Skírnir - 01.09.1997, Blaðsíða 14

288
BILL HOLM
SKÍRNIR
ur míns. Ég var einkabarn, of ungur og áhugalaus til að sinna al-
vöruvinnu, og var því skilinn eftir innandyra á meðan faðir minn
hjálpaði Wilbur við eitthvert verkefni úti við; sjálfsagt deildu þeir
með sér bjórkollu, til að gera verkið skemmtilegra. Wilbur var
piparsveinn, en hafði hjá sér aldraðan föður sinn, Steve, og eins
konar ráðskonu og hjúkrunarkonu í einni persónu, Pauline Bar-
dal, sem annaðist þá báða. Pauline var fædd 1895, dóttir fólks af
fyrstu kynslóð íslenskra innflytjenda í Vestur-Minnesota. Hún
hlýtur að hafa verið nálægt sextugu þegar ég umgekkst hana, seint
á fimmta eða snemma á sjötta áratugnum. Aldur er börnum af-
stæður, og því fannst mér hún ekkert tiltakanlega gömul. Hún
var einfaldlega Pauline og var það alla tíð þangað til hún dó, þrjá-
tíu árum síðar.
Hún var nærri 1,80 á hæð og ekki fituvottur á henni, og þess
vegna var hún mjög beinaber, einkum hendurnar; hreyfingar liða-
mótanna afar áberandi, líkt og hver fingur byggi yfir sjálfstæðum
sannfæringarkrafti. Að hluta til hafði hún hlotið megurðina í arf,
en að hluta stafaði hún af stöðugri vinnu. I borg hefði hún verið
kölluð vinnukona, enda þótt skyldur hennar hjá Peterson og ann-
ars staðar fælu alltaf í sér hjúkrun sjúkra og dauðvona. En sam-
kvæmt óformlegri stéttaskilgreiningu Minneota var hún einfald-
lega Pauline.
Að loknu amstri sínu við brauð og hænsn eða umönnun Steve
gamla, tók Pauline sér hálfrar stundar hvíld við hljómlistariðkun í
skonsunni. Mér var boðið að hlýða á og hlakkaði alltaf jafn mikið
til. Hún settist á bekkinn og kom beinum sínum fyrir með miklu
pompi og prakt. Hljómlist var ekki eitthvað sem kasta mátti til
höndum við, þótt þær væru nýkomnar úr hveitibauknum eða
hænsnakofanum. Pauline lék ekki dægurtónlist; hún var lúthers-
trúar, en þrátt fyrir ungan aldur vissi ég að hin sanna trúariðkun
hennar var iðkun hljómlistarinnar. Hún lék alltaf hægt - og illa,
að því er ég held, en það skipti ekki máli. Leikur hennar gagntók
okkur bæði. Uppáhaldsverk hennar voru „Largo“ úr Xerxes eftir
Hándel og píanóútsetning á lokakafla Mattheusarpassíu Bachs: „I
dýpstum trega“. Hún hafði aldrei numið rétta fingrasetningu og
mestmegnis öðlast færni sína við leik á gamalt, fótstigið orgel í
kirkjunni. Vart er hægt að segja að hún hafi slegið nóturnar, held-