Náttúrufræðingurinn - 2019, Blaðsíða 19
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
91
0
1
2
3
T
íð
ni
/k
ls
t.
R
at
e/
ho
ur
Hópur / Group
A B C D F G H I J K L M N O P Q R S T U
13. mynd. Kassaritin sýna dreifingu á tíðni-
tölum einstaklinga í hópunum 20 (sjá 1. töflu)
fyrir að kljást (sjá skýringu við 10. mynd). Einn
mjög árásargjarn hestur (8,3x/klst. í hópi O)
fellur utan rammans en er með í útreikningum.
– Median allogrooming frequencies for the
same 20 groups (see figure 10).
4. tafla. Tölurnar sýna fylgni (Spearman rho-skali 0–1) á milli miðgildis hópanna 14 sem voru án graðhests (sjá 1. töflu) fyrir árásargirni, sýnda undir-
gefni og að kljást, og breytna sem gefnar eru upp í dálkum. Hver hópur hafði sitt gildi fyrir hverja breytu. Jákvæð fylgni er sýnd með bláum lit. Eftir
því sem liturinn er dekkri er fylgnin sterkari. Neikvæð fylgni er sýnd með mínus (-) og rauðum lit. Marktæk fylgni (p< 0,05) næst við 0,48. – Spearman
rank-order correlations (rho) of all group level variables with group medians of individual frequencies (per hour) of aggression, submission and al-
logrooming for the 14 groups which had no stallions. Significance is reached (p< 0.05) at values of 0.48. The colour coding is employed to facilitate
the visualization of the strength of correlations.
Stöðugleiki
Group stability
Stærð haga
Size of pasture
Hlutfall karldýra
Proportion of males
Hlutfall fullorðinna
Proportion of adults
Fjöldi folalda
No of foals
Stærð hóps
Group size
Þéttleiki
Density
Fjöldi vina
No of friends
Árásarhneigð
Aggression
-0,85 0,37 0,07 -0,02 -0,64 -0,21 -0,33 -0,37
Undirgefni sýnd
Submission
-0,79 0,27 0,04 -0,1 -0,63 -0,14 -0,27 -0,2
Kljást
Allogrooming
-0,54 0 -0,13 -0,6 -0,16 -0,72 -0,16 -0,52
Um bæði árásargirni og hegðun sem
sýnir undirgefni gildir að það er mjög
sterk fylgni (neikvæð) við fjölda ungra
folalda í hópnum (sjá líka 14. mynd) og
við það hversu stöðug samsetning hóps
var. Þetta á við í báðum töflum.
Hrossin eru árásargjarnari og
sýna meiri undirgefni í óstöðugum
hópum en þeim sem eru stöðugri að
samsetningu. Þessi fylgni er sterk-
ari meðal hópa án stóðhests (3. og 4.
tafla, 15. mynd) en hinna. Undantekn-
ing frá þessu voru hópar P og Q þar
sem voru stóðhestar með hryssum
sem þekktust lítið og hóparnir því
óstöðugir. Þar var hvorki meiri árásar-
girni né meira um að hross kljáðust
en í fjölskylduhópunum fjórum, sem
allir töldust hafa mikinn stöðugleika
(R, S, T, Y), (12. mynd).
Erfitt er að segja til um hvort jákvæð
tengsl eru á milli þess hversu árásar-
gjörn hrossin voru og hlutfalls karl-
dýra. Þegar fylgnin er reiknuð fyrir
alla hópana er hún sterk (3. tafla, 16.
mynd) en slíkt samband er ekki í hóp-
unum 14 sem voru án stóðhests (flestir
með geldinga).
Afskipti stóðhesta af samskiptum
kom aðeins fyrir í níu skipti alls; fjórum
sinnum þegar tvær hryssur voru að
kljást og í fimm skipti þegar um var
að ræða árásargjarna hegðun á milli
hryssna. Fimm sinnum leiddi truflun
stóðhestsins til þess að hryssurnar
hættu að hafa samskipti.8
UMRÆÐA
áhrif hóPgerðar, ViðVera
stóðhests Og fOlalda
Ljóst er að hópgerð hefur töluverð
áhrif á tíðni samskipta innan hestahóps.
Hér staðfestist það sem áður hefur birst
að neikvæð samskipti eru tiltölulega
fátíð í hópum þar sem einn stóðhestur
ver hóp hryssna og afkvæmi þeirra (12.
mynd).8 Þetta á bæði við um stöðuga
fjölskylduhópa (Landeyjahópana) og
hópa þar sem hryssur voru settar inn
til stóðhests að sumarlagi í sex vikur,
en þar var stöðugleiki skilgreindur lítill.
Þessar niðurstöður styrkja því enn betur
fyrrnefnda tilgátu Feists og McCullochs
frá 197614 um að neikvæð samskipti í
Tegund hóps / Group type:
Hópur með stóðhesti
Group with a stallion
Hópur án stóðhests
Group without a stallion
Trippahópur
Subadult group
Sýnd árásargirni
Aggression
Sýnd undirgefni
Submission
0
1
2
3
4
5
T
íð
ni
/k
ls
t.
R
at
e/
ho
ur
Hópur / Group
A B C D F G H I J K L M N O P Q R S T U