Tímarit Máls og menningar - 01.12.1947, Page 128

222
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
af Antoinette hjartfólgnari okkur en allir hinir, Jjví að fegurri mannlýsing mun
torfundin í bókmenntum þessarar aldar, og er þá mikið sagt. En allt er verkið
uppljómað af svo fágætri göfgi og mannúð, skyggni og vizku, að við lesum
jjaff okkur til sálubótar á nokkurra ára fresti og verðum ávallt jafn heilluð
og hugfangin.
Forráðamenn Ileimskringlu eiga vissulega miklar þakkir skilið fyrir það
menningarframtak að gefa út Jóhann Kristófer, ekki sízt vegna þess, hversu
giftusamlega hefur til tekizt um val þýðanda. Sérhver blaðsíða í þeim hluta
bókarinnar, sem þegar er kominn út hjá forlaginu, ber vitni um það, að Þórarinn
Björnsson leysir verk sitt frábærlega vel og samvizkusamlega af hendi. Þegar
liann hefur lokið því, vildi ég mega óska þess, að honum gæfist einnig tóm til að
þýða sögu Rollands af Annettu, L’Ame Enchantée, en hún er annað höfuðrit
þessa undursamlega skálds og stendur Jóhanni Kristófer hvergi að baki.
0. /. S.
STURLUNGA SAGA. Jón Jóhannesson, Magnús
Finnbogason og Kristján Eldjárn sáu um útgáf-
una. I—II, Reykjavík 1946.
Sturlunga er furðulegt rit. Hvort sem litið er á liana sem listaverk eða þjóð-
arsögu eru gallar hennar stórfelldir og hverjum lesanda augljósir. En samt er
seiðmagn hennar meira en margra annarra bóka, og sá íslendingur sem far-
inn er að lesa Sturlungu fyrir alvöru mun brátt komast að raun um að hann
getur lengi haldið því áfram. Enda er það fullkunnugt að hér á landi er tölu-
vert stór hópur manna sem les Sturlungu að staðaldri, og svo hefur lengi verið.
Fjölbreytni frásagnarinnar, hin ólgandi viðburðarás, dramatískir kaflar sem
sumir eru meistaraverk að stíl, — og að baki allrar sögunnar harmleikur ís-
lenzka þjóðveldisins, -— allt þetta leggst á eitt um að gera þetta rit hugstætt
hverjum Islendingi sem áhuga hefur á sögu og bókmenntum þjóðar sinnar.
En því er ekki að neita að frágangur Sturlungu er þannig að hann hlýtur
að fæla margan frá lestri hennar. Söguþráðurinn er hnökróttur og sums stað-
ar slitinn með öllu, alls konar aukaatriðum ægir saman við meginviðburðina,
persónugrúinn er gífurlegur og lesandanum sjaldnast rétt nein hjálparhönd
til þess að átta sig á honum, tímatal óljóst. Loks er sjálf samsteypa Sturlungu-
safnsins úr mörgum ólíkum sögum og þáttum enn einn þröskuldurinn á vegi
lesandans, sé hún ekki skýrð í sjálfri útgáfunni.
Hin nýja og glæsilega útgáfa Sturlungu sem út kom á síðasta ári ber langt
af öllum fyrri útgáfum í því að létta undir við lesturinn með því að greiða
úr mörgum þeim flækjum sem flestum lesendum er ofvaxið að ráða við. Ut-
gáfunni fylgir rækilegur inngangur, textaskýringar og vísnaskýringar, tíma-
tal, mjög vönduð nafnaskrá, ættaskrár um 46 ættir, skrá um atriðisorð, fjöldi
mynda og uppdrátta. Margt af þessu eru algerðar nýjungar í útgáíum Sturl-