Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Side 147

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Side 147
Sérkenni kristindómsins hins góða með loforðum um himnesk eða jarðnesk laun, ekki að reka menn til þess með ströngum boðum eða bönnum, heldur að vinna mennina sjálfa, vilja þeirra og hjörtu, með aðdráttarafli hins guðlega kærleika, þannig að þeir óski og þrái ekkert frekar en að lifa í samræmi við kærleiksvilja Guðs. Það er sú eina aðferð, sem er í samræmi við eðli hins alvalda kærleika. Hér er því ekki gerð tilraun til að telja upp kristilegar dyggðir eða skyldur (Sbr. Haring, Chrl. Leben, bls. 297n). Þær spretta upp sjálfkrafa af hinu innilega samlífi við himneska föðurinn, þar sem það er fyrir hendi. En ég mun í eftirfarandi greinum athuga nokkuð, hvað það samlíf hefur í för með sér í afstöðu mannsins til umhverfis síns. 2) Endurmat allra gilda Grundvöllurinn undir öllu sönnu siðgæði er Guð sjálfur. Að hafa hlotið þekkingu á honum, hinum altæka kærleika, ekki aðeins fyrir annarra sögn, heldur fyrir eigin reynslu, með því að finna anda hans verka í eigin brjósti, er að hafa fengið nýtt viðhorf við öllu lífinu: „Hið gamla varð að engu, sjá það er orðið nýtt.” í ljósi þessarar reynslu hlýtur allt líf mannsins að gjörbreytast. Það er þetta, sem hefur knúð til dáða hina miklu ljósbera kristninnar, sem hafa lýst yfir myrkur aldanna með hreinu skini síns fagra lífs, allt frá Páli, Agústínusi, Fransiskusi, til Davids Livingstone, Sundar Singhs og Kagawa. Þetta nýja viðhorf við öllum hlutum er það, sem nefnt hefur verið „endurmat allra gilda” (Umwertung aller Werte). „Við rætur allrar kristilegrar siðfræði liggur það, sem Harnack hefur nefnt endurmat allra gilda í ljósi guðlegs sonernis vors og himnesks borgarraréttar” (Inge, Ethics, bls. 51). Allir hlutir eru metnir út frá því gildi, sem þeir hafa fyrir framkvæmd guðsríkishugsjónarinnar. Hér er um að ræða nýjan siðgæðismælikvarða, því að í boðskap Jesú var ný „sú vissa, að þetta æðra líf væri eitt hið sanna líf, sem allt ylti á fyrir manninn, fjársjóður, sem öll jarðnesk gæði væru alveg einskis virði gagnvart; sú vissa, að hinn rétti gildismælir fyrir alla jarðneska hluti og jarðneska reynslu væri eingöngu fólginn í því, hvort þau væru nytsöm eða skaðleg fyrir það, að öðlast hið sanna hnoss, gæði hins eilífa lífs” (Wendt, bls. 285). í stað hins hverfula, sem mest verðgildi er fest við í hinum veraldlegu viðskiptum, kemur hið varanlega, það sem tilheyrir hinum innra heimi, heimi sálarlífsins, andans, og getur því orðið hluti af manninum sjálfum. Það er meira virði en allt annað. „Hvað stoðaði það manninn, að eignast allan heiminn, og bíða tjón á sálu sinni?” „Jesús hefur ekki þekkt orðið persónuleiki, en það sem það felur í sér, hefur hann áreiðanlega meint: hann hefur hér og þar enda orð yfir það: sálin” (Weinel, Theologie. bls. 83). Það er þessi innri veruleiki í manninum, sálin, persónuleikinn, sem er öllum verðmætum dýrmætari. En hann hefur aftur gildi sitt fyrir samband sitt við Guð: í mannssálinni birtist Guð á jörðu. Jesús var svo skarpskyggn á hið góða í fari mannanna, svo raunskyggn, og þar af 10 145
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.