Læknablaðið - 15.05.1999, Qupperneq 46

430
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
þessari og því séu þessi mál
enn verr komin. Það verður að
teljast lítið að læknar verji að
meðaltali 11,74 klukkustund-
um í sjálfsnám á mánuði enda
einungis um hálftími á virkurn
vinnudegi. Hins vegar kjósa
læknar að verja meiri tíma til
símenntunar samanber að
70% þeirra telja eðlilegt að
verja að jafnaði þremur til sex
stundum á viku í sjálfsnám og
fundi. Ljóst er að örva þarf
sjálfsnám sem er homsteinn
símenntunar lækna. Hvernig
það verður gert er ekkert eitt
afgerandi en benda má á að í
kjarasamningum norskra
lækna er beinlínis frátekinn
tími á hverjum vinnudegi þar
sem lækni ber að sinna við-
haldsmenntun. Ef vinnuveit-
andi lækna kemur þannig
launalega að símenntunarmál-
um þeirra er eðlilegt að ástund-
unin verði skráð og vottuð.
Taldi meirihluti (55%) lækna
það best gert hjá Fræðslu-
stofnun lækna, með ábending-
um um hlut sérgreinarfélag-
anna. Ráðstefnuferðir til ann-
arra landa bundnar í kjarasamn-
ingum lækna eru áberandi í
þeim hluta viðhaldsmenntun-
ar er snýr að lengri þingum og
námskeiðum en hlutur lyfja-
framleiðenda kemur þar næst
á eftir. Telja 64% lækna hlut
lyfjaframleiðenda í símenntun
vera hæfilegan, meðan 20%
telja hann vera of mikinn enda
kom það fram í skriflegum
ábendingum um starfssvið
Fræðslustofnunar að henni
bæri að taka að sér stefnu-
mörkun til leiðbeiningar um
samskipti lækna og lyfjafram-
leiðenda. í könnuninni kom
fram að tölvunotkun lækna er
afgerandi. Höfðu 76% lækna
aðgang að netinu á vinnustað
og 65% aðgang heima. Telja
má næsta víst að um þessar
rásir fara fræðslumál lækna í
framtíðinni enda er áhugi
lækna mikill á öllu er viðkem-
ur tölvum og margmiðlun.
Lokaorð
í könnuninni var leitað eftir
hugmyndum lækna um Fræðslu-
stofnun og bárust margar skýr-
ar og greinargóðar ábendingar
sem Fræðslustofnun mun
vinna úr og leitast við að hafa
að leiðarljósi í framtíðarstarfi
sínu. Það helst kom fram að
læknar vilja að Fræðslustofnun
gegni lykilhlutverki í viðhalds-
menntun lækna og að stofnun-
in skrái og votti ástundun
þeirra í nánum tengslum við
sérgreinarfélögin.
Pakkir
Sérstakar þakkir til Mar-
grétar Aðalsteinsdóttur ritara
Fræðslustofnunar lækna og
Ólafs Þ. Harðarsonar dósents
við félagsvísindadeild Há-
skóla íslands.
^Cipramil
I -cinstxðir eiginleikar
TÖFLUR; N 06AB04
Hvertafla inniheldur: Citalopramum INN, hýdróbrómíð, samsvarandi Citalopram-
um INN 10 mg, 20 mg eða 40 mg.
Eiginleikar: Cítalópram er tvíhringlaga ftalen-afleiða og er virkt gegn þunglyndi.
Verkunarháttur lyfsins er vegna sértækrar hindrunar á upptöku serótóníns í heila.
Lyfið hefur engin áhrif á endurupptöku noradrenalíns, dópamíns eða GABA. Lyfiðog
umbrotsefni þess hafa því enga anddópamín-, andadren-, andserótónín-, og and-
histamínvirka eða andkólínvirka eiginleika. Jafnvel við langtíma notkun hefur lyfð
engin áhrif á fjölda viðtaka fyrir boðefni í miðtaugakerfi.Aðgengi eftir inntöku eryfir
80%. Hámarksblóðþéttni næst eftir 1-6 klst. Stöðug blóðþéttni næst eftir 1-2 vik-
ur. Próteinbinding er um 80%. Dreifingarrúmmál er u.þ.b. 14 l/kg. Lyfið umbrotn-
ar áður en það útskilst; um 30% í þvagi. Umbrotsefni hafa svipaða en vægari verk-
un en cítalópram. Helmingunartími er um 36 klst. en er lengri hjá öldruðum. Lyfð
hefur hvorki áhrif á leiðslukerfi hjartans né blóðþrýsting og eykur ekki áhrif alkó-
hóls. Lyfið hefur væga róandi verkun.
Ábendingar: Þunglyndi. Felmturköst með eða án víðáttufælni (panic disorder with
or without agrophobia).
Frábendingar: Engar þekktar.
Varúð: Gæta skal varúðar við gjöf lyfsins við skerta lifrar- eða nýrnastarfsemi.
Aukaverkanir: Algengasta aukaverkunin er ógleði allt að 7%.
Algengar (> 1%): Almennar: Höfuðverkur, sviti, þreyta, slen, titringur, breytingar á
þyngd og svimi. Æðakerfi: Þungur hjartsláttur. Miðtaugakerfi: Svefntruflanir, skyn-
truflanir og órói. Meltingarfæri: Ógleði, breytingar á hægðavenjum, meltingaróþæg-
indi og þurrkur í munni. Þvagfæri: Erfiðleikar við að tæma þvagblöðru. Augu: Sjónstill-
ingarerfiðleikar.
Sjaldgæfar (0.1 %-1 %): Almennar: Almenn lasleikatilfinning. Geispar. Miðtauga-
kerfi: Æsingur, rugl, erfiðleikar við einbeitingu, minnkuð kynhvöt og truflun á sáðláti.
Meltingarfæri: Aukið munnvatnsrennsli. Húð: Útbrot. Öndunarfæri: Nefstífla. Augu:
Stækkað Ijósop.
Mjög sjaldgæfar (< 0,1%): Miðtaugakerfi: Mania.
Aukaverkanir eru oft tímabundnar og ganga yfir enda þótt meðferð sé haldið áfram.
Milliverkanir: Varast ber samtímis gjöf MAO-hemla ogskulu að minnsta kosti líða
14 sólarhringar á milli þess að þessi tvö lyf séu gefin nema MAO-hemill hafi mjög
skamman helmingunartíma. Lyfið hefur mjög væg hamlandi áhrif á cýtókróm
P450-kerfið.
Meðganga og brjóstagjöf: Reynsla af gjöf lyfsins hjá barnshafandi konum er mjög
takmörkuð, en dýratilraunir benda ekki til fósturskemmandi áhrifa. Ekki er vitað
hvort lyfið skilst út í brjóstamjólk en í dýratilraunum hefur lítið magn lyfsins fund-
ist í mjólk.
Skammtastærðir handa fullorðnum: Lyfið er gefið einu sinni á dag, en skammtar
eru breytilegir.
Þunglyndi: Upphafsskammtur er 20 mg á dag, en má auka í 40 mg á dag, ef þörf
krefur. Ekki er mælt með hærri skömmtum en 60 mg á dag. Hjá sjúklingum eldri
en 65 ára er ráðlagður skammtur helmingur ofangreindra skammta þ.e. 10 - 30 mg
á dag, að hámarki 40 mg á dag. Mikilvægt er að gefa lyfið a.m.k. í 2-3 vikur áður en
árangur meðferðarinnar er metinn. Meðferðarlengd 4-6 mánuðir eftir svörun sjúkl-
ings.
Felmturköst: Lágir skammtar eru notaðir í upphafi meðferðarvið felmturköstum til
að draga úr líkum á versnun sjúkdómsins. Ráðlagður upphafsskammtur er þannig
10 mg á dag. Eftir einnar viku meðferð er skammturinn aukinn í 20 mg á dag.
Venjulegur viðhaldsskammtur er 20-30 mg á dag. Ef svörun er ófullnægjandi má
auka skammtinn en ekki er mælt með hærri skömmtum en 60 mg á dag. Viðmeð-
ferð á felmturköstum nær árangur hámarki eftir u.þ.b. 3 mánuði og er viðvarandi
við áframhaldandi meðferð.
Skammtastærðir handa börnum: Lyfið er ekki ætlað bömum.
Pakkningar og hámarksverð frá apótekum í mars 1999: Töflur 10 mg: 28 stk.
(þynnupakkað) - 2.655-, 100 stk. (glas) - 7.604-.Töflur 20 mg: 28 stk. (þynnupakk-
að) - 4.451-, 56 stk. (þynnupakkað) - 7,966-, 100 stk. (glas) - 13.430. Töflur 40 mg:
28 stk. (þynnupakkað) - 7.516-, 56 stk. (þynnupakkað) - 13.905-, 100 stk. (glas) -
23.818-.
Hámarksmagn sem má ávísa er sem svarar 30 daga skammti.
Samþykktur sérlyfjaskrártexti dags. 4. september 1998.
Markaðsleyfishafi: Lundbeck, Danmörku
Umboð á íslandi: Austurbakki hf.