Rit (Vísindafélag Íslendinga) - 01.06.1923, Side 69

Ö5
verði leyst: hvort i hinum eldri sœmyndunum við Borgar-
ýjörð eða Faxaflóa yfirleitt sje að finna minjar eftir tvœr
aðgreindar sjávarhœkkanir.
Þær fáu athuganir, sem helst mætti þýða í þessa átt, eru
um of óákveðnar og óglöggar, til þess að öruggar ályktanir
verði af þeim dregnar. Til þess að skera úr þessu, þarf
frekari rannsóknir og víðtækari athuganir frá mismunandi
stöðum. Á ferðinni í sumar var spurning þessi ekki vökn-
uð hjá mjer; hefir mjer því getað hlaupist yfir margt, er
greitt kynni að geta úr þessu vafamáli.
S. J'jörumór og merki eftir sjáuarhækkun
á síðari tímum.
Fjörumór er nefndur sá mór, er allvíða finst við Faxa-
flóa undir möl og sandi niður í fjörum, jafnvel niður við
lágfjörumörk. í ferðabók þeirra Eggerts Ólafssonar og Bjarna
Pálssonar (1772, bls. 10, 907, 935) er getið um fjörumó
bæði á Kjalarnesi og Álftanesi. Vjer höfum og fengið upp-
lýsingar um slíkan mó miklu víðar við Faxaflóa, t. d. á
Garðskaga hjá Útskálum, á Seltjarnarnesi við Suðurnes, í
Borgarvík hjá Borgarnesi, á Akranesi og víðar.
Fjörumónum við Krossvík á Akranesi sunnanvert við
Jaðar hefi jeg lýst hjer á undan (bls. 48 ó. mynd, 5). Er
fjörumórinn þar áframhald af mómýri, er liggur fyrir ofan
fjöruna; hafa mólögin áður náð niður eftir fjörunni niður
að lágfjörumarki. En nú er hann að mestu uppunninn í
fjörunni, hefir verið tekinn þar til eldsneytis. Mórinn í út-
jaðri mýrarinnar á landi er hulinn af sandlögum, en líklega
eru það foksandslög, en eigi minjar þess, að sjór hafi geng-
ið yfir móinn, eftir að hann myndaðist, úr því fjörunni
sleppir.
í sandlögunum, er hylja útjaðra mósins (6. mynd, lag 6),
voru landkufungar, er lifa í mýrum (Succinea grönlandica),
5