Tímarit Máls og menningar - 01.09.1996, Blaðsíða 109

venjulegt líkamlegt hneyksli. „Ég
hefalltaf verið snortinn af mynd-
um úr sláturhúsum ogafkjöti, og
mér hefur alltaf fundist þær
nátengdar öllu sem varðar Kross-
festinguna. Til eru fráhærar Ijós-
myndir afdýrum sem voru teknar
um það bil sem þau voru leidd til
slátrunar. Ogsvo lyktin afdauð-
anum...“
Mörgum kann að þykja það
guðlast að nefna Jesúm hang-
andi á krossinum og skelfd dýr
sem leidd eru til slátrunar í sömu
andránni. En Bacon er trúlaus
og hugmyndin um guðlast er
ekki til í hugarheimi hans; að
hans sögn „er maðurinn nú að gera sér grein fyrirþví að hann erslys, að hann
er merkingarlaus vera, að það verður að leika leikinn allt til enda án þess að
nokkur ástæða sé til þess“. Frá þessu sjónarhorni er Jesús þetta slys sem lék
leikinn allt tiJ enda án þess að nokkur ástæða væri til þess. Krossinn: lok
leiksins sem leikinn var allt til enda.
Nei, þetta er elcki guðlast; öllu heldur skarpt, dapurlegt, hugsandi augna-
ráð manns sem reynir að nálgast það sem mestu máli skiptir. Og hvað skiptir
mestu máli þegar allir draumarnir um betra þjóðfélag hafa gufað upp og
maðurinn horfir upp á það hvernig „möguleikar trúarinnar... verða að engu
fyrir honum“? Líkaminn. Hinn eini, augljósi, átakanlegi og áþreifanlegi Ecce
homo. Því að „eittervíst, við erumgerð úrkjöti, við erum hugsanlegir skrokkar.
Þegar égfer til kjötkaupmannsins er ég alltaf jafn hissa á því að ég skuli ekki
hanga þarna í stað dýrsins“.
Þetta er hvorki bölsýni né örvænting, þetta er algerlega augljós staðreynd,
en staðreyndin er að öllu jöfnu hulin vegna þess að við búum í samfélagi
sem slær ryki í augun á okkur með draumum sínum, upphrópunum,
áformum, blekldngum, baráttu, málstað, trúarbrögðum, hugmyndafræð-
um, ástríðum. Síðan rennur upp sá dagur að hulunni er svipt burt og þá
sitjum við ein og yfirgefin uppi með líkamann, algerlega upp á hann komin,
rétt eins og unga stúlkan í Prag sem var svo brugðið eftir yfirheyrsluna að
hún þurfti að fara á klósettið á þriggja mínútna fresti. Það var svo af henni
dregið að hún gat ekki fest hugann við neitt annað en hræðsluna, ólguna í
iðrum hennar og nið vatnsins sem hún heyrði renna í klósettkassann á sama
Skyssa afHenriettu Moraes (1969)
TMM 1996:3
107