Tímarit Máls og menningar - 01.12.1963, Page 35

BANDARÍSK BYLTING
una? Eins og nú er komið málum,
virðist svo sem inntak stéttarvitund-
ar verkamanna sé ekki lengur það
sem til skamms tíma hefur verið talið
höfuðdyggð hennar, andúðin á stétt-
aróvininum fyrir utan, en beinist í
þess stað að fjandskap og deilumál-
um milli verkamanna sjálfra. Átök
milli verkamanna innbyrðis færast í
vöxt, enda þótt þau taki ekki lengur
á sig sömu mynd og á árunum eftir
1930, þegar þjóðernis- og kynþátta-
fordómar klufu raðir verkamanna.
Nú skiptast verkamenn í tvo hópa.
Annars vegar eru eiginhagsmuna-
mennirnir, sem ekkert sjá nema sinn
eigin baunadisk og eru ánægðir með
þær kjarabætur, sem þeir telja að
sambandið hafi aflað þeim; þetta eru
einkum þeir verkamenn sem eru að
nálgast eftirlaunaaldurinn, og þeir
sem raunar mundu vilja rísa upp, en
eru hræddir við skriffinna sambands-
ins eða óttast að þeir verði reknir og
gleymist síðan eða verði stimplaðir
sem „óþurftarmenn" og „óróasegg-
ir“. Hins vegar eru þeir, sem leggja
áherzlu á málefnin, sem hrópa hátt
um réttindi, sem hvetja verkamenn-
ina til að taka mið af grundvallar-
reglum við ákvarðanir sínar. Á með-
al hinna síðarnefndu eru atvinnuleys-
ingjarnir, sem hópuðust saman til að
mótmæla samningi sambandsins um
eftirvinnu og sem halda áfram að
safnast saman við verksmiðjurnar til
að mótmæla eftirvinnufyrirkomulag-
inu, þó að þeir eigi á hætlu að vera
taldir óþurftarmenn og óróaseggir af
þeim sem eru innan veggja verk-
smiðjanna, og sýna með þessu, að
þeir einu, sem í alvöru láta sig skipta
atvinnuleysisvandamálið, eru at-
vinnuleysingjarnir sjálfir.
Samt vita þeir verkamenn, sem
kalla þessa félaga sína „óþurftar-
menn“, vel hvers þeir mega sjálfir
vænta. í venjulegri bílaverksmiðj u er
nú um þriðjungur verkamanna fyrr-
verandi verkstjórar. Enda þótt þessir
fyrrverandi verkstjórar viti, að þeir
muni aldrei fá í hendur verkstjórn á
ný, lifa þeir enn í voninni og reyna
að koma sér í mj úkinn hj á húsbænd-
unum með vinnu sinni. Sama máli
gegnir um fjölmarga aðra verka-
menn. Þeir vita að vinnuhraðinn
mun halda áfram að vaxa, en þeir
kjósa heldur að fylgja honum en að
fórna fárra daga launum til þess að
sýna verksmiðj ustj órninni hve mjög
þeir eru mótfallnir honum. I þess stað
bregða þeir á það handhæga ráð að
skella skuldinni á sambandið. Það er
að vísu rétt, að með samningsgerð
sinni hefur sambandið opnað þessari
þróun leið. En á vissu stigi verður
sambandið blátt áfram blóraböggull,
afsökun fyrir því að gera ekki neitt.
Undanslátturinn sem felst í samning-
um milli sambandsins og atvinnurek-
enda breytir ekki þeirri staðreynd,
að spillingin hefur síazt inn í raðir
verkamanna.
TÍMABIT MÁLS OC MENNINCAB
305
20