Tímarit Máls og menningar - 01.02.1989, Page 139

KARTÖFLUGARÐUR UM VETUR
Steinunn Sigurðardóttir: Kartöfluprins-
essan.
Iðunn 1987.
Steinunn Sigurðardóttir er dæmi um
ljóðskáld sem leggur óhrædd á djúp
hins óræða. I öllum ljóðabókum hennar
er að finna ljóð þar sem hún skilur und-
irritaðan hreinlega eftir, hann nær ekki
fluginu með skáldinu, finnur ekki
bylgjulengdina sem útvarpað er á. Það
er eins og orðin flögri utan við öll sam-
hengi, öðru hverju heyrist músík en
dettur svo út aftur.
Burtför
I lífinu mun ég njörva okkur saman
með silkiböndum og uppskipunarköðl-
um.
Sæll.
Að mér dauðri verð ég kjur.
Hvert þarf ég þá að fara?
Vængina mína færð þú
þér til burtfarar.
Það verður ekki spurt um staði og tíma.
Aftur geng ég ekki, Móri rós.
Ef hins vegar það er eitthvert innihald í
sænginni þinni
þá er efnið frá mér.
Upphafslínurnar með „silkiböndum“
og „uppskipunarköðlum" gefa ljóslega
til kynna að konan ætlar sér að gefa sig
aila í sambandið. Hún ætlar að ljá hon-
um vængina sína og skerða ferðafrelsi
sitt að sama skapi. En hver er þessi
„Móri rós“? Þegar hér er komið ljóði er
það mjög hlaðið draugaminnum, það er
búið að minnast á dauðann, afturgöng-
ur og nú bætist alþekktur íslenskur
Umsagnir um bcekur
draugur: Móri í spilið. En hvaða rós?
Og lokalínurnar gera mig alveg paff:
„Ef hins vegar það er eitthvert innihald
í sænginni þinni/þá er efnið frá mér“?
Innihald sængur, er það ekki fiður? Eru
það vængirnir sem hún gaf honum fyrr í
ljóðinu?
Þctta eru fullmargar spurningar fyrir
eitt ljóð.
í TMM frá 1982 er þetta ljóð reyndar
til í annarri útgáfu þar sem segir: „Ef
hinsvegar/það er eitthvert fjör í sæng-
inni þinni/þá er ég efnið.“
Eg játa að andspænis þessu ljóði
skortir mig lyklasett.
Kannski er hér verið að segja frá ást-
arsambandi þar sem hún hefur borið
hitann og þungan og elskhuginn lifað á
henni eins og draugur. Kannski farið
með svo einkaleg mál að utanaðkom-
andi er bannaður aðgangur?
Þrjú yrkisefni setja mark sitt á Kart-
öfluprinsessuna: ást, dauði og náttúru-
stemningar. Reyndar er það ekkert nýtt
þegar Steinunn er annars vegar, þetta
eru hennar gamalkunnu stef þótt hér fái
þau nokkuð aðrar áherslur en í fyrri
ljóðasöfnum.
Hér er eins og hún þrói öll þessi efni
áfram úr trillum, yl og birtu fyrri bók-
anna yfir í myrkur, kulda og sargandi
bassa. Astin hefur breyst úr unaði í
söknuð og eftirsjá. „Mér endist ekki
ævin til að syrgja þig að verðleikum"
segir í Tvöþúsund steinum. Eða þá að
elskhugarnir eru hortugir fautar sem
konan má prísa sig sæla að vera laus við
(Viðskilnaður).
Öndvert við vorið og sumarið í næstu
ljóðabók á undan, Verksummerkjum
(1979), eru ríkjandi árstíðir í Kartöflu-
drottningunni haust og vetur. Og þótt
Steinunn sé enn sem fyrr náttúrutrúar,
sbr. þessa fallegu trúarjátningu í Kvöld-
129