Tímarit Máls og menningar

Árgangur

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Síða 69

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Síða 69
Hnattferð með Helga fyrir það virðist talsverður munur á því að heita Hein eða heita Heine. En þegar við komum að Þýzkalandi eða þýzkumælandi löndum, fer landið heldur betur að rísa, því hér mætir okkur hvert stórskáldið á fætur öðru með Schiller í broddi fylkingar. Það vekur að vísu svolitla furðu — þótt Schiller sé annars ekki illa fallinn til að vera fánaberi — að hann skuli hafður þarna á undan vini sínum Goethe, sem var tíu árum eldri, í safni þar sem annars er farið eftir tímaröð, en því kunna að hafa ráðið tæknilegar ástæður. Astæðulaust er hins vegar að titla þessa ágætu menn báða með smáorðinu „von“, þótt því hafi á sínum tíma verið klínt framan við nöfn þeirra til þess að dubba þá upp til að vera gjaldgengir borðnautar greifanna og smáfurstanna í Weimar á sínum tíma, en nú er óþarft að viðhafa slíkt prjál öllu lengur, enda yfirleitt ekki gert á betri bæjum. En hvað sem því líður er Friedrich Schiller engan veginn óþekkt eða óþýtt skáld hér uppi á Islandi, og má þar einkum minna á snjallar þýðingar Jónasar Hallgrímssonar á Meyjargráti („Dunar í trjálundi, dimm þjóta ský“) og Matthíasar Jochumssonar á Ódinum til gleðinnar, þeirrar „Gimlis dóttur", og hér hefur Helgi bætt einni slíkri í þeirra hóp með því að koma glæstum myndum og meitluðum hugsunum kvæðisins mikla um Grikkja goð yfir á íslenzku. A einum stað gerist Helgi þó að okkar dómi óþarflega ótrúr þeirri hughyggju sem liggur til grundvallar kvæðinu eða þar sem Schiller kvartar yfir því að hin goðum firrta náttúra „die entgötterte Natur“, sem er afsprengi vélhyggju seinni tíma, verði aldrei vör við þann anda sem stýrir henni: „Nie gewahr des Geistes der sie lenket.“ Því með því að þýða þessa línu með orðunum: og skynjar ei það afl sem áfram rekur alheims vél notar Helgi einmitt tungutak þeirrar vélhyggju sem hugsjónamaðurinn þýzki vildi helzt kveða niður, þ. e. „afl“ og „vél“ en sniðgengur orðið „andi“. í fyrri bókum Helga hefur aðeins birzt eitt lítið ljóð eftir Goethe, ef rétt er að nota hér „aðeins“, þar sem þetta stutta ljóð er á við hundrað önnur vegna þeirrar samþjöppunar og þess fullkomna samspils sem þar er milli mynda og hljómfalls og gerir það óvenju vandþýtt yfir á önnur mál, ef ekki beinlínis óþýðanlegt. En það er að sjálfsögðu kvæðið sem ýmist er nefnt Wanderers Nachtlied eða Ein Gleiches en Helgi nefnir 419
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar: 4. tölublað (01.09.1983)
https://timarit.is/issue/381025

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.

4. tölublað (01.09.1983)

Gongd: