Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1930, Side 42

136
Hætturnar í hafdjúpunum. [Stefnir
hann réði við. Missti hann brátt
fótanna og alla stjórn á sér, og
þaut upp eftir sjónum með höfuð-
ið niður. Hann var svo heppinn að
rekast ekki á áfangapallana á leið-
inni, og því náðist hann lifandi.
Annars hefði hann kafnað á
skömmum tíma.
Dan Hammett var kafari á ó-
friðartímunum. Hann bjargaði
peningaskáp úr klefa skipstjóraus
á skipinu „Aruna“. Var péninga-
skápurinn þegar í stað tekinn og
farið með hann til flotamálastjórn-
arinnar í London. Hefði Hammett
haft gaman af að vita, hVað ,í
þessum skáp var, en þess var eng-
inn kostur. Við þetta starf reif
Hammett gat á kafarabuxurnar,
rétt fyrir ofan hnéð. Streymdi þar
inn kolblár sjór og fylti óðum föt-
in. Mátti nærri geta, hvernig færi,
ef vatnið næði hjálminum. En
hann lokaði fyrir loftstrauminn
rg hélt þá þrýstingurinn vatninu
úti, meðan hann var dreginn upp.
Þessi sami kafari lokaðist líka
einu sinni inni í lest á skipi á
liafsbotni. Varð hann að húka þar
í marga klukkutíma eg hefir vist-
in ekki verið skemmtileg. Barg
það honum, að loftrásin lokaðist
aldrei.
Mest er talað um kafara, þegar
neðansjávarbátar sökkva með allri
áhöfn. Einn slíkur viðburður var
það, þegar kafbáturinn S 4 sökk
í desembermánuði árið 1927 rétt
úndan austurströnd Bandaríkj-
anna. Miljónir manna stóðu á önd-
inni meðan verið var — ])ví miður
árangurslaust — að reyna að
bjarga skjpshöfninni, sem var
]>arna læst inni í stálhylki, 100 fet
undir sjávarmáli. Skal hér sagt
nokkru ítarlegar frá þeim atburð-
um, því naumast eru til betri dæmi
um dugnað kafara og lífshættur
þær, sem oft bíða þeirra á sjávar-
botni.
Allur heimurinn fylgdist með
kjörum skipshafnaripnar á S 4,
sem varð að bíða dauðans. En
]>eirra kjör voru róleg og kvala-
laus ])egar ]>au eru borin saman
við kjör kafaranna, sem voru að
reyna að bjarga þeim. Allar ógnir
lágu í leyni fyrir ])eim, og þar á
meðal kvalafullur dauðdagi á
hverri stundu, sem vera vildi. Sjór-
inn var jökulkaldur og 200 punda
kafarabúningur er ekki sérlega
]>ægileg vinnuföt.
Kafbáturinn var sokkinn til
hálfs í lausan sand og leir. Leir-
inn var ískaldur eins og krap. Of-
an í ])ennani leir urðu kafararnir
að grafa göng, til þess að reyna að
koma keðjum undir kjölinn.