Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2019, Qupperneq 66

• gera skýran samanburð á breytum sem rannsakaðar
voru, t.d. í töflu.
• Draga ályktanir í rökréttu samræmi við vísindalegt gildi
greina í samantekt.
• fjalla um tölulegar niðurstöður með vísan í tölfræði -
greiningu ef viðeigandi er.
• athuga hvort niðurstöður eru best kynntar í töflu, línu-
riti eða mynd eða í texta.
• fjalla um hagsmunaárekstra í greinum, sem notaðar
voru, og í samantektinni.
Ályktanir
• Draga rökréttar ályktanir í eðlilegu samræmi við niður -
stöður.
• gera styrkleika og veikleika samantektarinnar góð skil
(t.d. birtingahlutdrægni).
Yfirlitsgreinar
• Yfirlitsgreinar geta fjallað um margvísleg viðfangsefni
innan hjúkrunar en lögð er sérstök áhersla á að þær höfði
til klínískra hjúkrunarfræðinga og nemenda í grunn- eða
framhaldsnámi í hjúkrunarfræði.
• Markmiðið með yfirlitsgrein skal vera að miðla gagn-
reyndri þekkingu og vekja áhuga og skilning lesandans á
efninu.
• Yfirlitsgrein skal skipt í inngang, sem endar með skýrt af-
mörkuðu markmiði greinarinnar og meginmál sem hefur
titil og millifyrirsagnir við hæfi. greininni skal síðan ljúka
með lokaorðum, sem draga fram niðurstöður eða það
helsta sem höfundar vilja koma á framfæri, og ályktunum
þar sem dregnar eru rökréttar ályktanir í eðlilegu samræmi
við niðurstöður.
• greinin er byggð á ritrýndum og gagnreyndum (e. evi-
dence-based) heimildum.
• Við ritun yfirlitsgreina skal nota kjarngott og skiljanlegt
málfar og forðast torskilin fagorð.
• framsetning efnis skal vera áhugaverð og auðskilin.
Kenningagreinar
kenningagrein fjallar um kenningu, líkan eða skilgreiningu á
fræðilegu hugtaki (e. concept analysis). uppbygging og fram-
setning slíkra greina er með líkum hætti og í öðrum rann -
sóknar greinum þó að nauðsynlegt geti verið að víkja frá fram -
setningu. Á eftir hefðbundnum inngangi ætti að koma gagn -
rýnin, greinandi umfjöllun um efnið. Í stað niðurstaðna er sett
fram samantekt á helstu ályktunum. að jafnaði eru undirfyrir -
sagnir fleiri í þessum greinum til að gera umfjöllunina skil-
merkilegri. Bent er á umfjöllun um kenningagreinar í hand -
bók Sálfræðiritsins og handbók í aðferðafræði rannsókna
(Sigríður halldórsdóttir, 2013).
Frágangur heimilda
Við handritsgerð þurfa höfundar að fylgja reglum Tímarits
hjúkrunarfræðinga en þær byggjast á gagnfræðakveri handa
háskólanemum (friðrik h. jónsson og Sigurður j. grétarsson,
nýjasta útgáfa), ritveri Menntavísindasviðs háskóla Íslands og
handbók bandaríska sálfræðingafélagsins (í þessum leiðbein-
ingum kölluð aPa, nýjasta útgáfa). Í þessum ritum má finna
ítarlegar leiðbeiningar um uppsetningu handrita, gagnlegar
ábendingar um vinnubrögð við skrif og heimildaskráningu.
• Tilvísanir í heimildir í texta
frá reglum Bandaríska sálfræðingafélagsins (aPa) um til-
vísanir og heimildaskrá er gerð undantekning er varðar
heimild með fleiri en tveimur höfundum, sjá neðar. hér
eru tilgreindar algengustu gerðir tilvísana og heimilda.
• Bein tilvitnun í texta
Í grein um meðferð verkja hjá fyrirburum og fullburða
ný burum segja höfundar: „Meðhöndlun verkja hjá börn -
um er mikilvæg bæði siðferðilega og vegna þeirra lífeðlis-
legu áhrifa sem verkir hafa á líkamsástand, bata og líðan
barnsins …“ (rakel Björg jónsdóttir og guðrún krist-
jánsdóttir, 2003, bls. 21). Þannig leggja höfundar áherslu
á mikilvægi þess að hjúkrunarfræðingar veiti verkjum
barna og verkja meðferð meiri athygli.
Eða
rakel Björg jónsdóttir og guðrún kristjánsdóttir (2003)
leggja áherslu á mikilvægi þess að hjúkrunarfræðingar
veiti verkjum barna og verkjameðferð meiri athygli þegar
þær segja að „meðhöndlun verkja hjá börnum [sé] mikil-
væg bæði siðferðilega og vegna þeirra lífeðlislegu áhrifa
sem verkir [hafi] á líkamsástand, bata og líðan barnsins
…“ (bls. 21).
• Óbein tilvísun í texta
rannsóknir á fyrirburum og fullburða nýburum, sem
leggj ast inn á sjúkrahús, benda til þess að þeir verði títt
fyrir sárs aukafullum inngripum (Barker og rutter, 1995).
Eða
niðurstöður rannsóknar Barker og rutter (1995) benda
til þess að börn á nýburagjörgæslu verði títt fyrir sárs-
aukafullum inngripum.
• Vísað í fleiri en eina heimild í sama sviga
Þegar vísað er í fleiri en eina heimild í sama sviga eru þær
aðgreindar með semikommu. höfundur á að jafnaði ekki
að þurfa að vísa í fleiri en þrjár heimildir til að styðja mál
sitt hverju sinni.
• Íslenskar heimildir
Þegar vísað er í íslenskar heimildir í texta er skírnar- og
föðurnafns/eftirnafns höfundar getið.
• Erlendir höfundar
Eingöngu er getið eftirnafns höfundar erlendra verka.
leiðbeiningar til höfunda ritrýndra fræðigreina
66 tímarit hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 95. árg. 2019