Strandapósturinn - 01.06.1981, Blaðsíða 114
djúpar og var þá fyrst stungið upp allt yfirborð mógrafarinnar
þar til komið var það langt niður að erfitt fór að verða að kasta
hnausunum upp á bakkann, þá var skilinn eftir stallur í mó-
gröfinni og hnausunum kastað upp á hann, en þar stóð annar
maður og kastaði upp á bakkann, hnausarnir voru teknir með
báðum höndum þegar þeim var kastað upp á bakkann og urðu
menn að vera berhentir og stinga fingrunum í hnausinn til að ná
taki á honum því mórinn var háll átektar og alveg vonlaust að
hafa vettlinga á höndum því móleðjan settist svo í þá. Seinna
komu svo kvíslar eða gafflar til sögunnar og var þá allt auð-
veldara við uppkastið úr mógröfunum, en þetta gátu reynst
hættuleg verkfæri ef gálauslega var með þau farið og fyrir kom
að banaslys hlaust af. Venjulega var byrjað á að taka mógröf út
frá mógröfum frá árinu áður, þessar gömlu mógrafir voru oftast
fullar af vatni og varð því að hafa vegg á milli svo vatnið rynni
ekki inn í nýju gröfina. Þessi veggur var kallaður „vatnsbakki“,
væri þess ekki gætt að hafa vatnsbakkann nógu þykkan kom fyrir
að hann sprakk undan vatnsþunganum að utan frá, ekki man ég
eftir að slys hlytist af þessu, en menn fengu þó óvænt bað því ekki
var auðvelt að forða sér ef gröfin var orðin djúp. Fleiri grafir voru
teknar út frá þeirri fyrstu og þurfti þá ekki vatnsbakka ef fyrsta
gröfin var þurr og þótti það þægilegri og betri aðstaða. Að
síðustu var svo vatnsbakkinn stunginn niður eins og hægt var og
flæddi þá vatn um svæðið þar sem mórinn hafði verið tekinn
upp. Aldrei var gengið svo frá mógröfum að loknum móskurði að
ekki væru stungin skörð í grafarbakkana svo skepnur sem kynnu
að falla niður í þær ættu auðvelt með að komast upp úr þeim.
Fleira þurfti að gera við móskurð en að ná honum úr jörðunni,
en þá voru notaðar fjölbreyttar aðferðir, ein var sú að hlaða
hnausunum í köst á bakkanum þannig að hver hnaus var tekinn
um leið og hann kom upp á bakkann og látinn upp á endann í
köstinn og var föst regla að hnausinn snéri eins og í jörðinni,
neðri endi niður, efri endi upp, þannig var kösturinn látinn
standa í þrjá til fjóra daga áður en hann var fluttur á þurrkvöll,
þá hafði mikil bleyta sigið úr mónum, hann varð þéttari í sér og
fór betur í meðförum við að færa hann á þurrkvöllinn.
112