Læknablaðið - 15.04.2007, Síða 47

ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA / ÁGRIP ERINDA
E-03 Sýklasótt á gjörgæsludeildum Landspítala:
Eðli, orsakir og dánartíðni
Einar Björgvinsson1, Sigurbergur Kárason1'2, Gísli H. Sigurðsson1'2
gislihs@lsh.is
‘Læknadeild HÍ, 2svæfinga- og gjörgæsludeild Landspítala
Inngangur: Sýklasótt (SS) er heilkenni sem orsakast af almennu
bólguviðbragði í líkamanum við alvarlegri sýkingu og hefur
háa dánartíðni. Alvarlegustu stig SS eru svæsin sýklasótt (SSS)
og sýklasóttarlost (SSL). Markmið þessarar rannsóknar var
að kanna eðli og umfang SSS og SSL á gjörgæsludeildum
Landspítala á einu ári.
Aðferðir: Aftursæ rannsókn var gerð á sjúkraskýrslum allra
sem lögðust inn á gjörgæsludeildir Landspítala árið 2004. Þeir
sjúklingar sem höfðu skilmerki SSS og SSL voru greindir.
Upplýsingum var safnað um ástand við innlögn (APACHE,
SAPS), líffærabilanir (SOFA), umfang meðferðar (NEMS) og
tegund sýkingar. Dvalartími á gjörgæslu og spítala ásamt dán-
artíðni á gjörgæslu, eftir 28 daga og 6 mánuði voru könnuð.
Niðurstöður: Á árinu lögðust 1325 sjúklingar á gjörgæsludeildir
Landspítala (meðalaldur 58 ár, APACHE 11, SAPS 38, meðal-
legutími 3 dagar og dánartíðni 8%). Af þeim reyndust 75 (5,7%)
hafa SSS (20) eða SSL (55). Meðalaldur var 65±14 ár, APACHE
26±9, SAPS 50±18, SOFA 9±3 og NEMS 43±14. Meðaldvöl á
gjörgæslu var 9,3±13 dagar og á spítala 29±34 dagar. Dánartíðni
á gjörgæslu var 21%, eftir 28 daga 28% og eftir 6 mánuði 43%.
Þau líffærakerfi sem oftast biluðu voru öndunarfæri (84%)
ásamt blóðrás (71%). 87% voru með SS við innlögn en 13%
fengu SS meðan á gjörgæsludvöl stóð. Algengasta orsök sýkingar
var lungnabólga (44%). Gram-jákvæðar bakteríur voru sýking-
arvaldurinn hjá 63% og gram-neikvæðar hjá 36%. Blóðræktanir
voru jákvæðar í 45% tilfella.
Ályktun: Dánartíðni af völdum sýklasóttar á gjörgæsludeildum
Landspítala árið 2004 er há (21%) í samanburði við alla þá sem
vistast á gjörgæslu (8%). Þessar niðurstöður eru sambærilegar
eða heldur lægri en aðrar nýlegar rannsóknir. Sýklasótt er al-
gengt vandamál á gjörgæsludeildum og er dánarorsök hjá tugum
sjúklinga á ári. Árangur af meðferð er þó sambærilegur við það
sem best gerist í vestrænum löndum.
E-04 Samanburður á opnum aðgerðum og aðgerðum með
brjóstholssjá við sjálfkrafa loftbrjósti
Guðrún Fönn Tómasdóttiru, Bjarni Torfason1-3, Helgi ísaksson2, Tómas
Guðbjartssonu
gft@hi.is
'Hjarta- og lungnaskurðdeild og 2rannsóknarstofu í meinafræði, Landspítala,
3læknadeild HÍ
Inngangur: Hér á landi hafa skurðaðgerðir við loftbrjósti verið
framkvæmdar jöfnum höndum með opinni aðgerð og brjósthols-
speglun. Markmið rannsóknarinnar var að kanna árangur
þessara aðgerða og bera þær saman, sérstaklega með tilliti til
fylgikvilla.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er óslembuð og náði til
allra sjúklinga sem fóru í aðgerð vegna sjálfkrafa loftbrjósts á
Landspítala 1991-2005. Af 210 sjúklingum (160 karlar, með-
alaldur 28,7 ár) voru 200 með loftbrjóst án undirliggjandi
lungnasjúkdóms (95%). Sjúklingum var skipt í tvo hópa: 134
sjúklinga sem fóru í brjóstholsspeglun og 100 í opna aðgerð (ax-
illar minithoracotomy). Af sjö skurðlæknum framkvæmdu fjórir
þeirra brjóstholsspeglun og val á aðgerðartækni fór því eftir því
hvaða læknir var á vakt hverju sinni. Snemmkomnir fylgikvillar,
ásamt endurteknu loftbrjósti sem þarfnaðist aðgerðar, voru
meðal þeirra breyta sem skráðar voru niður.
Niðurstöður: Fleygskurður á lungnatoppi var framkvæmdur í
öllum aðgerðum og fleiðruertingu bætt við í 25% brjósthols-
speglana og 67% opnu aðgerðanna. Aðgerðartími (meðaltal)
var marktækt lengri fyrir speglunarhópinn, eða 65 mín. á móti
51 mín. fyrir opna hópinn (p=0,001). Enduraðgerðir vegna
síðkomins endurtekins loftbrjósts voru þrjár eftir opna aðgerð
og 10 eftir brjóstholsspeglun (p=0,004) og viðvarandi loftleki
sást hjá tveimur og 14 sjúklingum í sömu hópum (p<0,05).
Enduraðgerðir vegna blæðinga voru hins vegar sambærilegar
(2%). Enginn lést eftir aðgerð. Legutími (miðgildi) var lengri
eftir opna aðgerð, eða 4 dagar á móti þremur.
Ályktanir: Enduraðgerðir eftir brjóstholsspeglanir eru algeng-
ari samanborið við opnar brjóstholsaðgerðir. Skýringin á þessu
felst aðallega í hærra hlutfalli viðvarandi loftleka og endurtekins
loftbrjósts. Báðar aðgerðirnar eru öruggar og meiriháttar fylgi-
kvillar sjaldgæfir. Legutími er styttri eftir brjóstholsspeglun, en
á móti kemur að aðgerðartími er lengri. Meiri áhyggjum veldur
þó hærri tíðni enduraðgerða samanborið við opna aðgerð og er
brýnt að finna lausnir á því.
E-05 Vefjagerð carcinoid lungnaæxla er óáreiðanleg til að
spá fyrir um klíníska hegðun þeirra
Jóhanna M. Sigurðardóttir', Kristinn B. Jóhannsson1, Helgi ísaksson2, Steinn
Jónsson3-4, Bjarni Torfason14,Tómas Guðbjartsson1-4
johannamsig@yahoo. com
‘Hjarta- og lungnaskurðdeild, 2rannsóknarstofu í meinafræði og 3lungnadeild
Landspítala, 4læknadeild HÍ
Inngangur: Carcinoid æxli eru krabbamein af neuroendocr-
ine uppruna sem oftast greinast í kviðarholi en geta greinst í
lungum. Þau hegða sér oftast sem góðkynja æxli en geta þó
meinverpst. Hefð er fyrir því að skipta þeim í illkynja (atypical)
og hefðbundna (classical) vefjagerð. Markmið þessarar rann-
sóknar var að kanna faraldsfræði og árangur meðferðar við carc-
inoid lungnaæxlum á ísland með sérstaka áherslu á vefjagerð
æxlanna.
Efniviður og aðferðir: Afturvirk rannsókn sem nær til allra
tilfella sem greinst hafa á Islandi frá 1955-2005. Upplýsingar
fengust úr sjúkra- og aðgerðarskrám. Æxlin voru stiguð skv.
TNM stigunarkerfi fyrir lungnakrabbamein. Öll æxlin voru end-
urskoðuð af meinafræðingi.
Niðurstöður: Alls greindust 64 tilfelli (22 karlmenn, 42 konur,
meðalaldur 49 ára), sem er 1,9% af öllum lungnakrabbamein-
um greindum á þessum 50 árum. Algengustu einkennin voru
takverkur og hósti en 20 sjúklingar greindust fyrir tilviljun. Hjá
45 sjúklingum fannst æxlið miðlægt í lungum, jafnt í hægra sem
Læknablaðið 2007/93 311