Breiðfirðingur - 01.05.2018, Síða 34
BREIÐFIRÐINGUR34
Þótti honum inn mesti skaði eftir Sighvat, bróður sinn, sem var, þó at þeir bæri eigi
gæfu til samþykkis stundum sín á milli. (Sturlunga I 1946, 439–440).
Það er mörg matarholan í þessari stuttu klausu. Eitt er náttúrlega vinsældir
Sighvats og sona hans hjá kaupmönnum og öðrum Norðmönnum, annað eru
afdráttarlausar upplýsingar um að konungur og Sturla hafi lagt á ráðin um
valdarán á Íslandi, hið þriðja friðsemdarmyndin sem Sturla bregður hér upp af
Hákoni konungi, sem alls ekki vill manndráp. Sú mynd var mjög skýr í Hákonar
sögu, sem reyndar hafði líklega verið skrifuð áður en þessi frásögn var fullgerð. Í
fjórða lagi er vísa Snorra að sumu leyti sú besta sem varðveitt er frá hans hendi.
Fyrri helmingurinn byrjar með samúðarkveðju til Þórðar kakala: Þá var hagur
ykkar bræðra góður í fyrra haust þegar þið voruð sex, en nú lifið þið Tumi einir.
En það gleymist ekki að nefna að lýðum var ekki launað rán (valdarán) af neinni
linku, en það hlýtur að vísa til Sighvats og sona og falls þeirra. Svo fylgir myndin
af svínunum sem grimmir úlfar gera samhlaupa, en okkar ætt verður að sæta
afarkostum. Svínin geta staðið saman en við ekki.
Og svo kemur málsgreinin um Snorra og Sighvat og að Snorra hafi þótt skaði
að bróður sínum – og eins og í eftirþanka bætir Sturla við sem var eins og honum
þyki ástæða til að hugleiða þetta nánar.
Maður tæki kannski ekki eftir þessu litla innskoti ef það kæmi ekki fyrir aftur
og næstum alveg eins fáeinum síðum seinna (og að því er virðist bara á þessum
tveim stöðum í öllu verkinu):
Um sumarit Jakobsmessu andaðist Hallveig Ormsdóttir í Reykjaholti, ok þótti
Snorra þat allmikill skaði. (Sturlunga I 1946, 452).
Um Hallveigu hefur Sturla ekki sagt mikið, en þó er tekið fram að hún hafi beðið
Snorra á Breiðabólstað þegar hann kom heim úr síðari Noregsförinni (Sturlunga
I 1946, 444) og að hún hafi verið rúmliggjandi allt þingið 1241, og um sumarið
andast hún.
Miklu lengri verður þessi hugleiðing um þá frændur ekki og er þó margt órætt.
En vel fer á að ljúka henni með næstum óskiljanlegri frásögn af síðasta fundi
þeirra á Sauðafelli, þangað sem Snorri stefnir þeim Sturlu og Órækju norðan úr
Hrútafirði. Og Sturla hefur orðið: