Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2004, Side 111
109
til þeirra né reka þá. „Það er mín bjargfasta
skoðun að þetta sé eitthvert það versta skref
sem hefur verið stigið í skólamálum á Islandi,“
segir hann. Hann er sannfærður um að þetta sé
hluti af þessum agavanda sem kennarar kvarta
undan.
Sumir kennarar tala um að hópurinn sé
stór sem sé til vandræða en aðrir tala um að
þótt agavandinn sé mikill þá snúist hann ekki
um svo marga einstaklinga. Hins vegar taki
óróaseggirnir mikinn tíma frá hinum, meiri-
hluta nemenda, sem búi við skertan hlut og fái
ekki þá kennslu sem þau eigi rétt á. Þeir tala
um að þetta sé brot á mannréttindum þeirra.
„Já, við erum að brjóta á þeim. Það er aftur
og aftur að gerast,“ segir Sveinn. Kennararnir
eru sammála um að þeir gangi verulega á hlut
annarra nemenda með þessari stöðugu glímu
við þá sem láta illa að stjóm. Það fari nánast
allur þeirra tími í að það. „Hvar er þessi
venjulegi nemandi?" spyr Sveinn, og honum
finnst þessi „venjulegi“ eða vandræðalausi
nemandi verða útundan því erfiðu nemendurnir
hafi alla athyglina. Það leynir sér ekki að það
íþyngir kennurunum að vita að þeir hafi ekki
getað sinnt mörgum nemenda sinna vegna
truflandi einstaklinga sem tóku of mikið af
tíma þeirra og athygli.
Tímaleysi
Skortur á tíma til að koma af því sem verður
að sinna og því sem æskilegt væri að sinna er
algengt umkvörtunarefni kennara. Þeir segjast
ekki hafa nógan tíma utan kennslunnar til
sinna verkefnum sem þarf að vinna. „Það er
allt á hlaupum" því alltaf er eitthvað sem kallar
að. „Það er ekki hægt að setjast niður. Það eru
stuttar frímínútur, stutt hádegi.“ Þeir segjast
þurfa meiri tíma til að sinna málum einstakra
nemenda og til foreldrasamstarfs. Þeim finnst
sérstaklega erfitt að hafa ekki meiri tíma til
samstarfs sín á milli, til að bera saman bækur
sínar og til að ræða um kennsluna og starfið.
Meðal þess sem þeir tala um að taki meira
af tíma þeirra nú en áður eru ýmis konar
fundahöld.
Kennarar byrjenda og yngri deilda segjast
vera með mörg börn í bekk sem þurfi meiri
tíma og meiri stuðning en þau fá. Tími til að
sinna einstökum nemendum sé ekki nógur
og það sé ekki síst vegna mikillar breiddar í
nemendahópnum, því margir eigi erfitt með
nám og hegðun. Þá geri stærð bekkjardeilda
þetta erfiðara en ella. Ef „bekkjarstærð er
orðin svona þolanleg þá á að steypa saman
bekkjum og þá splundrast allt. Yfirvöld taka
ekki nóg tillit til skólaaðstæðna hér,“ segir
Harpa. í flestum bekkjum eru nemendur
sem þyrftu sérhjálp að sögn kennaranna. í
sumum bekkjum eru margir nemendur, jafnvel
meirihlutinn, sem kennarar segja að eigi erfitt
með nám og þurfi sérstaka athygli. Hins vegar
sé aðstoðin sem hægt er að veita þeim of lítil
að mati þeirra.
Kennarar yngri deilda telja að í skólanum sé
óvenju hátt hlutfall ofvirkra barna. Þau krefjast
athygli og tíma. Sumir kennarar tala um að
þeir geti hvorki sinnt ofvirku nemendunum
né hinum nógu vel og að þeir komist ekki
yfir það sem þeir þurfi að gera. Bæði ofvirku
nemendurnir og nemendur með annars konar
frávik þyrftu meira af tíma kennaranna. En
þótt kennurunum finnist þeir ekki hafi tíma
til að sinna þessum nemendum nógu vel þá er
það ekki vegna þess að allur tími þeirra fari í
hin börnin, þau sem ekki sýna frávik, því þeir
hafa ekki síður áhyggjur af þeim eins og kemur
fram í eftirfarandi orðum Kolbrúnar:
„Það þyrfti að minnka bekkina. Fá aðstoð inn
í bekkina. Við þurfum að huga að krökkunum
sem geta eitthvað. Þau verða mjög mikið
útundan. [...] Þetta er stórt vandamál. Þessir
krakkar fá ekki það sem þau þurfa hjá okkur“.
Með hliðsjón af margvíslegum og ólíkum
þörfum nemendanna, þá er það skoðun
kennaranna að þeim sé gert að sinna of mörgum
börnum og þeir komist einfaldlega ekki yfír
það. Af því stafa, meðal annars, áhyggjur
þeirra og sú niðurdragandi og erfiða tilfinn-
ing að þeir séu ekki að gera nógu vel, að þeir
standi sig ekki og hafi ekki tíma til að sinna
börnunum.
L
Tímarit um menntarannsóknir, 1. árgangur 2004