Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1930, Page 30

124
Samvinna og sjálfstæði.
[Stefnir
nú eru orðnir svo margvíslegir við-
skiftamöguleikar, að það ræður
naumast neinum stefnuhvörfum
um almennan efnahag hvort menn
kaupa aðflutta vöru hjá kaupfé-
lagi eða útvega sér hana á annan
hátt. 1 það minnsta mundi það
koma fram, ef almenn peningavið-
skifti kæmust á.
Eins og vikið hefir verið að þá
hefir svo virzt, sem samvinnuhug-
inyndir manna á landi hér miðuðu
nær eingöngu við verzlunar sam-
vinnu. Er svo að sjá sem flestir er
að þeim málum hafa staðið, teldu
hana næstum hið eina nauðsynlega.
Vitanlegt er þó, að ýmislegt ann-
•ið, sem við kemur efnahagsstarf-
semi þjóðarinnar, þarf eigi síður
umbóta, en verzlunin, þó hún hafi
jafnan mikla þýðingu. Heilbrigð
og viturleg samvinna og samtök
getur því vissulega haft mikla þýð-
ingu í fleiri greinum og mætti
þar um segja margt. Hér skal þó
aðeins vikið lauslega að einum
þætti, sem er:
Búnaðarsamvinna.
Islenzkur landbúnaður er í
margvíslegum kröggum og ýms-
ir svartir skýflókar sveima um
framtíðarhimin hans. Margt hef-
ir að vísu verið reynt og gert hon-
um til hagsbóta á síðustu árum
og talsvert áunnizt. Þó er alkunn-
ugt, að allar búnaðar umbætur
eru í bernsku víðast á landinu.
Flestum hugsandi mönnum er
orðið ljóst, að landbúnaðurinn
getur ekki lengur þrifizt, svo þrif
geti heitið, nema á ræktuðu, vél-
færu landi. Á þeirri leið er stutt
komið og næstum ótæmandi verk-
efni framundan. Matjurtarækt er
í bernsku og þarf umbóta. Bú-
peningurinn af öllum tegundum
er lítt ræktaður með ólíkum eig-
inleikum. Þar er óhemjumikið og
fjölþætt og ginnandi umbótaverk
fyrir höndum.
Fóðurtryggingar eru mjög
skammt á veg komnar víðast
hvar. Þar hefir verið snöggasti
bletturinn á íslenzkum landbún-
aði fyr og síðar, og enn mun hann
víðast standa berskjaldaður fyrir
voða næstu harðinda. Þar er að-
kallandi og ákaflega þýðingar-
mikið verkefni fyrir höndum.
Þá er vetrarkuldi og skamm-
degismyrkur einn höfuðannmarki
íslenzkra sveita. Þægindi og holl-
ustu rafmagnsins þarf að veita
hverju heimili á landinu.
Þetta og ótal margt fleira kali-
ar til framkvæmda hug og hend-
ur allra íslenzkra sveitamanna
og sveitavina. En einangrunin er
dauðamark, og til alis þessa þarf