Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Page 31

Skólinn sem vatt upp segl
útbúið. Það má lýsa þessu svo að skólanum hafi verið skipt í þrjá minni
„skóla“, sem allir voru á sama stað og lutu sömu yfirstjórn en höfðu hver
um sig mikið sjálfræði í eigin málum og báru á þeim ábyrgð. Ekki var neinn
ákveðinn yfirmaður yfir hverjum hluta, heldur var málefnum hans stjórnað
af nemendum og kennurum sameiginlega og reynt að hafa það á jafnréttis-
grundvelli.
Margir óttuðust að þetta yrði til þess að samskiptin milli kennaranna
minnkuðu. Sá ótti reyndist þó ástæðulaus, því þau jukust ekki einungis
stórlega, heldur urðu þau líka opnari og eðlilegri en áður var. Kennarar, sem
unnu saman í hverju „húsi“, urðu að hafa náin samráð um alla skipulagningu
starfsins og þeir sem kenndu sömu námsgreinar í „húsunum“ urðu einnig að
vinna vel saman og leiðbeina hverjir öðrum, því margir þeirra urðu að taka
að sér kennslu í námsgrein eða greinum sem þeir töldu sig ekki vera neina
sérfræðinga í. I fyrstu hafði þetta greinilega í för með sér aukið vinnuálag á
kennarana, en er frá leið og þeir fóru að venjast fyrirkomulaginu var unnt að
skipuleggja og nýta vinnutímann betur.
Fljótlega fór skólastarfið líka að batna. Nemendur fóru að ganga betur
um húsnæði það sem þeir höfðu sjálfir átt þátt í að ákveða hvernig liti út og
jafnvel skreyta. Þeir fóru að mæta betur, enda komnir með ákveðið hlutverk
í skólanum annað en „bara að læra“. Þeir urðu virkari í öllu starfi sínu og
samskiptin við kennarana bötnuðu stórum. Sömuleiðis fengu kennararnir
annað álit á nemendunum þegar þeir sáu að unnt var að fela þeim verkefni,
ef það höfðaði til þeirra, og skiluðu þeir því þá af fullri ábyrgðartilfinningu.
Breytingarnar sem snertu viðmiðunarstundarskrá og námsefni fólu það í
sér í stórum dráttum að hluti af tímafjölda námsgreinanna var tekinn og
skipulagður sem valfrjáls tími. I þeim tímum gátu nemendurnir valið milli
þess að dýpka þekkingu sína í hinum ýmsu greinum sem kenndar voru og
stærri verkefna er í gangi voru fyrir allan skólann í senn. Þar brá svo við að
nemendur tóku á náminu af fullum krafti, enda höfðu þeir fengið tækifæri
til þess að velja sjálfir og báru einir fulla ábyrgð á sér þótt þeir nytu
leiðsagnar kennara. Árangur lét ekki heldur standa á sér því námsárangur
stórbatnaði með hverju árinu sem leið. Um stærri verkefnin er það að segja
að þau voru mjög fjölbreytileg bæði að tímalengd og innihaldi. Voru þau
allt frá einum degi er allir nemendur unnu að smærri verkefnum upp í
viðfangsefni sem í gangi eru ár eftir ár og nemendur völdu að starfa að. Má
þar m. a. nefna fiskirækt við strendur eyjarinnar, ræktun blóma og græn-
metis í gróðurhúsum skólans, vikulega dagskrá í staðarútvarpi eyjanna og
„Hawila". Hið síðastnefnda tengist náið sögu þessarar tilraunar. Skólinn
festi kaup á gamalli flutningaskútu, Hawila, með diesel-hjálparvél. Það
hefur síðan verið markmiðið að gera hana haffæra og nota hana í ferða-
381