Frjáls verslun - 01.04.2009, Blaðsíða 33
70 ára
F R J Á L S V E R S L U N • 3 . T B L . 2 0 0 9 33
Hagsagan í 70 ár
1964:
Fyrsta tölvan – IBM og Ottó
1967:
Aflabrestur – kreppa
íslendingar gengu í gegnum mikla
efnahagslega kreppu árið 1967 þegar
síldin hvarf og aflabrestur fylgdi í
kjölfarið. Þetta var mikið áfall fyrir
atvinnulífið og fjöldi íslendinga yfirgaf
landið og fluttist til svíþjóðar og
kanada. sumir héldu enn lengra eða
til ástralíu. íslendingar fengu lán frá
alþjóðagjaldeyrissjóðnum á þessum tíma.
1970:
Álframleiðsla – stóriðja
viðreisnarstjórnin leit á stóriðju sem kraft
sem yrði að leysa úr læðingi. umræðan
hafði til margra ára verið sú hvernig
mætti nýta fallvötn landsins betur til
raforkuframleiðslu. landsvirkjun var stofnuð
árið 1965. samið var við alusuisse í sviss
um byggingu álvers í straumsvík og hlaut
það nafnið íslenska álfélagið. Þar hófst
álframleiðsla árið 1969 en álverið var
formlega opnað í maí árið 1970. álverið
fékk rafmagn frá nýbyggðri búrfellsvirkjun
sem einnig var formlega tekin í notkun árið
1970. búrfellsvirkjun og álframleiðslan í
straumsvík mörkuðu upphaf svonefndrar
stóriðjustefnu á íslandi. Hún er hugsuð
sem sterk stoð í útflutningi þannig að
útflutningseggin séu ekki öll í sjávarútvegi.
1970:
Íslendingar í EFTA
Það er athyglisvert að snemma á
sjöunda áratugnum urðu miklar
umræður um það á íslandi hvort
íslendingar ættu að ganga í
efnahagsbandalag evrópu, esb,
(nú evrópusambandið) sem stofnað
var árið 1957 með svonefndum
rómarsáttmála. umræðan um aðild
varð nokkuð fyrirferðamikil hér á landi
árið 1962. Það var svo árið 1970
að íslendingar ákváðu að ganga í
efta, fríverslunarsamtök evrópu,
sem stofnuð voru árið 1960 með
svonefndum stokkhólmssamningi.
Það var raunar mjótt á mununum á
alþingi hvort samþykkja ætti aðildina
að efta. efta samdi síðan við esb
árið 1972 um fríverslun. bretar, danir
og írar gengu í esb árið 1973 og
austurríki, finnar og svíar árið 1995.
ees samningurinn sem tók gildi 1.
janúar 1994 markaði síðan þáttaskil í
samskiptum íslands og esb.
1967:
Jóhann Briem gefur
út Frjálsa verslun
jóhann briem hóf útgáfu á
frjálsri verslun árið 1967 undir
heitinu verslunarútgáfan. jóhann
gerbreytti blaðinu í útliti og
efnistökum og færði það nær
„erlendum tímaritum“ eins og
hann orðaði það. jóhann stofnaði
síðan frjálst framtak sem gaf út
frjálsa verslun. Hann seldi það
fyrirtæki 1982. jóhann gaf því
frjálsa verslun út í sextán ár.
1970:
Menntabyltingin
menntabyltingin upp úr 1970,
þegar menntaskólum fjölgaði,
hefur lagt grunn að bættum
lífskjörum og hagsæld
þjóðarinnar. menntun
þjóðarinnar er í hagfræðinni
talin ein besta fjárfesting
þjóðarinnar.
ottó a. michelsen, einn
helsti frumkvöðull á sviði
skrifstofuvéla hér á landi og
með umboð fyrir ibm-ritvélar,
flutti árið 1964 fyrstu ibm-
tölvuna hingað til lands.
vísbending fjallaði um ottó a.
michelsen í jólablaði sínu árið
2000 og þar sagði: „fyrsta
tölvan kom til Háskóla íslands
árið 1964, ibm 1620 og var
hún þá kölluð rafreiknir eða
rafeindaheili. Þessi tölva hafði
4 kb vinnsluminni og engan
harðan disk. engu að síður
varð þessi tölva og aðrar sem
fylgdu í kjölfarið til þess að
íslendingar urðu framarlega í
tölvumálum frá upphafi. um
þessar mundir auglýsti ottó:
„framtíðin byrjar í dag.“ árið
1967 fékk ibm að stofna
útibú hér á landi og ottó
varð forstjóri ibm á íslandi frá
upphafi til ársins 1982; tíu
árum síðar hætti ibm rekstri
útibús á íslandi og nýherji hf.
tók við rekstrinum.