Breiðfirðingur - 01.05.2018, Side 21
BREIÐFIRÐINGUR 21
sex hundruð manna, ok váru átta tigir Austmanna í flokki hans alskjaldaðir. Bræðr
hans váru þar báðir með miklu liði. Allir váru þeir fyrir vestan á. Dylgjur miklar
váru um þingit.
Magnús biskup fékk sætta þá … Snorri hafði virðing af málum þessum.
Ok í þessum málum gekk virðing hans við mest hér á landi. Hann gerðist skáld
gott ok var hagr á allt þat, er hann tók höndum til, ok hafði inar beztu forsagnir á
öllu því, er gera skyldi. Hann orti kvæði um Hákon galin, ok sendi jarlinn gjafir út
á mót, sverð ok skjöld ok brynju. (Sturlunga I 1946, 269).
Nú er Snorra greinilega alveg ljóst hverju varðar að hafa ofurefli liðs. Hann kallar
búð sína Grýlu vafalítið til að ógna mönnum, Grýla var þegar á þeim tíma þekkt
ófreskja, og hann hefur á áttunda hundrað manna (Sturla notar „stór“ hundruð
= 120) en mesta furðu vekur málaliðið, 80 Norðmenn alskjaldaðir. Skildir voru
dýrir og vandsmíðaðir en slitnuðu fljótt og kannski ber að skilja alskjaldaður
eitthvað svipað og ef nú væri sagt ‚gráir fyrir járnum‘. Allt um það er ljóst að
fyrst þessir menn eru kallaðir Austmenn (Norðmenn eða a.m.k. menn komnir
úr annarri átti en Vestmenn sem komu frá bresku eyjunum) þá er ekki um að
ræða venjulega heimamenn í Reykholti heldur skipulagðan her málaliða (sem
í Skáldskaparmálum eru kallaðir heiðmenn eða heiðþegar og í skáldskap jafnvel
heiðingjar, því heið er ‚máli‘). Hafa þeir kannski verið staðsettir á jörðum Snorra
í smærri hópum, gegnt starfi varðmanna þar? Um þetta sýnist mér ekkert vitað.
Enn ganga kirkjunnar menn í málið og tekst að afstýra blóðbaði, en Snorri
hlaut virðing af, rétt eins og hann hafi loksins sýnt að hann lét ekkert stöðva sig.
Og nú notar Sturla tækifærið og minnist á skáldmennt Snorra, segir að hann
hafi gerst skáld gott. Þetta er sérkennilegt orðalag, því ef við megum treysta upp
lýsingum úr Skáldatali hafði Snorri þegar hér er komið sögu ekki aðeins sent
Hákoni gölnum kvæði heldur einnig Inga Noregskonungi og Sverri Sigurðarsyni
konungi. Ekkert úr þessum kvæðum er varðveitt og heimildunum kannski ekki
að treysta, en hreinn byrjandi er Snorri ekki þegar hann sest að í Reykholti. Um
kveðskapinn munu falla fáein orð síðar, en nú finnst mér rétt að staldra við og
hugleiða hvaða mynd Sturla hefur dregið af höfðingjanum í Reykholti áður en
hann fór til Noregs í hið fyrra sinnið.
Höfðinginn í Reykholti
Snorri var, segir Sturla, fimm vetra þegar faðir hans andaðist og því ber saman við