Gripla - 01.01.1998, Qupperneq 37

GUÐRÚN ÁSA GRÍMSDÓTTIR
BROT ÚR FORNUM ANNÁL
1 Inngangur
Annálaefni er fima víða í íslenskum handritum og mætti eflaust auka við
útgáfu Gustav Storm á íslenskum miðaldaannálum og útgáfu Hins íslenzka
bókmenntafélags á annálum seinni alda ef leitað væri og víslega er eftir að
greiða úr mörgum gátum um uppruna og skyldleika eldri sem yngri annála. í
þessari grein verður ekki í stórt ráðist, en birt brot úr annál sem varðveitt er á
fjórblöðungi í Lbs 1206 8vo, skrifað með óþekktri 17. aldar hendi eftir öðrum
eldri annál.
í Lbs 1206 8vo er ósamstæður samtíningur og mun efnið úr ýmsum áttum
rekið, skrifað ýmsum höndum á 17. og 18. öld (Páll Eggert Ólason 1927:
233). Annálsbrotið liggur fremst í handritinu. Næst því liggja tvö stök blöð og
tvíblöðungur sem slegið hefir verið hlífðarblaði utanum og skrifað á: „Hirð-
stjóra annáll Jóns sýslumanns Amasonar á Ingjaldshóli 1360-1739 (vantar
aptan af).“ Seinna staka blaðið er autt, en á því fyrra eru raktir í tímaröð
hirðstjórar á Islandi frá 1360 þegar út kom Ivar Vigfússon Hólmur með hirð-
stjóm, en endar neðst á baksíðu árið 1553 að Eggert Hannesson varð hirð-
stjóri.1 A tvíblöðungnum hefst hirðstjóratalið efst á síðu við árið 1366 á Ormi
Snorrasyni og Andrési Gíslasyni eða Gissurssyni og þrýtur neðst á síðu 1744
við andlát jústizráðs og amtmanns Lafrentz og endar í miðri setningu „liggur
grafenn ...“. Hirðstjóratölin eru ekki skrifuð með sömu hendi, talið á staka
blaðinu sýnist með eldra skriftarlagi og efnislegur munur er í tölunum,
hvorugt er skrifað beint eftir hinu. I handritinu eru ennfremur draumráðningar
í fjögurra blaða kveri í smáu broti með fyrirsögn: „DraumaUtþyding Eftir
Stafrofs R0d“ og annað fjögurra blaða kver í mjóu broti og eru í því brot úr
háttalykli sem vantar framan af en lýkur á 30. hætti, dýrkveðnum drauga-
1 Samsvaranir að efhi og orðalagi má sjá í hirðstjóratalinu á þessu blaði og „annál valds-
manna íslenskra" r skýringum Bjöms á Skarðsá við dimm fomyrði lögbókar í AM 61 a 8vo, bl.
25r-26r, en sá annáll Bjöms endar við 1473 er Einar Þorleifsson varð úti á Sölvamannagötum og
segir Bjöm þá: „Ept/> þetta hQfdu landid útlendsk/7- hirdstiðrnr." Einar er talinn hafa orðið úti
1452, sbr. Sýslumannaœfir II, 472-473.