Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Síða 177

Sérkenni kristindómsins
heldur frá öllum öfgum. Og því ber ekki að neita, að miklu hafa sumir
leikprédikarar komið til leiðar til eflingar kristindómnum, jafnvel þótt
hjá ýmsum hafi skort jafnvægi alhliða kristindóms. Ber að meta starf
þeirra að verðleikum, og þegar þeir menn vekjast upp með kristninni,
sem eru fæddir prédikarar af Guðs náð, þá á það sannarlega ekki að
standa á milli þeirra og kirkjunnar í samstarfinu, þótt þeir hafi ekki
hlotið guðfræðilega menntun né vígslu, heldur er kirkjunni skylt að styðja
þá og styrkja í starfi þeirra. Einungis ber að gjalda varhuga við því, að
ekki fái yfirhöndina einhliða öfgastefna, sem alltaf hlýtur að spilla meir
en bæta.
2) Boðun trúarinnar
Er ég ræði hér um boðun trúarinnar, nota ég orðið trú í þrengri
merkingu þess orðs, sem lífið frá Guði. Að því leyti, sem þekkingin er
undirstaða trúarinnar, og sú þekking verður veitt með orðum, fer boðun
trúarinnar vitanlega saman við boðun orðsins, og er sá þáttur ekki
veigalítill. Hefur hann verið rakinn í síðustu grein. En ekki óverulegri er
sá þáttur í boðun trúarinnar, sem ekki er fólginn í þekkingarinnihaldi,
heldur á lífi. Sá þáttur verður ekki kenndur nema með beinni reynslu, að
hjálpa mönnum til að lifa trúna. Það er hið „irrationala” í trúnni, sem
ekki verður kennt, heldur aðeins veitt. í dýpsta eðli sínu er móttaka þess
leyndardómur, leyndardómur verkunar guðsandans í manninum, og hefur
verið vikið að því fyrr. Það sem hægt er að gera til að stuðla að því, að
sú móttaka fari fram, er að koma mönnum í snertingu við þetta líf, gera
þá þátttakandi í því. En á því er sá örðugleiki, að þetta samlíf í samfélagi
við Guð má ekki hafa neinn annan tilgang, en að sameinast Guði. Það má
ekki vera til að sýnast fyrir öðrum. Það verður að spretta upp af hinni
hreinu þörf hjartans til að nálgast hinn æðsta höfúnd sinn, til að opna sig
fyrir mætti hans. Lausn örðugleikans hlýtur að vera fólgin í því, að leita
sameiginlega þessa samfélags, samfélagið við Guð nær hámarki sínu í
samfélaginu við bræðurna um það hnoss. Þráin að gera aðra hluttakandi í
sínu æðsta hnossi er hin hreina hvöt þessa trúboðs. Þar er enginn
þvingaður. En það er öllum opið. Og kærleikurinn hefur aðdráttarafl.
Fyrir það aðdráttarafl laðast menn til að verða þátttakendur í samlífinu
við uppsprettu lífs síns.
Kirkjan hefur sérstaka athöfn, þar sem mönnum gefst kostur á að iðka
þetta samlíf sameiginlega. Það er í guðsþjónustu safnaðarins, sérstaklega
þeim þáttum hennar, þar sem söfnuðurinn snýr sér til Guðs, sjálfur eða
fyrir munn prestsins. En auk þess getur verið um frjálsa iðkun
trúarsamlífisns að ræða. Verður vikið að hvoru fyrir sig.
a) Guðsþjónustugerðir
Nú verður aðeins rætt um þann þátt í guðsþjónustunni, sem snertir boðun
trúarlífsins, en að boðun orðsins hefur áður verið vikið. Sá þáttur er
175