Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Blaðsíða 83

Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Blaðsíða 83
Minning um lífshljóm um þó barokktónlistin, kom mér að notum við að þróa þá tækni sem ég nota í Tónlistartímanum. Hún felst í því að skrifa röð stuttra kafla sem eru ólíkir innbyrðis að tóni og innihaldi. Þannig get ég látið kraftmikinn og dúndrandi kafla fylgja rétt í kjölfar kafla sem hefur yfir sér blæ saknaðar og trega. Utkoman er, vona ég, sprelllifandi og litrík frásögn. F.R.: Er Wurtembersalurinn einnig byggður upp líkt og tónverk? P.Q.: Það má til sanns vegar færa, því að öll þemun sem ég brydda uppá eru unnin áfram í sögunni, endurtekin og leidd út í lokin. Þetta er eins og fúga sem greiðist smám saman í sundur. En ég endurtek að skáldsaga er ekki tónverk. Fái lesandinn tónræna tilfinningu er það ágætt. En skáld- sagan getur ekki sett sér það mark að vera tónræn. F.R.: Þungamiðja bókarinnar er vinátta milli Karls og Florents. Orðið vinátta skiptir þig miklu máli, ekki satt? P.Q.: Vinátta er ef til vill andhverfa ástarinnar. Astin, það er ástríða, eitt- hvað ógnarsterkt sem sögumaður óttast sem eyðandi og deyðandi afl. Auk þess þarf ástin ekki á tungumálinu að halda. Vinátta er hins vegar unaður þess að tala saman. Vináttan felst í því að geta rætt opinskátt um vandræði sín, áhyggjuefni og gleði. Þegar vináttan er alger ætlast hún ekki til neins af hinum, reynir ekki að stjórna neinu, heldur er helber og hrein. Þessi tvö þemu skipta mestu í bókinni, en við getum líka bætt því þriðja við: tón- listinni. Þannig fáum við út einskonar þríhyrning. Tvö þemu, tónlistin og ástin, eru handan tungumálsins og þriðja þemað, vináttan, er tungumálið sjálft. Þannig hugsaði ég mér þetta og þessi er reynsla mín. Ég leik tónlist og ég dýrka vináttuna. Eg er meira efins um gildi ástarinnar. Slíkar efa- semdir um gildi ástarinnar er að finna víða í heimsbókmenntunum, til dæmis í kínverskum skáldsögum. Þetta er tilfinning sem ég deili með þeim. En, sjáðu til, efasemdir þessar hafa engin áhrif á trú mína á gildi hinna lík- amlegu nautna, á gildi tilfinningalífsins sem slíks, heldur finnst mér ástríð- unum oft hampað sem hefðu þær gildi út af fyrir sig. F.R.: Þá komum við að hinni hefðbundnu spurningu um hlut sjálfsævi- söguþáttar í skáldsögum þínum. „Emma Bovary, það er ég!“ sagði Flaubert á sínum tíma og hló hátt þegar að honum var veist. Ert þú sellóleikarinn Karl í Wurtembergsalnum? P.Q.: Já og nei. Wurtembergsalurinn er uppspuni frá rótum. En ef satt skal segja skiptir þetta nákvæmlega engu máli, því þegar maður skrifar með það í huga að gera eins vel og maður mögulega getur, afhjúpar skáldskap- urinn mann sjálfan ótrúlega mikið. Þegar allt kemur til alls er rithöfundur- inn lukkunnar pamfíll. Mannsævin er ekki ýkjalöng, og til eru verur sem nefndar eru rithöfundar og eru ívið óvissari með sjálfar sig en aðrar mann- 73
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.