Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2001, Qupperneq 78

Múlaþing
því sem fram fór eftir því sem kostur var á.
A götunni norðan til við Barnaskólann var
gríðarmikill vörustafli. Eg gekk að þessum
stafla til þess að forvitnast um hvers konar
flutningur þetta var. Engan mann sá eg þar
nærri þá um stund. Eg sá strax að þetta voru
vínbirgðir. Þama voru a.m.k. tveir kassar
loklausir og sá eg að í þeim var Dry-Gin.
Ekki ætluðu hershöfðingjamir og liðsfor-
ingjamir sem settust að í skólahúsinu að
vera alveg þurrrbrjósta. Brátt kom þarna að
alvopnaður dáti. Hann hefur sennilega átt
að gæta birgðanna. Eg tók hann tali og
spurði hver ætti þetta vín. Hann brosti og
sagði að þetta væri svaladrykkur hershöfð-
ingjanna. Þetta var fyrsti hermaðurinn sem
eg ávarpaði. Hann var ungur og myndar-
legur maður. Leist mér vel á hann. Fleiri
dáta talaði eg við og féll mér vel framkoma
þeirra. Greip mig þá sú hugsun að ef allt
færi eftir þessum fyrstu kynnum mundi
sambúðin við Bretann líklega verða
árekstralítil. En vafalítið mundi þó skapast
„ástand“ í ástamálum.
Nokkru síðar komu Bretar sér upp
bækistöð á Þórarinsstaðaeyrum. Tóku þeir
verbúðina Sjólyst til sinna þarfa.
A þessum árum voru fáir enskumælandi
á Eyrunum. Kom það því mest í minn hlut
að tala við hermennina og vera túlkur þeirra
þótt ekki væri eg í neinni þjálfun í
talmálinu. Eg hafði að vísu lært ensku í
skólum, bæði hérlendis og erlendis, en ekki
í enskum skóla. En allt gekk þetta nú sæmi-
lega samt.
Húsið Sjólyst, sem hermennirnir settust
að í, var eins og fyrr er getið sjóbúð frá
Þórarinsstöðum. Það var fremur lítið
plankahús norskt að uppruna og flutt til-
höggvið til landsins. Ekki veit eg nú hve-
nær eða hver sá maður var sem reisti húsið
en sennilega hefur það verið Patterson sem
átti stórt hús þar og hefur Sjólyst þá verið
reist nokkru fyrir aldamót. Húsið átti
Sigurður Jónsson hreppstjóri, fóstri minn.
Hann rak búskap bæði til lands og sjávar.
Gerði hann löngum út tvo og stundum þrjá
vélbáta og var oft margt manna við útgerð
hans. Einnig var sumarútgerð frá Seyðis-
firði á þeim árum. Sjólyst var því þéttsetin
á sumrum en stóð oft auð að vetrarlagi. Þó
kom fyrir að fólk hafði þar vetursetu. Svo
var veturinn 1918 þegar íbúðarhúsið á
Þórarinsstöðum brann til kaldra kola. Þá
bjó heimilisfólkið í Sjólyst. [Hér er sleppt
kafla þar sem sagt er nánar frá húsinu
Sjólyst.]
Varðmennirnir í Sjólyst
Það voru oftast um sex hermenn sem
þarna héldu til undir stjórn liðsforingja.
Þeir bjuggu notalega um sig í þessari varð-
stöð, gömlu Sjólyst.
Ekki man eg nú nöfn margra þeirra
hermanna sem eg kynntist þama. Þó man
eg að einn þeirra hét Sanders og kynntist eg
honum hvað best. Það kom fyrir að þeir
vildu hafa viðskipti við okkur Islendingana.
Aðallega voru það egg sem þeir sóttust
eftir. Einu sinni urðu þeir uppiskroppa með
te. Þeir spurðu mig hvort eg gæti hjálpað
upp á sakirnar. Það stóð nú svo vel á að eg
átti heljarmikinn dall fullan af tei sem
breskir hermenn höfðu gefið mér. Það voru
hermenn frá varðstöðinni á Skálanesi, yst í
firðinum sunnanverðum, sem voru með
vistir í bakpokum og komu við á Þórarins-
stöðum til að hvíla sig. Þeir gáfu mér þenn-
an tedall. Þeir nenntu ekki að bera hann
lengra enda sennilega verið vel birgir af
þessari þjóðarhressingu Bretanna í brögg-
um sínum. Eg þóttist vita að hermönnunum
liði ekki vel þegar teið vantaði og veitti
þeim nokkra úrlausn. Þeir skrifuðu hjá sér
það sem þeir fengu lánað, annað en eggin.
Þau borguðu þau úr eigin vasa. Þeir ætluðu
76