Morgunblaðið - 19.02.2015, Síða 86
86 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 2015
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Hinn kunni finnski fiðluleikari
Pekka Kuusisto leikur í kvöld,
fimmtudag, einleik með Sinfón-
íuhljómsveit Íslands í fiðlukonsert
Stravinskíjs á tónleikum í Hörpu.
Stjórnandi er landi hans, Santtu-
Matias Rouvali sem er aðeins 28 ára.
Á tónleikunum hljómar einnig sin-
fónía nr. 2 eftir Beethoven og einn af
fjórum forleikjum hans að Fídelíó.
Pekka Kuusisto varð fyrstur
Finna til að hljóta fyrstu verðlaun í
Sibeliusar-fiðlukeppninni og síðan
hefur ferill hans verið mikil sig-
urganga. Hann hlaut til að mynda
Tónlistarverðlaun Norðurlandaráðs
árið 2013. Í fyrrasumar lék hann
með og stjórnaði Mahler Chamber
Orchestra í Hörpu, á þriðjudags-
kvöldið var spann hann í Hörpu með
Davíð Þór Jónssyni og í kvöld fá tón-
leikagestir að heyra hvaða tökum
hann tekur fiðlukonsert Stravins-
kíjs.
„Ég tel mig þekkja þennan kons-
ert býsna vel,“ segir Kuusisto um
fiðlukonsert Stravinskíjs. „Við erum
nokkrir fiðluleikararnir sem njótum
þess að leika hann en þetta er ekki
verk sem sinfóníuhljómsveitir
heimsins setja á efnisskrána á
hverju ári og þess vegna eru tæki-
færin til að leika hann frekar fá..
Þetta er yndislegt verk. Margir
eru sammála um að ákveðin vanda-
mál séu með jafnvægið í því, í hljóm-
sveitarútfærslunni. Það krefst
traustra taka hljómsveitarstjórans
en karakter einleiksfiðlunnar mætti
líkja við sirkuslistamann, látbragðs-
leikara og sprellikarl, allt á sama
tíma. Ef maður þarf að leika sterkt
og hátt allan tímann, þá verður þessi
karakter einhliða og það drepur
verkið. Því þarf að skapa rétta jafn-
vægið í flutningnum, til að einleik-
arinn nái að leika með miklum kar-
akter, og hann þurfi ekki að ráðast af
krafti á hljóðfærið.
Fullkomin fyrir sirkus
Mér finnst þetta frábært verk,“
segir hann síðan með þungri áherslu.
„Önnur arían í þriðja þættinum er
einhver dapurlegasti kafli sem Stra-
vinskíj samdi, hún er raunverulega
harmi þrungin… Þetta er líka full-
komin tónlist fyrir nútímasirkus.“
Kuusisto hefur áður unnið með
hljómsveitarstjóranum unga, landa
sínum Santtu-Matias Rouvali.
„Ég rakst síðan á hann í Sviss fyr-
ir þremur vikum, þar sem hann var
að stjórna Sinfóníuhljómsveitinni í
Bern en ég að leika með kamm-
erhljómsveit borgarinnar. Þá rædd-
um við um nálgunina á tónleikunum
hér og það gladdi mig að við höfum
eins hugmyndir um túlkunina.
Santtu-Matias er mjög hrynvís
stjórnandi enda er hann ásláttarleik-
ari að upplagi. Stravinskíj, Ligetti,
Steve Reich, hann er á heimavelli í
slíkri tónlist. Ég held að þetta gætu
orðið hörku tónleikar.“
Ástæða er til að spyrja Kuusisto
um þann fjölda snjallra hljómsveit-
arstjóra sem Finnland hefur alið á
liðnum áratugum. Hann telur að
ástæðuna kunni að einhverju leyti að
vera að finna í sinfóníum Sibeliusar.
„Við ölumst upp með þeim í Fin-
landi og út um heiminn hefur fólk
smám saman komist að því hvað
þetta er stórbrotin og brögðótt tón-
list sem þarf að stjórna vel, eins og
fiðlukonserti Stravinskíjs, og það orð
fer af finnskum stjórnendum að þeir
séu útsjónarsamir og slyngir í slík-
um glímum. Afburða stjórnendur
eins og Paavo Berglund og Leif Se-
gerstam hafa verið hafnir á stall í
Finnlandi, í kjölfarið komu til að
mynda Esa-Pekka Salonen, Jukka-
Pekka Saraste, Petri Sakari, Sakari
Oramo, Susanna Mälkki, og nú enn
yngri stjórnendur, Santtu-Matias,
Eva Ollikainen og fleiri. Finnska
pressan fylgist vel með þessu fólki.
Ef Esa-Pekka stjórnar til dæmis í
Helsinki þá er líklegt að tónlist-
arrýnar minnist ekkert á hljómsveit-
ina, aðeins hann, og það er eins og
han flytji líka verkin,“ segir Kuus-
isto og hlær.
„Athyglin er á stjórnandanum í
Finnlandi. Ef ég væri unglingur
núna og læsi menningarsíður blað-
anna, þá myndi ég vilja verða stjórn-
andi. Í Finnlandi eru þeir aðal-
rokkararnir.“
Stjórnendur aðal-rokkararnir
Pekka Kuusisto leikur fiðlukonsert Stravinskíjs með SÍ Hinn ungi Santtu-Matias Rouvali stjórnar
Fiðluleikarinn „Mér finnst þetta frábært verk,“ segir Pekka Kuusisto.
Ljósmynd/Kaapo Kamu
Stjórnandinn Santtu-Matias Rouvali „er mjög hrynvís stjórnandi“.
OPTICAL STUDIO – FRÍHÖFN
Þar sem
úrvalið
er af
umgjörðum
Fagmennska
fyrst
og fremst
www.opticalstudio.is
www.facebook.com/OpticalStudio
Módel: Andrea Stefánsdóttir
Umgjörð: Victoria Beckham