Skírnir - 01.09.1997, Page 90
364
EYSTEINN ÞORVALDSSON
SKÍRNIR
kvæðaþýðingar Jónasar tóku að birtast var brautin rudd fyrir
kvæði Heines og áhrif þeirra. Þegar tímar liðu tóku stöðugt fleiri
skáld að sækjast eftir að þýða Heine, hann hafði mótandi áhrif á
allmörg íslensk skáld og kvæði hans öðluðust almennar vinsældir,
en það gerðist ekki í einu vetfangi, heldur mjög hægfara eftir því
sem leið á 19. öldina.
Þó að Heine væri kynntur Islendingum snemma á skáldferli
sínum tók það kveðskap hans langan tíma að skjóta rótum og
öðlast almennar vinsældir meðal þeirra. Þegar fyrstu þýðingar
Hannesar Hafsteins birtust árið 1896 höfðu einungis birst 27
þýðingar á kvæðum eftir Heine. Hannes bætti 15 þýðingum við
fyrir aldamót og síðan þýddi hann enn 28 kvæði fram til 1916.
Allur þorri Heine-þýðinga á íslensku verður því til á tuttugustu
öld. Sú kynning sem fólst í þýðingum Hannesar Hafstein virðist
hafa hleypt auknum krafti í þýðingar annarra. A fyrstu tveimur
tugum þessarar aldar koma fram margir nýir Heine-þýðendur,
þeirra á meðal Jónas Guðlaugsson, Agúst H. Bjarnason, Guð-
mundur Guðmundsson, Lárus H. Bjarnason og Bjarni Jónsson
frá Vogi. Utgáfa Alexanders Jóhannessonar á kvæðum Heines í
íslenskri þýðingu árið 1919 er til marks um áhugann og dálætið á
hinu þýska skáldi. í þessu snotra kveri eru 98 þýðingar eftir 18
þýðendur, langflestar, þ.e. 33, eftir Hannes Hafstein. Athyglisvert
er að 25 þýðinganna eru frumprentaðar í bókinni. Einnig að þrír
þýðendanna eiga þarna sínar fyrstu og einu þýðingar á kvæðum
Heines: Arni Ola, Freysteinn Gunnarsson50 og Ingimar Jóns-
son.51 Þetta bendir til þess að Alexander hafi sóst eftir nýjum
þýðingum í bókina og fengið nýja þýðendur til samstarfs.52 Bók-
in virðist enn hafa örvað áhugann á Heine því að fleiri nýir þýð-
endur koma fram um þetta leyti og á næstu árum. Meðal þeirra
eru Magnús Asgeirsson, Gretar Fells, Örn Arnarson, Guðni
Jónsson og Halldór Laxness. Síðan verður hlé á því að nýir þýð-
50 Tvær þýðingar í viðbót voru birtar í Kvœðum Freysteins árið 1987, en þær
virðast ófullgerðar.
51 Jarþrúður Jónsdóttir á einnig tvær frumprentanir í bókinni en tvö önnur
kvæði eftir hana birtust í Lögréttu sama ár.
52 Hinsvegar sniðgengur hann með öllu þýðingar Jónasar Guðlaugssonar.