Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2001, Side 93

Nokkrar minningar frá hernámsárunum
Hermenn úr flokki Dynia á Eyrum (Jolm Dynia).
Mynd úr „Fremsta víglína“ eftir Friðþjóf Eydal, hirt með leyfi höfundar.
byssur. Þessi leið mun hafa verið fimrn til
sex klukkutíma gangur í góðri færð. En þeir
virtust ekki setja það fyrir sig þótt
göngufæri væri vont að vetri til, heldur ekki
þótt veðrið væri ekki sem best. Það var eins
og fylgt væri fyrirframgerðum áætlunum
um þessar gönguæfingar. Þær fóru fram
undir ströngum aga liðsforingjanna. Þá var
gengið í takt, marsérað, eins og það er
stundum nefnt. Þessi stjórnun virtist þó
aðallega gilda um gönguna að leiðarenda.
Heimferðin var ekki skipulögð og voru þá
hermennirnir oft í smáhópum þegar vont
var göngufæri eða veður vont; voru sumir
hermannanna orðnir mjög þreyttir þegar
göngunni lauk. Þá kom oft fyrir að þeir
röðuðu sér niður á hússtéttina heima til þess
að hvíla sig, þegar þeir komu til baka.
Losuðu þeir sig við bakpokana, lögðu frá
sér byssurnar og kveiktu sér gjarnan í
sígarettu. Þessar gönguæfingar virtust reyna
mjög á þol hermannanna, einkum þó þegar
skilyrði til göngunar voru slæm að
vetrarlagi.
Stundum voru fámennir hópar á ferð,
fjórir til sex menn. Þeir voru þá ekki í
beinni hergöngu en voru þó undir stjórn.
Það var þá oftast undirforingi með í
hópnum og réði ferðinni. Þessir drengir
komu stundum við heima, hvíldu sig á
stéttinni og það kom fyrir að þeir báðu um
að fá lánaðan síma. Þessum mönnum var
stundum boðið kaffi. Var það alltaf vel
þegið af þeim. Tóku þeir þá alltaf eitthvað
úr birgðapokum sínum og vildu gefa okkur.
Eg man eftir því að einu sinni kom
hermaður við heima á leið sinni út að
Skálanesi. Hann var einn á ferð sem þó var
sjaldan. Honum var boðið inn. Við vorum
að ljúka við að borða skyr. Spurðum við
þennan virðulega dáta hvort hann vildi ekki
smakka á skyri. Hann fór allur hjá sér en lét
þó til leiðast. Skyrið var mjög gott,
heimatilbúið. Með því var borinn sykur og
rjónri. Hermaðurinn fór afar fínt í það fyrst
í stað að smakka á skyrinu og sagðist aldrei
hafa séð svona mat. Eg spurði hann hvort
hann væri úr borg eða sveit. Sagðist hann
91