Strandapósturinn - 01.06.2014, Síða 106

104
Guðmundur Guðmundsson bóndi í Ingólfsfirði 14. júlí 1823
4 fjórðungar hákalls á 76 sk.
18 merkur af skráp á 52 sk.
2½ fjórðungar hákallslifur á 1 rbd. 32 sk.
Jón Jónsson bóndi á Krossnesi 18. desember 1826
2 fjórðungar af skráp á 76 sk.
1 vætt af nýjum hákalli á 76 sk.
8 fjórðungar af hákallslifur á 4 rbd.
Jón Grímsson á Finnbogastöðum 8. september 1837
2 tunnur lýsis á 36 rbd.
Hákall illa hertur á 12 rbd.
5½ fjórðungur af lélegum skráp á 3 rbd.
Grímur Alexíusson á Seljanesi 12. október 1841
6 fjórðungar af skráp á 2 rbd.
13 fjórðungar af rúðuhákalli á 1 rbd.
9 fjórðungar af tvífornum hákalli á 1 rbd.
55 fjórðungar af einfornum hákalli á 5 rbd.
Ekki verður lagt frekar út af þessum upplýsingum, en athygli
vekur sundurgreiningin hjá Grími Alexíussyni, sem var einn mesti
athafnamaðurinn á Ströndum í sinni tíð. Lúðvík Kristjánsson
nefnir hana ekki og lítið fer fyrir dæmum í ritmálsskrá Orða-
bókar Háskóla Íslands á vefslóðinni lexis.hi.is.
Útgerðin
Í jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns, sem Jón Magnús son
sýslumaður (bróðir Árna og mágur Páls) tók saman í norð urhluta
Strandasýslu í september 1706, kemur fram að 17 bátar voru
gerðir út til hákarlaveiða á vorin. Verstöðvar voru í Skreflum og
á Gjögri en víða róið að heiman, allt frá Eyjum að Munaðarnesi.15
Ólafur Olavius fór um sýsluna sumarið 1777 og útskýrði þremur
árum síðar að þar væri „gnótt af hákarli, og aflast oft mikið af
honum, en stundum sáralítið“. Hann mat aðstæður svo að há karla-
veiði væri ekki stunduð af nægu kappi og í raun ætti hún að vera
„aðalgrein útvegsins“. Til þess skorti veiðarfæri, stærri báta og
betri stýrisbúnað, auk þess sem efla mætti veiðar á milli jóla og