Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Blaðsíða 128

Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Blaðsíða 128
Tímarit Máls og menningar læðist að manni að spádómur Spegils- ins, sem fylgdi flokknum úr hlaði þegar hann hóf göngu sína, ætli að rætast, en hann var á þá leið að síðasta bindið myndi sjá dagsins ljós á 800. ártíð Sig- urðar Nordals. Þar sem fræðin hafa engan veginn staðið í stað á þessari hálfu öld eru því sum elstu bindin þegar orðin „úrelt“, ef svo má segja, áður en nokkuð bólar á síðustu bindunum: þau eru kannske ekki gerð eftir þeim hand- ritum sem nú eru talin best, þau viðhorf og skoðanir sem þar koma fram (og út- gáfa sagnanna fer jafnvel eftir) hafa ver- ið dregin í efa, orðið að víkja fyrir öðr- um og þar fram eftir götunum. Þótt „úrelt“ útgáfa haldi sínu gildi sem vitn- isburður um ákveðið stig í þróun fræð- anna, er hætta á því að þessi seinkun valdi því að heildarsvipur útgáfunnar raskist og síðari bindin byggist kannske á öðrum forsendum en hin fyrri. Að réttu lagi hefði útgáfu íslenzkra fornrita átt að vera lokið fyrir einum tíu eða tuttugu árum, - og hefði þá þegar átt að hefjast handa um að endurskoða hana í Ijósi nýrra rannsókna. Á „alþýðlegum útgáfum" af ýmsu tagi hefur sem betur fer ekki verið neinn hörgull undanfarna áratugi og væri langt mál að telja alla þá flokka og sérútgáfur sem völ hefur verið á. Hefur nú enn ein bæst í hópinn, en það er sú íslendingasagnaútgáfa Svarts á hvítu, sem hér verður fjallað um. Rétt er að benda á það strax í upp- hafi, að þessi útgáfa er að því leyti ólík hinum fyrri, að hún er margþætt, höf- uðkirkjunni fylgja sem sé ýmsar annexíur; má því segja að hún falli ekki að öllu leyti undir þá flokkaskiptingu sem hér hefur verið lýst, og sé henni ætlað nokkuð stærra hlutverk en hingað til hefur tíðkast í „alþýðlegum útgáf- um“. Kjarni hennar er útgáfa á hinum eiginlegu Islendingasögum og Islend- ingaþáttum án nokkurra skýringa eða orðamunar en með almennum inngangi um sögur og öðrum um þætti. Kom hún upphaflega út í tveimur þykkum bindum, en er nú komin út aftur í þremur bindum, sem eru heldur hand- hægari og í snotrum kassa. Við hliðina á þessari heildarútgáfu hafa svo valdar sögur verið gefnar út í smærri bókum undir heitinu „Sígildar sögur“ og eru komin út tvö bindi í þeim flokki. Hvoru þeirra fylgir sérbindi með sér- stökum inngangi fyrir hverja sögu, ítar- legum skýringum, kortum, ættartölum, teikningum af ýmsum munum og ágæt- um myndskreytingum eftir Steingrím Eyfjörð Kristmundsson. Þar sem blað- síðutalan er höfð hin sama í „Sígildum sögum“ og heildarútgáfunni, er einnig hægt að nota skýringarnar með hinni síðarnefndu. Loks fylgir útgáfunni stórt „sagnakort" sem hægt er að setja á vegg. Á það eru ekki aðeins merktir „sögu- staðir“ af margvíslegu tagi, heldur líka einstakir atburðir úr sögunum (með til- vísunum í sagnaskrá, sem er á kortinu) og jafnvel atriði úr atvinnulífinu sem í þeim eru nefnd. Ymsar fleiri upplýsing- ar eru á kortinu, m.a. fylgja því smákort sem á eru merkt sögusvið einstakra sagna. Það má því segja, að þessi útgáfa Svarts á hvítu sé í heild sinni einnig „menntamannaútgáfa“, jsótt það sé kannske á annan hátt en Islenzk fornrit, og að einu leyti a.m.k. er hún gagnleg viðbót við það heildarsafn: við útgáfu ýmissa sagna, sem eru í elstu bindum Fornritanna, hafa útgefendur Svarts á hvítu getað stutt sig við nýjustu niður- 118
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.