Tímarit Máls og menningar - 01.09.1996, Blaðsíða 13

leita að verðmætum og koma þeim á framfæri. Ég vildi breyta Morgunblað-
inu úr þröngu málgagni í opið blað allra landsmanna þar sem menn ættu
heima þótt þeir hefðu ólíkar skoðanir. Ég gæti trúað að þetta yrði kannski
einhvern tíma metið. Að öðru leyti ætlast ég ekki til neins af framtíðinni.
Hún er valtur vinur.
Þó er samtíðin náttúrlega miklu glámskyggnari! Allur skáldskapur er
barátta við tortímingu, og í þessari baráttu er tilraun til að stöðva tímann,
tilraun til þess að taka þátt í einhvers konar verðmætasköpun. Og öll skáld
vona innst inni að þeim hafi tekist að skapa einhver þau verðmæti sem
einhver geti einhvers staðar og einhverntíma notið góðs af. Þá er einhver
andblær af manni sjálfum og umhverfi manns eftir. En ég hef verið alltof
upptekinn við að lifa til þess að grufla yfir því hvort ég muni lifa eða deyja.
Dauðinn er mér mikil áskorun. Og mér líkar ekki við dauðann af því að
ég er steingeit. Ég vil hafa vaðið fyrir neðan mig, og helst af öllu vil ég hafa
dauðann fyrir neðan mig! En það hef ég ekki, því er nú ver!“
Ef væri ég söngvari
Það má finna áhrif frá ýmsum skáldum í Borgin hló, til dæmis Tómasi
Guðmundssyni, Steini Steinarr og Hannesi Péturssyni af þálifandi íslenskum
skáldum; en mér finnst áhrifin frjórri frá mun eldra skáldi bandarísku, Walt
Whitman.
Þú talaðir við mig.
Og eggjandi nœtur hlógu ífangi þínu
og mislyndir dagargrétu í brjósti þínu
og hvítar stjörnur spegluðust í svörtum augum
oggráum einmana götum,
þegar ég lék á hörpuna og orti sönginn um sjálfan mig.
„Ég kynntist Whitman ungur, í menntaskóla, fann hann í bókabúð. Það
kynnti mig enginn fyrir Walt Whitman. Sko. Það eru tvö skáld sem höfðu
meðvituð áhrif á mig í Borgin hló, — sem ég vildi að hefðu áhrif á mig. Bara
tvö. Og þau sem þú nefndir, það eru bara samtöl milli skálda eða eitthvað
sem er óvart og manni er alveg sama um.
Fyrst og fremst nefni ég Walt Whitman. Söngurinn um sjálfan mig eftir
Whitman er ekki eins sjálfhverfur og nafnið bendir til. Hann er að syngja um
Bandaríkin. „Myself' er nýr heimur, ný veröld að rísa, og hann er söngvari
þessarar veraldar. Þegar Leaves of Grass birtist 1855 varð bandarísk ljóðlist
til, laus við breska áferð. Bandarískt tungutak ónotað í ljóði fram að því. Ég
er reykvískur strákur og ég kunni ekkert annað tungumál en reykvískt talmál.
Það var ekki fínt að skrifa á reykvísku. Það var óskáldlegt tungutak og hafði
ekki fyrr verið notað í ljóðlist. Hún hafði verið öguð á upplýstu sveitamáli
TMM 1996:3
11