Ráðunautafundur - 15.02.2000, Qupperneq 101

93
RRÐUNRUTfiFUNDUR 2000
Bændur græða landið - viðhorf bænda
Guðrún Schmidt
Landgrœóslu ríkisins
INNGANGUR
Á undanfömum árum hefur Landgræðsla ríkisins (Lr) unnið ötullega að því að efla grasrótar-
starf í landgræðslu og gróðurvemd og flytja verkefni frá Landgræðslunni heim í hémð. Einn
liður í þessum breyttu starfsháttum er samstarfsverkefni Lr og bænda sem nefnist „Bændur
græða landið“ (BGL). í þessu samstarfsverkefhi em bændur að græða upp heimalönd sín og
fá við það ráðgjöf og fjárhagslegan stuðning frá Landgræðslu ríkisins (Sveinn Runólfsson
1998). Auk þess hefur verkefnið fengið framlag af umhverfislið búvörusamnings um sauð-
fjárafurðir og frá nokkmm sveitafélögum (Sigþrúður Jónsdóttir 1998). All margir ráðunautar
búnaðarsambandana hafa aðstoðað við framkvæmd verkefnisins (Andrés Amalds og Guðrún
Lára Pálmadóttir 1997). (Sjá nánari umfjöllun um BGL í erindi Sigþrúðar Jónsdóttur og Guð-
ríðar Baldvinsdóttur).
Til þess að slíkt samstarfsverkefhi heppnist vel þurfa báðir aðilar að vera sammála um
markmið og leiðir og ánægðir með samstarfíð og árangurinn. Gerð var skoðanakönnun meðal
BGL-bænda til að kanna afstöðu þeirra til verkefhisins. Könnunin var B.Sc.-verkefni greinar-
höfundar við Búvísindadeildina á Hvanneyri vorið 1999. Leiðbeinendur í verkefninu vom þau
Dr. Anna Guðrún Þórhallsdóttir, kennari við Landbúnaðarháskólann á Hvanneyri, og Dr.
Þorlákur Karlsson hjá Gallup.
EFNI OG AÐFERÐIR
Alls vom 213 bændur í úrtaki könnunarinnar, sem er helmingur allra bænda sem vom virkir
þátttakendur í BGL árið 1997. Þessir bændur vom valdir með kerfisbundnu slembiúrtaki.
Hannaður var spumingalisti með 30 spumingum. Flestar spumingar vom lokaðar með mis-
mörgum svarkostum, en þijár spumingar vom opnar. Við val á aðferð við skoðanakönnunina
var megináhersla lögð á að fá sem hæst svarhlutfall til að minnka kerfisbundna skekkju sem
gæti leitt til villandi niðurstaðna. Því var ákveðið að gera símakönnun og jafnframt að senda
spumingalistann, ásamt kynningarbréfi, áður en hringt var í þátttakendur. Með þessu fyrir-
komulagi var þátttakendum gefin kostur á því að vera vel undirbúnir þegar hringt var í þá.
Könnunin var að mestu leyti gerð í febrúar 1999 eftir að leyfl fyrir hana fékkst hjá Tölvu-
nefnd og forkönnun á spumingalistanum hafði verið gerð. Nafnleynd var tryggð með því að
hver þátttakandi fékk númer á listanum í staðinn fyrir nafn, en númeralyklinum var eytt í lok
könnunar. Svarhlutfallið fór ffam úr björtustu vonum og fékkst 95,3% svörun.
ÚRVINNSLA
Úrvinnsla á gögnunum fór fram í tölvuforritinu SPSS ’98 (Statistical Package for the Social
Sciences). Fyrir hverja spumingu voru búnar til tíðnitöflur og myndir. Vikmörk vom reiknuð
út fyrir lykilspumingar. Til að greina hvort svör hinna vmsu bakgrunnshópa væm mismun-
andi voru notaðar átta fmmbreytur (independent variables) og allar spumingar greindar eftir
þeim. Hvort um marktækt samband væri að ræða var athugað með því að beita útreikningum
á x2 (Chi-square/Kí-kvaðrat). Auk þess voru nokkrar spumingar greindar saman. Fjölbreytu-