Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Side 83

Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Side 83
Minning um lífshljóm um þó barokktónlistin, kom mér að notum við að þróa þá tækni sem ég nota í Tónlistartímanum. Hún felst í því að skrifa röð stuttra kafla sem eru ólíkir innbyrðis að tóni og innihaldi. Þannig get ég látið kraftmikinn og dúndrandi kafla fylgja rétt í kjölfar kafla sem hefur yfir sér blæ saknaðar og trega. Utkoman er, vona ég, sprelllifandi og litrík frásögn. F.R.: Er Wurtembersalurinn einnig byggður upp líkt og tónverk? P.Q.: Það má til sanns vegar færa, því að öll þemun sem ég brydda uppá eru unnin áfram í sögunni, endurtekin og leidd út í lokin. Þetta er eins og fúga sem greiðist smám saman í sundur. En ég endurtek að skáldsaga er ekki tónverk. Fái lesandinn tónræna tilfinningu er það ágætt. En skáld- sagan getur ekki sett sér það mark að vera tónræn. F.R.: Þungamiðja bókarinnar er vinátta milli Karls og Florents. Orðið vinátta skiptir þig miklu máli, ekki satt? P.Q.: Vinátta er ef til vill andhverfa ástarinnar. Astin, það er ástríða, eitt- hvað ógnarsterkt sem sögumaður óttast sem eyðandi og deyðandi afl. Auk þess þarf ástin ekki á tungumálinu að halda. Vinátta er hins vegar unaður þess að tala saman. Vináttan felst í því að geta rætt opinskátt um vandræði sín, áhyggjuefni og gleði. Þegar vináttan er alger ætlast hún ekki til neins af hinum, reynir ekki að stjórna neinu, heldur er helber og hrein. Þessi tvö þemu skipta mestu í bókinni, en við getum líka bætt því þriðja við: tón- listinni. Þannig fáum við út einskonar þríhyrning. Tvö þemu, tónlistin og ástin, eru handan tungumálsins og þriðja þemað, vináttan, er tungumálið sjálft. Þannig hugsaði ég mér þetta og þessi er reynsla mín. Ég leik tónlist og ég dýrka vináttuna. Eg er meira efins um gildi ástarinnar. Slíkar efa- semdir um gildi ástarinnar er að finna víða í heimsbókmenntunum, til dæmis í kínverskum skáldsögum. Þetta er tilfinning sem ég deili með þeim. En, sjáðu til, efasemdir þessar hafa engin áhrif á trú mína á gildi hinna lík- amlegu nautna, á gildi tilfinningalífsins sem slíks, heldur finnst mér ástríð- unum oft hampað sem hefðu þær gildi út af fyrir sig. F.R.: Þá komum við að hinni hefðbundnu spurningu um hlut sjálfsævi- söguþáttar í skáldsögum þínum. „Emma Bovary, það er ég!“ sagði Flaubert á sínum tíma og hló hátt þegar að honum var veist. Ert þú sellóleikarinn Karl í Wurtembergsalnum? P.Q.: Já og nei. Wurtembergsalurinn er uppspuni frá rótum. En ef satt skal segja skiptir þetta nákvæmlega engu máli, því þegar maður skrifar með það í huga að gera eins vel og maður mögulega getur, afhjúpar skáldskap- urinn mann sjálfan ótrúlega mikið. Þegar allt kemur til alls er rithöfundur- inn lukkunnar pamfíll. Mannsævin er ekki ýkjalöng, og til eru verur sem nefndar eru rithöfundar og eru ívið óvissari með sjálfar sig en aðrar mann- 73
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.