Breiðfirðingur - 01.05.2018, Qupperneq 31
BREIÐFIRÐINGUR 31
Þetta vár, er nú var frá sagt, andaðist Þóra, frilla Þórðar Sturlusonar, en hann tók til
sín Valgerði, dóttur Árna ór Tjaldanesi, ok gerði brúðlaup til hennar um sumarit.
Í þann tíma var heldr fátt með þeim bræðrum, Þórði ok Snorra. Varð þeim til
um móðurarf sinn. Guðný hafði andast með Snorra, ok tók hann alla gripi þá, er
hon hafði áður átt, ok var þat mikit fé. En hon hafði gefit áðr allt féit Sturlu, syni
Þórðar, fóstra sínum. En Sighvatr tók til sín Glerárskóga, er honum váru næstir.
(Sturlunga I 1946, 303).
Þetta er í eina skiptið sem Sturla nefnir móður sína á nafn. Hann var ekki hjóna
bandsbarn og stóð því ekki til arfs eftir föður sinn, en hann hefði átt að mega
þiggja það sem amma hans hafði gefið honum, lausa aura hennar, sem hann segir
hafi verið mikið fé, en lausaféð tók Snorri, jörðina eða skógnytjarnar Sighvatur.
Og þarna skilst allt í einu betur hvers vegna var tekið sérstaklega fram hvað Sæ
mundur í Odda var vænn við óskilgetin börn Orms. Og Sturla á nokkur orð
ósögð:
En litlu fyrir brúðlaupit [Gissurar og Ingibjargar] hafði Snorri heim Hallveigu
Ormsdóttur ok gerði við hana helmingarfélag, en tekit til varðveizlu fé sona hennar,
Klængs ok Orms, átta hundruð hundraða. Hafði Snorri þá miklu meira fé en engi
annarra á Íslandi.
En ekki hafði hann ráð Þórðar, bróður síns, við þetta. Ok hann sagði svá, at hann
lézt ugga, at hér af myndi honum leiða aldrtila, hvárt er honum yrði at skaða vötn
eða menn. (Sturlunga I 1946, 304).
Helmingarfélagið (sambúðarsamningur) helgast af því að Snorri skilur aldrei við
Herdísi á Borg og þarf því ekki að skipta arfinum eftir Bersa auðga. Hann var
orðinn auðugastur allra og þeir sem mest hafa reynt til að leggja mat á eignir
Snorra, t.d. Gunnar Karlsson (sjá Goðamenningu 2004, 126), telja þær ekki fjarri
því að vera tvöfalt meiri en aðrir goðar hafi átt. Það er vonlítið að ætla sér að
reikna eignir hans til nútímaverðlags, en það færi hugsanlega að fara um suma
stóreignamenn þjóðarinnar ef hann birtist meðal okkar með eignir sínar.
Og svo hallar undan fæti
Þannig mætti lengi halda áfram en frá miðjum þriðja áratugnum virðist heldur
halla undan fæti fyrir Snorra og þó einkum eftir að kemur fram um 1230. Sturla