Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1930, Síða 59

153
tJltrafjólubláir geislar og jurtagróður.
Stefnir]
þessu samstarfi þessara líkams-
borgara komin. Nýfætt ungbarnið
sýnir af sér þörf til hreyfingar og
því meir, sem því vex þróttur.
Oft má sjá þess vott, að börn,
sem úti eru við leik eða störf flesta
daga í sæmilegu umhverfi, eru vel
útlítandi, rjóð og lystargóð og full
af lífsfjöri og kæti. Hjá þeim vinn-
ur hvert líffæri sitt ákveðna starf
eðlilega. En þegar skólinn byrjar,
og kyrsetur við nám taka við af
Hiikilli hreyfingu úti undir beru
lofti, verða oft straumhvörf í
heilsu og þrifum barnanna. Þau fá
tregar hægðir, verða föl og muna-
leg. Þannig verða kyrsetur oft til
þess að trufla starf líffæranna og
er það oft byrjun til laqgvarandi
heilsuleysis. — Hér á landi eru
flestir blindir fyrir þessari hættu.
Bóknámið er látið sitja fyrir öllu
og metið meira en góð heilsa. Allt
annað er látið sitja á hakanum. —
í»að er hreint kapphlaup að troða
sem mestu af bókviti í bör'nin, áð-
ur en þeim er svo vaxinn þroski, að
þau hafi þess full not.
Ekki væri það síður nauðsyn-
‘legt, að sjá börnunum fyrir góðum
leikvelli í kaupstöðum eða í ná-
munda við þá, þar sem þau gætu
haft holla útileiki í skjóli fyrir
holdustu áttinni í stað þess að eiga
ekki annars kosti en að vera á
götunni, þar sem öll umferð er, og
þar af leiðandi hætta getur staf-
að af allskonar sóðaskap. Flestir
kaupstaðir þessa lands hafa sýnt
í þessu hina mestu vanrækslu og
hugsunarleysi.
Fæði bama og afkastasemi við
nám.
öllum kennurum í barnaskól-
um er kunnugt um það, að börn
eru mjög mismunandi næm eða
treg til náms. Hitt er þeim ef til
vill sfður kunnugt um, að oft staf-
ar gáfnatregða og sljófur vilji til
náms af því, að börnin hafa ekki
heppilegt fæði. Ef fæði barnanna
er þannig úr garði gjört, að það
svarar ekki til þarfa líkamans,
svo að störf ýmsra líffæra
færast úr lagi, af þeim or-
sökum, þá kemur þetta fram í
minni afkastasemi við námið. Oft
vantar í fæði barnanna bæði
fjörvi, lífræn sölt og fleiri efni,
sem líkama þeirra eru nauðsyn-
leg til vaxtar og þrifa. Margs-
konar heilsiuleysi getur stafað af
skorti þessara efna. Sólarljósið,
nægileg útivist og heilnæmt fæði
veitir mönnum þessi gæði, en lyf
aðeins um stundarsakir og á ó-
fullkominn hátt, því það er sól-
arljósið og kraftur þess, sem
stjórnar allri efnabreytingu lík-