Tímarit Máls og menningar - 01.12.1947, Page 41

GJALDEYRIR OG MENNING
135
neglur sér og brýnar þarfir rnargar á flestum sviðunr. Svipaða sögu
má segja frá fjölda landa, en íslenzku aðferðina hef ég ekki ennþá
heyrt getið um annars staðar.
Við þetta bætist nú að þær fjárhæðir sem hér er um að ræða eru
engan veginn svo risavaxnar að þær geti haft nein úrslitaáhrif á
þjóðarhaginn eða neitt í námunda við það. Ennþá eru ekki tiltæki-
legar nýrri sundurliðaðar verzlunarskýrslur en frá 1945, svo að
gögn skortir um bókainnflutning síðustu tvö árin. En árið 1945
voru fluttar inn erlendar bækur og bæklingar fyrir 1.143.639 kr.
og blöð og tímarit fyrir 222.869 kr. Við þessar tölur er það að
athuga að á árinu 1945 tókust aftur skipti við Norðurlönd, og varð
þá geysimikill bókainnflutningur þaðan, eða fyrir uin 444 þús. kr.,
svo að ætla má að frekar hafi dregið úr honum síðan, og að minnsta
kosti getur sá innflutningur ekki talizt venjulegur. Enn fremur er
þess að geta, að af blöðum og tímaritum kom allur obbinn frá
Bandaríkjunum, eða fyrir rúm 196 þús. kr., og er lítil eftirsjá í
því þótt hann minnkaði drjúgum, þar sem ekki er ástæða til þess að
áfellast gjaldeyrisyfirvöldin þó að þeim þyki dollurum betur varið
til annars en kaupa á ómerkilegum myndablöðum, leikara- og
„hasa“-blöðum, en þau munu hafa verið drjúgur póstur í þessum
útgjaldalið.
Af þessum tölum virðist mega draga þá ályktun að eðlilegur
bókainnflutningur yrði innan við eina miljón króna á ári, og ef
einhverjar hömlur yrðu settar við innflutningi á ómerkilegu blaða-
rusli, gæti upphæðin lækkað enn meir. Það skal þó tekið fram að
ég er vantrúaður á ráðstafanir af hálfu yfirvalda til takmarkana
á bókainnflutningi, því að erfitt mundi reynast að skipa nokkurn
dómstól sem treystandi væri til að úrskurða hverjar bækur skyldu
fluttar inn og hverjar ekki, svo að allir gætu við unað. En blaða-
ruslið ætti þó að vera hægt að greina frá án þess að það orkaði
tvímælis, einkum ef um það fengjust samtök bóksala, sem væru
efalaust fúsir til að vísa þeim á bug, ef leyfður væri innflutningur
bóka. Ef ótækt þætti að sleppa öllum takmörkunum, væri sennilega
skynsamlegasta leiðin að ákveða að gjaldeyrir til bókakaupa mætti
ekki fara fram úr ákveðinni upphæð á ári, sem yrði svo úthlutað
til bóksala í hlutfalli við verzlunarveltu þeirra.