Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2013, Blaðsíða 107

Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2013, Blaðsíða 107
Samskipti ungs fólks í fjölmenningarsamfélagi Að mati Baumans (2007) einkennist samfélagsástand nútímans af hröðum breytingum og miklu óöryggi. Ein þeirra breytinga sem á sér stað í nútímasamfélög- urn er vaxandi menningar- og trúarlegur fjölbreytileiki og hefur þróun í þá átt verið hröð á íslandi undanfarin ár (Hagstofa fs- lands, 2013). í því samhengi er athyglis- vert að skoða kenningar Becks (1992) um einstaklingsvæðingu, en hann heldur þvf fram að ungt fólk reiði sig ekki lengur á hið félagslega samhengi, tengsl og norm samfélagsins, eins og áður. Afleiðingar þess eru að mati Becks margvíslegar, m. a. aukið félagslegt athafnarými einstaklings- ins en um leið óöryggi hans og ótti. Fólk er ekki lengur fætt inn í ákveðið félagslegt hlutverk og hið fyrra félagslega öryggi er ekki lengur til staðar með hefðum og venj- um, segir Beck, heldur þarf einstaklingur- inn að finna sjálfur sín viðmið, félagsnet og gildi. Lífshlaup ungs fólks verður þannig einstaklingsbundnara en áður. Meðal af- Ieiðinga þessa er ákveðið félagslegt ástand sem Bauman (2007) kallar flot (e. liquid society) og Ziehe (1989) kallar menn- ingarlega leysingu (e. cultural liberation). Þannig verði tengsl einstaklinga lfka sífellt flóknari. Sjálfsmynd einstaklinga í nútímasam- félögum er mikilvæg í þessu samhengi. Elsa Sigríður Jónsdóttir (2007) hefur fjallað um sjálfsmynd í fjölmenningarsamfélagi og bendir á að í sjálfsmynd, sem sé kenn- ing manneskjunnar um það hvernig hún sé og geymi alla þá vitneskju, viðhorf og til- finningar sem hún ber til sjálfrar sín, felist til dæmis vitneskja um kynferði, þjóðerni og kynhneigð og um leið þær tilfinningar sem hún beri til þessarar vitneskju. Sjálfs- mynd einstaklinga þróist á lífsleiðinni í samskiptum við annað fólk og geti verið breytileg eftir aðstæðum í lífi einstaklings. Hugmyndir póstmódernismans eða síðnútímahyggjunnar gera ráð fyrir að sjálfsmyndin sé fljótandi og breytist að nokkru leyti eftir vali einstaklingsins hverju sinni. Gergen (1991) telur á sama hátt að nútíma tæknivædd samfélög geri kröfur um að einstaklingar taki að sér mörg hlutverk og séu í margs konar sam- böndum. Samkvæmt Giddens (1997) mótast sjálfsmynd mun minna af félagslegri stöðu en áður var, en meira af hæfileikum ein- staklingsins og hæfni. Sjálfsmyndin er þannig ekki gefin í eitt skipti fyrir öll held- ur er hún í sífelldri mótun, sköpuð af um- hverfinu og einstaklingnum. Hér hefur hin félagslega sjálfsmynd mikið að segja, en hún er í mótun hjá ungu fólki. Að auki geri samfélagið kröfur um aðlögun og breyt- ingar, ekki síst til ungs fólks. Til þess að falla inn í hlutverk samfélagsins þurfi ungt fólk að laga sig að stöðugum samfélags- breytingum, en um leið beri það með sér breytingar í því samhengi og aðstæðum sem það er í (Giddens, 1997; Townsend, 2002). Hin félagslega sjálfsmynd hefur hér áhrif, hvaða hópum ungt fólk tilheyrir, áhugamál þess, smekkur og gildi svo að eitthvað sé nefnt (Hardin, 2002). Bauman (2007) hefur lýst samfélags- ástandi nútímans þannig að það sé fljót- andi og að það einkennist af hröðum brey t- ingum og miklu óöryggi. Einstaklingar falli síður sjálfkrafa inn í hópa, stofnanir eða menningarheima, og lúti ekki að sama 105
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192

x

Tímarit um menntarannsóknir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit um menntarannsóknir
https://timarit.is/publication/1140

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.