Tímarit Máls og menningar - 01.09.1996, Blaðsíða 29

Ég ræð ekki, Silja, hvað ég yrki. Ég sest aldrei niður og yrki. Stundum hvílir
eitthvað á mér um tíma sem ég kem svo frá mér í kvæði, en það er ekki
óskastaða mín. Baudelaire söng ekki sín kvæði heldur vann hann með orð.
Whitman vann ekki með orð, þau komu, hann söng. Þarna er munur á. Ég
reikna með því að Baudelaire hafi ort „Svaninn“ um ömurleika Parísar vegna
þess að hann þurfti að sýna fram á að það var ekki bara náttúran sem hægt
var að vinna með heldur líka borgin. En Whitman vinnur ekki með orð til
að sýna ffam á að borgin sé verðugt yrkisefni, hann syngur bara um hana.
Það er líka mín leið.“
Því má skjóta að hér, að þessi söngur skilar sér í upplestri, eins og þeir vita
sem hafa heyrt Matthías lesa upp Ijóð sín.
Ómeðvituð endumýjun
Veður ræður akri kom út 1981, sama árið og Tveggja bakka veður. Mér datt í
hug, sem er dónalegt, að íþessari bók væru eiginlega afgangarfrá Tveggja bakka
veðri.
„Ég mundi telja að í Veður ræður akri séu ljóð sem ég var að skemmta mér
með og vildi ekki setja í mínar aðalbækur. Samt sem áður ljóð sem ég hafði
gaman af að yrkja, og það var vandi að yrkja þau sum.“
Algeng athugasemd um þig er að sem skáld sértu ekki nógu harður og
gagnrýninn á sjálfan þig. Finnst þér þú hafa birt of mikið?
„Nei. Ég get alltaf minnkað það.“
Næsta bókin þín er eiginlega svar við síðustu spurningu. 1 Flýgur örn yfir
(1984) gerirðu tilraun til að losna við allt úr Ijóðinu nema myndina og þróar
aðferð til aðþjappa í mynd með lýsingarorðasamsetningum sem varð vartstrax
í Fagur er dalur, en varð fyrst áberandi í þessari bók og æ síðan. Samsetning-
arnar eru iðulega frumlegar og eiga að tryggja að myndin verði bæði snögg og
skýr: nýrúinfiöll, kvöldrautt vatn, fifuhvítar júnítýrur, klófífuhvítir draumar,
kvöldlaus kyrrð, flugnasuðslaus flugumýri, líkngræn gleymska, moldhaugna-
hálslegur draugur, skófhvítir bæir, sandblátt þáfiall, dríllaga svanir áfiallbláu
núvatni hugans... öllþessi orð eru áfyrstu blaðsíðum bókarinnar. Hvað olli
þessari umbyltingu í stíl? Varstu búinn að hugsa þessa formbyltingu þína?
„Ég held að Flýgur örn yfir sé mikilvæg fyrir mig sem ljóðskáld þó að fáir
þekki hana. Hún kom bara eins og hún kom. Mig langaði bara til að yrkja
þessa bók svona. Ég var ekki með neitt forrit.“
Þó minnir hún stundum á Tímann og vatnið. Þessi aðferð að búa til
lýsingarorð er talsvert notuð þar.
„Það er ekki meðvitað. Hitt er annað mál að ég hef áður sagt að engin
endurnýjun íslenskrar ljóðlistar geti farið fram án vitundar um Tímann og
vatnið. En endurnýjunin hér er ómeðvituð. Ég er að yrkja eins og mig langaði
TMM 1996:3
27