Fréttablaðið - 26.01.2023, Blaðsíða 4

Kaffi og te hefur hækk-
að um 18,5 prósent á
einu ári.
Ör hækkun vaxta
bítur frá sér.
Ýmir Örn Finn-
bogason hjá
Deloitte
Ég reikna með að þetta
verði erfiður róður hjá
fleiri stéttarfélögum en
Eflingu.
Ragnar Þór
Ingólfsson, for-
maður VRkristinnpall@frettabladid.is
Akureyri Skipulagsráð Akur-
eyrarbæjar fór fram á breytingu á
húsnæðisáætlun bæjarfélagsins á
nýjasta fundi sínum, sem gerði ráð
fyrir að fjölga hagkvæmum íbúðum
á viðráðanlegu verði og félags-
íbúðum. Málinu var síðar vísað til
afgreiðslu bæjarráðs og er boltinn
því þar.
Ef breytingarnar verða samþykkt-
ar verður gerð krafa um að félagslegt
húsnæði á vegum sveitarfélagsins
verði fimm prósent af nýju húsnæði
árlega. Þar að auki verði hagkvæmar
íbúðir á viðráðanlegu verði þrjátíu
prósent af árlegu húsnæði sem rísi í
sveitarfélaginu.
Þetta sé í samræmi við ramma-
samning ríkis og sveitarfélaga um
aukið framboð íbúða 2023-2032 og
sameiginlega sýn og stefnu í hús-
næðismálum. n
Fimm prósent
verði félagsíbúðir
Framkvæmdir á Akureyri.
Fréttablaðið/auðunn
kristinnpall@frettabladid.is
sAmfélAg Tæplega 49 þúsund
íslenskir ríkisborgarar eru með
skráða búsetu erlendis. Tæplega
fjórðungur þeirra er búsettur í
Danmörku þar sem búa 11.590
Íslendingar. Þá eru Íslendingar
búsettir í hundrað af 193 aðildar-
ríkjum Sameinuðu þjóðanna, þar
af aðeins einn Íslendingur í fimm-
tán ríkjum.
Þetta kemur fram í nýrri taln-
ingu Þjóðskrár. Norðurlöndin Dan-
mörk, Noregur og Svíþjóð bera af í
fjölda Íslendinga, en heilt yfir búa
rúmlega 29 þúsund Íslendingar í
þessum þremur löndum.
Vestanhafs eru tæplega 6.500
Íslendingar með búsetu í Bandaríkj-
unum og níu hundruð í Kanada, en
aðeins 76 í Suður-Ameríku. Þá eru
rúmlega hundrað Íslendingar með
skráða búsetu í Afríku, tæplega 250
í Asíu og um 700 í Eyjaálfu. n
Flestir flytjast til
Norðurlandanna
„Takk fyrir að sýna
okkur að krabbamein
er ekki dauðadómur“
lifidernuna.is
Kolluna upp
fyrir mig og
vinkonu mína!
kristinnhaukur@frettabladid.is
neytendur Bjór er sú matvara sem
hefur hækkað minnst á Íslandi á
einu ári, aðeins 4,7 prósent frá des-
ember árið 2021 til desember árið
2022. Nautakjötið hefur hins vegar
hækkað um 21,3 prósent.
Heilt yfir hefur matvara á Íslandi
hækkað um 10,5 prósent. Þetta
er mun minni hækkun en meðal-
hækkun matar verðs í ríkjum
Evrópusambandsins, sem er 18,2
prósent. Hafa ber þó í huga að mat-
arverð á Íslandi er með því hæsta.
Hér hefur kjötvara hækkað mest.
Lambakjöt hefur hækkað um 19,2
prósent, alifuglakjöt um 14,6 og
svínakjöt um 12 prósent. Hækkun
kjötvara er í heildina 17,8 prósent.
Önnur vara sem hefur hækkað
óvenjulega mikið á Íslandi eru kaffi
og te, 18,5 prósent, en flestar aðrar
vörur hafa hækkað um 8 til 10 pró-
Bjór hækkað lítið en kjöt mikið
gar@frettabladid.is
kjArAmál „Það er ekkert í okkar
samningum sem kveður á um
slíkt,“ segir Ragnar Þór Ingólfsson,
formaður VR, um þær fullyrðingar
að taka þurfi upp nýgerða samninga
Samtaka atvinnulífsins ef samtökin
semji um annað við Eflingu.
Halldór Benjamín Þorgrímsson,
framkvæmdastjóri SA, hefur ítrekað
sagt að ekki sé hægt að semja um
annað við Eflingu en gert hafi verið í
samningum við VR og Starfsgreina-
sambandið. Meðal annars sagði
Halldór í Silfrinu á RÚV sunnu-
daginn 15. janúar síðastliðinn, að
vandinn væri sá að ef SA féll ist á
nálg un Ef l ing ar þyrftu sam tök in
að taka upp nýgerða kjara samn inga
við aðra, sem meðal annars er VR.
Ragnar Þór segist ekki vita hvað
Halldór sé að vísa í.
„Við erum ekkert með í okkar
samningum sem læsir aðra inni eða
eitthvað slíkt. Það eru engar kvaðir í
okkar samningi sem kveða á um að
það þurfi að taka upp okkar samn-
ing, sé samið með öðrum hætti við
önnur stéttarfélög,“ segir Ragnar. Ef
slíkt væri raunin hefði þegar orðið
af því þar sem verkfræðingar hafi
síðar samið með öðrum hætti en
VR. „Þeir gera samning þar sem pró-
sentuhækkunin gildir lengra upp
launastigann.“
Ragnar bendir á að margir kjara-
samningar losni á næstunni. „Þetta
er allt að fara af stað. Þó að við
höfum gengið frá skammtíma-
samningi þá eru margar stéttir eftir.
Þannig að ég reikna með að þetta
verði erfiður róður hjá fleiri stéttar-
félögum en Eflingu,“ segir Ragnar
Þór. „En þetta náttúrlega endar allt
á einn veg; það verður gerður kjara-
samningur. Ég bara að vona að það
náist góð niðurstaða.“ n
Segir samning VR ekki læsa önnur stéttarfélög inni
sent. Svo sem mjólk og ostar, egg,
kornmeti, grænmeti og ávextir.
Í Evrópu er mikil hækkun í mjólk-
urvörum og kornmeti. Stór hluti
korns var innfluttur frá Rússlandi
og Úkraínu fyrir stríð. Langmesta
hækkunin er hins vegar í sykri, 56,6
prósent. Hér á Íslandi hefur sykur
aðeins hækkað um 7,8 prósent. n
Nautakjöt hefur
hækkað um
rúmlega 21 pró-
sent.
Fréttablaðið/
SteFán
Vaxtaumhverfið á fasteigna-
markaði hefur hreyft við
fólki sem færir sig hratt yfir
í verðtryggð lán. Verðlækk-
unarferlið á fasteignamarkaði
sem hófst um mitt síðasta ár
heldur áfram.
ser@frettabladid.is
húsnæðismál Verð á einbýli jafnt
og fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu
fer lækkandi, sem gefur til kynna
að fasteignamarkaðurinn sé heldur
að kólna frá því sem var á fyrri hluta
síðasta árs.
Þó er salan enn með ágætum, eink-
um og sér í lagi í fjölbýlishúsum.
Breytingarnar eru mun minni úti
á landi.
Þetta staðfesta nýjar tölur úr
mælaborði Deloitte, sem byggja á
sölutölum frá Þjóðskrá Íslands, en
þær benda til þess að verðlækkunar-
ferlið, sem hófst um mitt síðasta ár,
haldi áfram.
„Það mátti búast við þessu í því
vaxtaumhverfi sem við lifum í um
þessar mundir. Ör hækkun vaxta
bítur frá sér,“ segir Ýmir Örn Finn-
bogason, yfirmaður viðskipta-
greindar hjá Deloitte.
Ef horft er fyrst til þróunar á
verði og sölu íbúða í fjölbýli, má
sjá af tölum Deloitte að fermetra-
verð hefur að meðaltali lækkað úr
737 þúsundum króna í nóvember á
síðasta ári í 709 þúsund í desember.
Það er tæplega fjögurra prósenta
verðlækkun.
Fleiri kaupsamningar voru þó
gerðir í fjölbýli í desember en nóv-
ember, alls 351 og hafa þeir ekki
verið f leiri í þeim mánuði frá 2019.
Fjölgunin nemur ellefu prósentum.
Dýrasta íbúðin í fjölbýli í des-
ember var á Grettisgötu 53B og
seldist á 230 miljónir króna.
Fasteignamarkaðurinn fer kólnandi
Dýrustu eiginirnar
í desember
Í einbýli: Blikanesi 22, 295
milljónir króna.
Í fjölbýli: Grettisgötu 53B, 230
milljónir króna.
Vaxtaumhverfið
hreyfir við fólki,
en nærri níutíu
prósent lána á
fasteignamark-
aði eru nú orðin
verðtryggð.
Fréttablaðið/
anton brink
Á sama tíma og samið var um
f leiri kaup á íbúðum í f jölbýli
á höfuðborgarsvæðinu á milli
umræddra mánaða, fækkaði kaup-
samningum í einbýli um sextán
prósent. Einungis 67 kaupsamning-
ar voru gerðir í þeim eignaflokki.
Dýrasta einbýlishúsið í desember
síðastliðnum reyndist vera í Blika-
nesi 22 í Garðabæ. Það einbýlishús
var selt á 295 milljónir króna.
„Það sem er að gerast við þessar
aðstæður er að bankarnir eru orðn-
ir miklu grimmari en áður gagnvart
kaupendum,“ segir Ýmir Örn og
bætir við: „Það er erfiðara en áður
að komast í gegnum greiðslumat.“
Viðbrögð fólks séu að breyta
um lánaf lokka. „Það heldur uppi
kaupgetunni með því að breyta
yfir í verðtryggt lán,“ segir Ýmir
Örn, „en nærri níutíu prósent lána
eru nú orðin verðtryggð lán. Það er
brostinn á f lótti frá óverðtryggðu
lánunum,“ segir Ýmir Örn Finn-
bogason. n
nánar á Fréttavaktinni
á Hringbraut í kvöld.
4 FRéttiR FRÉTTABLAÐIÐ 26. jAnúAR 2023
FiMMtUDAGUR