindrar losun leukotriena úr hvítum blóðkornum hjá sjúklingum sem eru með ofnæmi. í fru-
muræktun var sýnt fram á að mometason er mjög virkt í að hindra myndun og losun á IL-1, IL-5, IL-6, og TNF; það er einnig öflugur hemill á framleiðslu leukotriena. Þar að auki er það mjög
öflugur hemill á framleiðslu Th2-cytokínanna IL-4 og IL-5 í CD4 + T-frumum manna. í rannsóknum þar sem mótefnavakar voru gefnir i nef reyndist Nasonex nefúði, dreifa hafa bólgueyðandi
eiginleika bæði snemma og seint í ofnæmissvöruninni. Þetta hefur verið sýnt fram á með minnkun (miðað við lyfleysu) á losun histamíns og virkni eósínfíkla og fækkun eósínofíkla, hlutley-
siskyrninga og viðloðunarpróteina þekjufruma. Hjá 28% sjúklinga með árstíðabundið ofnæmisnefkvef reyndist verkun Nasonex nefúða, dreifu hefjast innan 12 klst. eftir fyrsta skammt. Miðgildi
(50%) þess þegar verkun hófst var 35,9 klst. Lyfið frásogast mjög illa frá slímhúö í nefi og meltingarfærum (nýting <0,1%).
Ábendingar: Nasoncx nefúði er notaður fyrir fullorðna og börn 12 ára og eldri til meðhöndlunar á árstíðabundnum eða heilsárseinkennum ofnæmisnefkvefs.
Hjá sjúklingum sem hafa sögu um miðlungs eða alvarleg einkenni af árstíðabundnu ofnæmisnefkvefi, má nota Nasonex fyrirbyggjandi í allt að fjórar vikur áður en frjókornatímabilið hefst.
Frábendingar: Ofnæmi fyrir innihaldsefnum Nasonex. Ekki ætti að nota Nasonex ef um ómeðhöndlaða, staðbundna sýkingu er að ræða i nefslímhúð. Sjúklingar, sem nýlega hafa gengist undir
skurðaðgerðir á nefi eða eru með áverka á nefi, ættu ekki að nota barkstera í nef fyrr en sárin hafa gróið að fullu, þar sem þeir hamla að sár grói.
Varúð: Nasonex nefúða skyldi ekki nota, eða þá með mikilli varúð, ef sjúklingar hafa virka eða óvirka berklasýkingu í öndunarfærum eða ómeðhöndlaða sveppasýkingu, bakteriusýkingu, útbrei-
dda veirusýkingu eða herpessýkingu í auga. Eftir 12 mánaða meðferð með Nasonex nefúða sáust engin merki um rýrnun i nefslímhúð. Eins og við alla langtimameðferð þarf að skoða
reglubundið þá sjúklinga sem nota lyfið í nokkra mánuði eða lengur, m.t.t. hugsanlegra breytinga í nefslimhúð. Ef staðbundnar sveppasýkingar koma fram i nefi eða koki þarf hugsanlega að
hætta Nasonex nefúðameðferð og gera viðeigandi ráöstafanir.
Ef um langvarandi ertingu í nefi og koki er að ræða kann að vera ástæða til að hætta meðferð með Nasonex. Það eru engin merki um hömlun á undirstúku/heiladinguls/nýrnahettubarkar starfse-
mi eftir langvarandi meðferð með Nasonex nefúða, dreifu. Engu að síður þarf að fylgjast nákvæmlega með sjúklingum sem fara af langvarandi almennri sterameðferð yfir í Nasonex nefúða.
dreifu. Þegar slikri almennri meðferð með barksterum er hætt getur verið hætta á nýrnahettubarkarbilun í nokkra mánuði þangað til að starfsemi undirstúku/heiladinguls/nýrnahettubarkar hefur
jafnað sig. Sýni slikir sjúklingar merki og einkenni um nýrnahettubarkarbilun þarf að byrja aftur á almennri sterameðferð og grípa til annarra viðeigandi ráðstafana.
Þegar farið er yfir i meðferð með Nasonex nefúða, dreifu eftir almenna sterameðferð finna sumir sjúklingar í fyrstu fyrir einkennum um fráhvarf frá kerfissterameðferð t.d. lið- og/eða vöð-
vaverkir, slappleiki og þunglyndi þrátt fyrir að einkennin frá nefi lagist. Þessa sjúklinga þarf að hvetja sérstaklega til að halda áfram að nota lyfið. Þegar slfk meðferðarbreyting er gerð geta
komið fram einkenni um aðra ofnæmissjúkdóma svo sem augnslímhúðarbólga og exem sem héldust í skefjum vegna almennu sterameðferðarinnar.
Vara ætti ónæmisbælda sjúklinga, sem eru á sterameðferð, við hættunni á sýkingum (t.d. hlaupabólu og mislingum) og um mikilvægi þess að leita sér læknishjálpar ef þeir verða fyrir slíkum
sýkingum. Einstaka sinnum hafa komið göt á miðsnesiö og augnþrýstingur aukist eftir notkun á barksterum í nef.
Meðganga og brjóstagjöf: Engar fullnægjandi rannsóknir hafa farið fram á þunguðum konum. Eftir að hafa gefið hámarks ráðlagðan lækningalegan dagsskammt, var mometasone ekki mælan-
legt í blóðvökva. Þannig er talið ólíklegt að fóstur verði fyrir tjóni af stórum skammti af lyfinu og hætta á fósturskemmdum talin mjög lítil.
Eins og við notkun annarra barkstera i nef ætti aðeins að nota Nasonex hjá þunguðum konum eða konum sem hafa börn á brjósti, ef gagnið af meðferðinni vegur meira en hugsanleg áhætta
fyrir móður, fóstur eða ungbarn. Börn sem eru fædd af mæðrum sem fengið hafa barkstera á þungunartímabilinu þarf að athuga sérstaklega m.t.t. nýrnahettubarkarbilunar.
Aukaverkanir: Algengustu aukaverkanir sem fram hafa komið í klinískum prófunum eru eftirfarandi: Höfuðverkur (8%), blóðnasir (8%), kokbólga (4%), sviði í nefi (2%) og erting í nefi (2%).
Þessar aukaverkanir eru einkennandi þegar barksterar eru notaðir í nefúða. Blóðnasir voru yfirleitt minniháttar og stöðvuðust af sjálfu sér.
Ofskömmtun: Þar sem aðgengi Nasonex er mjög lítið (<0,1%), er mjög ólíklegt að veita þurfi sérstaka meðferð við ofskömmtun. Fylgjast ber þó með sjúklingum eftir að venjulegir skammtar eru
gefnir að nýju. Þegar gefnir eru of stórir skammtar af barksterum til innúðunar eða inntöku í langan tíma getur það valdið bælingu á starfsemi undirstúku/heiladinguls/nýrnahettna.
Skammtastærðir: Þegar byrjað er að nota nýja úðaflösku er þrýst á dæluna (venjulega 6-7 sinnum þar til úðagjöfin er jöfn), hver úðun gefur u.þ.b. 100 ji g af mometason fúróat dreifu, sem
samsvarar 50 ji g af virka efninu. Ef úðadælan hefur ekki verið notuð í 14 daga eða lengur, ætti að fara að eins og að ofan greinir.
Skammtastærðir handa fullorðnum (þ.m.t. aldraðir) og börn 12 ára og eldri:
Venjulegur ráðlagður skammtur er 2 úðanir (50 n g/úðun) í hvora nös einu sinni á dag (heildarskammtur 200 p g). Þegar sjúkdómseinkennin hafa lagast má minnka skammtinn í eina úðun í
hvora nös (heildarskammtur 100 )i g). Ef einkenni lagast ekki má auka skammtinn í 4 úðanir í hvora nös einu sinni á dag (heildarskammtur 400 ii g). Við meðferð með Nasonex nefúða fást
merkjanleg áhrif innan 12 klst. eftir fyrsta skammt hjá mörgum sjúklingum sem þjást af árstíðabundnu ofnæmisnefkvefi. Samt sem áður geta liðið nokkrir dagar áður en full verkun næst. Þessir
sjúklingar ættu þvi að halda meðferð áfram þar til fullum áhrifum er náð. Ekki er vitaö um lækningalegt gildi lyfsins fyrir börn undir 12 ára aldri og er ekki mælt með Nasonex fyrir þennan aldur-
shóp.
Athugið: Áður en fyrsti skammtur er gefinn skal hrista úðaflöskuna vel og þrýsta á dæluna 6-7 sinnum þangað til jafn úði fæst. Hafi dælan ekki verið notuð í 14 daga eða lengur skal endurtaka
þetta fyrir notkun. Hristið flöskuna vel fyrir hverja notkun. Pakkningar og verð: 1 úðastaukur, 18 g (120 úðaskammtar). Heildsöluverð án vsk: 1.353.-Smásöluverð með vsk. 2.728.-
Schering-Plough umboðsaðm: ÍSFARM ehf.